Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Tahran ziyareti sırasında İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’le görüşmesinde Türk bayrağı bulunmaması polemik yarattı.
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin de katıldığı görüşmeden yansıyan fotoğraflarda sadece İran bayrağı bulunuyor, ayrıca Hamaney’in arkasında Ayetullah Humeyni’nin fotoğrafı yer alıyor.
Türk bayrağının yer almaması sosyal medyada tepki çekti ve polemik konusu oldu.
Araştırmacı Mehmet Akif Koç ise Twitter hesabından yaptığı paylaşımlarda konuyu İran protokolü açısından anlattı. Koç, Orta Doğu alanında çalışmalar yapan, Rekabetten Geleceğe: Türk-İran İlişkilerinin Güvenlik Boyutu başlıklı telif kitabının yazarı olan, ayrıca Farçadan çok sayıda çevirisi yayınlanmış bir araştırmacı. Koç’un konuyla ilgili paylaşımları şöyle:
Sahnede Türk bayrağı yok çünkü İranlılar “Rehberlik” makamının bir muadili olduğunu düşünmez. Bayrak muadiller arasında olur, ortamda konulmazsa kriz çıkar.
Tam da bu nedenle İranlı Cumhurbaşkanı da konuk liderle beraber Rehber’in karşısında oturur.
Rehber’in sadece İranlıların değil, diğer ulusların da önderi olduğu varsayılır. Türk tarafı da bunu bilir, kabul etmez ama bu varsayıma ses de çıkarılmaz.
Hamaney meşruiyetini dini kimliğinden, Devrim’den ve lideri Humeyni’den alır; arka fonda da mutlaka Humeyni portresi olur.
Benzer itirazları önlemek için, resmi ziyaretlerde Putin’e dahi uygulanan ve propaganda amaçlı olarak baş başa görüşme gibi lanse edilen bir örneği de paylaşayım.
İran devlet protokolü formatı böyle uyguluyor; doğru veya yanlış yorumu yapmak biz araştırmacıların görevi değil.
Bu arada Hameney sadece dini lider değil, İran’daki dini-siyasi-kültürel-askeri-istihbari her şeyin anayasal olarak resmen başı.
Bu nedenle kendisiyle görüşmek protokoler bir nezaket değil, bir nevi zorunluluk. Cumhurbaşkanı ise daha protokoler bir makam, sistem içinde yeri zayıf.
Ama devlet protokolü, Rehberlik makamına muadil (counterpart) kabul etmiyor.
Yani istemeyen görüşmeyebilir Rehber’le. Bir şikayetiniz varsa Cimer’e yazabilirsiniz:)
Hamaney’in babası Tebrizli Türk, annesi Yezdli Fars. Heyetlerle bazen Türkçe konuşur
