ABD’de Donald Trump’ın yeniden başkan seçilmesi Ukrayna’da kaygı yarattı, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise hem tebrik ederek hem de överek sürpriz yaptı.
RİA’nın haberine göre, Valday Uluslararası Tartışma Kulübü’nün Soçi’deki toplantısında konuşan Putin, “Bu fırsattan yararlanarak ABD başkanı seçildiği için (Trump’ı) tebrik etmek istiyorum. ABD halkının güvendiği herhangi bir başkanla birlikte çalışacağımızı zaten söylemiştim. Ukrayna krizinin çözümü için Rusya ile yeniden diyalog kurma arzusu hakkında söylenenleri en azından dikkate değer buluyorum” dedi. Rusya lideri, Trump’ın geçen aylarda yaşanan silahlı saldırı sırasındaki tutumunu da övdü ve “İnsanın karakteri olağanüstü durumlarda belli olur. Suikast girişimi sırasındaki soğukkanlılığından etkilendim. Cesurca davrandı. Tam bir erkek gibi…” diye konuştu.
Putin’in dolaylı yoldan da olsa Trump’ı tebrik etmesi ve açıkça övmesi, Rusya’nın yeni dönemde temkinli bir iyimserlik içinde bulunduğunu ve diyalog kapısını kapatmak istemediğini gösteriyor.
Seçim zaferi için Trump’ı telefonla kutlayan Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ise, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, ABD’deki yeni dönemin adil bir barış sağlanmasını sağlayacağını umduğunu söyledi. Zelenski, Trump iktidarında ABD’nin Ukrayna’ya güçlü desteğinin sürmesi dileğinde bulundu. Ukrayna lideri, savaşı 24 saatte bitireceğini söyleyen Trump’la Eylül ayındaki ABD ziyareti sırasında görüşmüştü.
Kamuoyuna verilen iyimser mesajlara rağmen Kiev’in Trump’ın seçilmesinden rahatsız olduğu sır değil. Zelenski, Trump’ın Beyaz Saray’a dönme olasılığına karşı seçimden önce hazırladığı “zafer planı” için şimdiki Başkan Joe Biden’ın desteğini almaya ve NATO’nun Ukrayna’ya üyelik daveti göndermesini sağlamaya çalışmış ancak başarılı olamamıştı. Ukrayna’nın uzun menzilli Amerikan füzeleriyle Rusya’nın içlerini vurma talebini kabul etmiyor.
Trump kampanya döneminde Ukrayna’ya maddi ve askeri destek verilmesine karşı çıkmıştı. Şubat ayında üçüncü yılına girecek savaşı Batı’nın yardımıyla sürdürebilen Kiev, desteğin kesilmesi durumunda Moskova ile istemediği koşullarda bir barış anlaşması imzalamak zorunda kalacak. Bu da, Rusya’nın Ukrayna topraklarının yüzde 20’sinde devam eden işgalin resmen kabullenilmesi anlamına geliyor.
Trump bundan önceki başkanlık döneminde sık sık Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i öven açıklamalar yapmasına rağmen aynı zamanda Moskova’ya yönelik sert yaptırımlar da uygulamıştı.
Bu nedenle Rusya ABD’deki iktidar değişikliği için temkinli davranıyor ve bekleyip görmeyi tercih ediyor. Yine de, şu anda sahadaki durum Rusya’nın çıkarına olduğu için Trump’ın Kiev’e tavır alması durumunda kaybeden Ukrayna olacak.
“Trump arayabilir”
Sputnik’in haberine göre Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, başkanlık seçimini önde tamamlayan Trump’ın görevi resmen devralmadan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i arayabileceğini belirtti.
Peskov, “Görüşme yapılması dışlanmıyor. Trump, göreve başlamadan önce Putin’i arayacağını söylemişti. Verdiği sözler var. Esas alacağımız başka bir şey yok” dedi.
Kremlin Sözcüsü, Rusya’nın Trump’ın göreve başlama töreninde temsil edilip edilmeyeceğinin sorulması üzerine de, kimlerin davet edileceği henüz bilinmediği için bu konuda açıklama yapmaktan kaçındı.
Peskov, Putin’in Beyaz Saray’dan ayrılacak Başkan Joe Biden’la telefon görüşmesi yapmayı planlamadığını söyledi.
Kremlin Sözcüsü, Trump’ın ekibinin Ukrayna krizini çözmek için yeni bir plan üzerinde çalışmaya başladığına dair Wall Street Journal (WSJ) gazetesinde yayınlanan haber hakkında da konuştu.
Söz konusu planın kişilere dayanmadığını ve daha çok WSJ’nin Ukrayna planına benzediğini söyleyen Peskov, “Bu tür yayınlar tamamen soyut nitelikte” diye konuştu.
WSJ’ye konuşan kaynaklar, Trump’ın ekibinin çatışmayı dondurup cephe hattı boyunca silahsızlandırılmış bölge kurmayı, Kiev’e silah tedarikini sürdürmeyi ve bunun karşılığında Ukrayna’yı NATO’ya üyelik arzusundan uzun bir süre vazgeçirmeyi planladığını anlatmıştı.
Haberde, “Trump’ın geçiş ofisinde önerilen seçeneklerden biri, Kiev’in en az 20 yıl boyunca NATO üyeliğinden vazgeçme sözü vermesini içeriyor. Buna karşılık ABD, Ukrayna’ya silah pompalamaya devam edecek“ denilmişti.
Fotoğraf: whitehouse.gov