Rusya’nın 24 Şubat’ta Ukrayna’yı işgal etmesinden sonra Batı’nın uygulamaya başladığı yaptırımlar bazılarının tahmin ettiği gibi ekonomik çöküşe yol açmadı ama kimi alanlarda beklenmedik sonuçları oldu.
Şu anda dünyanın en çok yaptırım uygulanan ülkesine dönüşen Rusya’da bazı mal ve hizmetlerin sıkıntısı görülmeye başlandı.
Moscow Times gazetesi, Ukrayna savaşının yol açtığı yaptırımların hangi beklenmedik alanlarda hissedildiğini şöyle derledi:
Değişen tarifler
Perm şehrindeki önemli bir şekerleme fabrikasının müdürü olan Boris Şvayster yaptırımlar nedeniyle bazı malzemelere ulaşamadıklarını belirterek, “Mesela kakao çekirdeğini Rusya’da üretmemiz mümkün değil. O yüzden bazı tarifleri değiştirmek zorunda kaldık” dedi. Şvayster ayrıca, İtalya, Almanya ve İngiltere’deki şirketlerin yaptırımlara katılması nedeniyle yeni makineleri alabilecek ülkeler aradıklarını söyledi.
Yavaşlayan internet
Araştırmalara göre Rusya’da internetin hızı saniyede 0.6 megabit zayıfladı. Nokia ve Ericsson gibi üreticilerin pazardan ayrılması nedeniyle altyapının modernizasyonu zor olacağı için internet hızının daha da azalması bekleniyor. Bazı operatörler 3G frekanslarının kullanılmasını önerdi ama uzmanlara göre bu çözüm olacak bir seçenek değil.
Kapanan krematoryumlar
Çekya’da üretilen ölü yakma odasının bozulması nedeniyle Voronej kentindeki ünlü bir krematoryum kapanmak zorunda kaldı.
Avrupa Birliği’nin yüksek teknoloji ürünlerinin Rusya’ya ihracını yasaklaması nedeniyle burasının bir daha ne zaman açılacağı belli değil.
Azalan otobüsler
Rusya’nın 84 şehrindeki otobüs işletmecileri 200 kadar otobüs ve troleybüs hattını iptal etmek zorunda kaldı.
Bunun nedeni yaptırımların tedarik zincirinin kopmasına yol açması, dolayısıyla Rusya’daki araç üreticilerinin etkilenmesi. Örneğin Leningrad bölgesindeki bir fabrikanın Amerikan yapımı rulman stokları tükendiği için iki ay kapalı kaldı.
Dijital kimlik
Rus yetkililer iç pasaport sisteminin yerini alacak dijital kimlik kartları projesi üzerinde 2013 yılından beri çalışıyordu. Hatta bazı yerlerde pilot uygulama bile yapıldı. Ancak Rusya’nın yeterince çip ve kartta kullanılan plastiği üretememesi nedeniyle bu plan şimdi askıya alındı.
Boşalan binalar
Önde gelen Batılı markaların pazardan çekilmesi nedeniyle boşalan ofis ve mağazaların sayısı artıyor. Başkent Moskova’daki AVM’lerde boş mağazalarının oranının yıl sonunda yüzde 17’yi, ofislerin ise yüzde 12’yi bulması bekleniyor.
Eğitilemeyen pilotlar
Türk Havayolları’nın (THY) Rus pilotlarının eğitim amaçlı uçuş simülatörlerini kullanmasını yasakladığı haberleri bu alanda da etkili oldu.
THY’nin yasak kararını Avrupa Birliği’nin ikincil yaptırımlarına hedef olmaktan çekinmesi nedeniyle aldığı düşünülüyor. Bu önemli bir karar çünkü Rusya’nın ya da ona yakın ülkelerin elinde her çeşit simülatör bulunmuyor.
