Prof. Dr. Sema Kalaycıoğlu (tasam.org)
Artık Birleşik Krallık’ta (BK) yeni bir başbakan var. Johnson hükûmetinde Maliye Bakanı (Chancellor of the Exchequer) olarak görev yaparken ani istifası ile hükûmeti düşüren Rishi Sunak bu defa hem ülkenin iki yüz yıl sonra en genç ve ilk beyaz olmayan, hem de yeni Kral 3. Charles tarafından ilk defa onaylanan başbakan olarak tarihe geçti. Onun başbakan olmasından dolayı kendisi, ailesi, atalarının kökeni olan Hindistan gururlu. Hindistan’da birçok gazetenin, yetmiş beş yıl önce “üzerinde güneş batmayan imparatorluktan bağımsızlığını kazanan Hindistan, şimdi BK üzerinde güneş gibi parlamaya başladı. Bu bir tarihî döngü“ diye yazdığını duyduk. Bu arada ileri gelenleri en büyük övünme payını Muhafazakâr Parti’ye çıkarıyor. “Partimiz şimdiye kadar üç kadın, bir de beyaz olmayan bir göçmen çocuğunu başbakan yaptı. Şimdi söyleyin kim en ilerici ve en modern?“ diye soruyorlar. Evet, muhafazakârlığı ile bilinen bir toplum için Rishi Sunak’ın başbakan olması fevkalade önemli. Ama bunda toplumsal değişim ve Muhafazakâr Parti’deki hoşgörü kadar bir genç göçmen çocuğunun eriştiği liyakat düzeyi önemli. Galiba sihirli sözcükler iyi yetiştirilmek, yetişmek, çok çalışmak ve bunlarla birlikte gelen özgüven.
Rishi adının Sanskritçe’deki anlamı başarılı ve aydın. Hinduizm’de yetenekli, üstün gerçek ve ebedî bilgiye sahip olan bilge kişilere Rishi dendiğini öğreniyorum. Ona bu adı veren ailesi, sorumluluğunu da yerine getirmiş. O da bu ad altında ezilmemiş ve gereğini yerine getirmiş. İyi okullarda okumuş. Okuduğunu öğrenmiş ve liyakati ile önce özel sektörde sonra siyasette yükselmiş.
Son küresel çalkantıda BK’nin ekonomik karnesi birçok ülkeye göre daha iyi. Son değerlere göre ikinci çeyrekte yüzde 4,4 büyüyen BK’nin 2022’yi yüzde 4,4 büyümeyle kapaması bekleniyor. Ama tüketici fiyatları almış yürümüş durumda. En son verilere göre enflasyon yüzde 10. 1. Yılsonunu yüzde 8,4 ile kaparlarsa ne âlâ! Ama işsizlik oranının yüzde 3,5 olması, yeni başbakan için iyi bir tutamak. Bu BK’nin hâlâ iş yaratma kapasitesinde bir ekonomi olduğunu gösteriyor. Hâlâ dışarıdan iş gücü talep etmesi de nice genç “Sunak“ için gelecek umudu.
Biliyorsunuz Türkçe’de Sunak, mabetlerde üzerinde kurban kesilen, tütsü ve dilek mumu yakılan, adak adanan ve önünde dînî tören yapılan, zemine paralel taş anlamına gelir. Sunak ise Hindu mitolojisinde bir azizmiş. Şimdi “ismi ile müsemma“ yani çok başarılı ve aydın Rishi Sunak’tan bir azizden beklenen olağanüstü güç beklenmiyor. Ama âdeta bir yıldırım gibi sorunların üzerine gitmesi beklendiği kesin. Ekonomik sorunlar bir yana, Kuzey İrlanda, ivedilik gerektiren bir konu olarak Sunak’ın önünde. Öte yandan hem Muhafazakâr Parti ve Parlamento, hem de ülkesi için birleştirici rol oynayacağını iddia eden Sunak’ın, Kraliçe’nin daha henüz kabrinde kemikleri soğumadan İskoçya’nın yeni bir bağımsızlık referandumuna gitme girişimine nasıl bakacağı dünyanın merak konusu olmalı. İskoç bağımsızlığı Sunak için bir tuzak olmamalı.
Makalenin tamamını okumak için tıklayın
