Çin’in Orta Doğu’daki nüfuz arayışı yoğunlaşırken Suriye Devlet Başkanı Esad’ın Çin’e yaptığı ziyaret iki ülke arasındaki ilişkilerin derinleşmesine sahne oldu.
19. Asya oyunlarının icra edildiği Çin’in Hangzhou şehrinde bir araya gelen Şi Cinping ve Esad iki ülke ilişkilerinin “stratejik ortaklık“ seviyesine yükseltilmesine karar verdi.
Çin Devlet Başkanı Şi yaptığı açıklamada “Çin, Suriye’nin dış müdahaleye ve tek taraflı zorbalığa uğramasına karşıdır ve Suriye’nin yeniden inşasını destekleyecektir” dedi ve ekledi: “Çin, Kuşak ve Yol Girişimi aracılığıyla Suriye ile iş birliğini güçlendirmeye isteklidir.“
Bu bağlamda Şi’nin özellikle Kuşak ve Yol Girişimi’ne vurgu yapması önemli. Suriye, Çin açısından Akdeniz’e çıkan önemli bir hattın son durağı olarak görülüyor.
2011 yılında başlayan savaşın harap ettiği Suriye o tarihten beri ağır yaptırımlar altında. Dolayısı ile yeniden inşası ve küresel sahneye dönüşü için ciddi bir finansal ve diplomatik desteğe ihtiyacı var.
Peki Çin, Suriye’yi yeniden inşa edecek bir finansal sorumluluğun altına girer mi? Stratejik ortaklık ne anlama geliyor? Bu hamlenin küresel ve bölgesel jeostratejik dengedeki yeri nedir?
Çin diplomasisinde “stratejik ortaklık” askeri ilişkiler de dahil olmak üzere bölgesel ve uluslararası meselelerde daha yakın koordinasyon anlamına geliyor. Bu seviyenin bir üstü “kapsamlı stratejik ortaklık” olarak adlandırılıyor.
Suriye’de giderek kötüleşen ekonomik kriz, başta güneydeki Süveyda olmak üzere ülkenin hükümet kontrolündeki bölgelerinde protestolara yol açmış durumda.
Suriye meselesinde Esad’ın önemli destekçilerinden biri olan Çin şu ana kadar BM tarafından Esad hükümetini kınayan kararları 8 defa veto etti. Öte yandan Suriye, geçtiğimiz yıl Çin’in küresel marka projesi Kuşak ve Yol Girişimi’ne katıldı. Ayrıca bu sene Mayıs ayında Suriye’nin Arap Birliği’ne yeniden katıldığını not etmekte de yarar var.
(Dr. Hüseyin Korkmaz, tasam.org)
Makalenin tamamını okumak için tıklayın