Cenk Başlamış
Türkiye ile Rusya arasında özellikle Ukrayna savaşından sonra her alanda artan yakınlaşmaya rağmen Moskova Türk vatandaşlarına yönelik vize uygulamasını kaldırmaya bir türlü yanaşmıyor.
Son olarak Rusya Dışişleri Bakanlığının, vizelerin karşılıklı olarak kaldırılması için çalışma başlattığını açıkladı 12 ülke arasında Türkiye yine bulunmuyor.
TürkRus.Com sitesinde yer alan habere göre, vizesiz seyahat konusunda müzakere yürütülen ülkeler Meksika, Malezya, Bahama Adaları, Barbados, Haiti, Trinidad ve Tobago, St. Lucia, Bahreyn, Umman, Suudi Arabistan ve Zambiya. Habere göre Hong Kong’da vizesiz kalış süresinin 2 haftadan 30 güne çıkarılması planlanıyor.
Şu anda vatandaşları Rusya’ya vizesi seyahat edebilen ülkelerin sayısı 60. Uçak krizine kadar Türk vatandaşları da kısa süreli ziyaretler için Rusya’ya vize almadan giriş yapabiliyordu. Ancak krizden sonra Rusya tek taraflı olarak uygulamayı iptal etmişti.
Vize sorunu yaklaşık bir yıldır Türk tarafının gündeminde sürekli olarak yer alsa da Moskova adım atmaya yanaşmıyor. Rusya’nın vizede ayak diremesini “güvenlik gerekçesi”ne bağlaması ilk bakışta kendi açısından mantıklı gelse de aslında gerçekçi görünmüyor ve Rusların bu konuyu “siyasi koz” olarak kullandığı izlenimi doğuyor. Çünkü bu konunun iki ülke güvenlik kuruluşlarının iş birliği yaparak aşılması mümkün görünüyor.
Yine de, Türkiye’nin Rusya’nın Ukrayna’yı işgaline tepki göstermesine rağmen Batı’nın uyguladığı yaptırımlara katılmaması ve son “tahıl krizi” ve “esir takası” örneklerinde olduğu gibi iki ülke arasındaki arabuluculuk konumunu güçlendirmesi Moskova’nın vize konusundaki katı tutumunu yumuşatmasını sağlamış olabilir. Ancak şu andaki tabloya bakıldiğinda Rusya’nın bu konuyu “siyasi koz” olarak kullanmaya devam ettiği anlamına gelir. Kısacası vizenin kaldırılması da, kaldırılmaması da Moskova açısından siyasi bir karar.
24 Kasım 2015 tarihinde Türk hava sahasını ihlal eden Rus uçağı düşürülünceye kadar Türk vatandaşları Rusya’ya vizesiz seyahat edebiliyordu. Uçak olayının ardından Türkiye’ye ekonomik yaptırımlar uygulamaya başlayan Moskova Türk vatandaşlarına da vize alma zorunluluğu getirdi. Aradan geçen yaklaşık altı yılda Rusya pek çok yaptırımı kaldırsa da vize uygulamasını sürdürdü. Rus vatandaşları ise Türkiye’ye vizesiz girebiliyor.
2021 yılında Türkiye’ye 4.6 milyon Rus turist vizesiz giriş yaptı, bu yılın 11 aylık verilerine göre ise Rus turist satısı beş milyona ulaştı. 2022’nin ilk yarısında ise 5600 Türk vatandaşı ise Rusya’ya vizeyle gidebildi. Yani 5 milyon vizesiz Rus turiste karşılık 5600 vizeli Türk turist!
Her şeye rağmen, Rusya’nın yaklaşan seçimlerde ağırlığını Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan yana açıkça koyması düşünüldüğünde seçimlerden önce Rusya’dan bu konuda bir sürpriz gelmesi şaşırtıcı sayılmamalı.