Rafael Sadi
Geçen hafta İsrail parlamentosunda (Knesset) oylamaya sunulan Yehuda ve Shomron (Yehudiya ve Sammiriye) bölgelerinin yasal düzenlemeyle ilgili yasa koalisyon hükümet üyelerinden sadece 52 milletvekili tarafından kabul edildiği için geçemedi.
Bu yasa geçirilemezse bölgede yasal bir boşluk oluşacak ve belki de İsrail’in hükümranlığı yasal tehlikeye düşebilecek. Söz konusu bölge Batı Şeria’da. İsrail bu bölgeyi “fethettiğini” söylerden dünya milletleri bunu “işgal” olarak görmektedir.
Hal böyle iken İsrail parlamentosu içindeki İsrail vatandaşı Arap milletvekilleri (koalisyon ortağı RAAM partisi dahil) bu oylamada ret oyu kullanmışlardır.
Bu oylamanın olumsuz geçmesi dünyanın sonu anlamına gelmiyor elbette çünkü demokrasilerde çare tükenmiyor. Yasal boşluk 30 Haziran 2022 tarihinde oluşabilecektir ki bu da hükümetin bu yasayı bu tarihe kadar geçirmesi gerektiği anlamına geliyor. Bu nedenle de hükümetin görevi bu yasayı geçirebilmek için ret oyu kullanan milletvekilleri ve partileri ikna edecek formülü bulmak.
Bu formülün adı parasal siyasi rüşvettir.
Aslında bütün bu parasal imkanların yasal kılıfları mevcut olup hiçbir yasal olmayan durum yoktur.
Ortada dolaşan ve basına yansıyan ifadeler ve havada uçuşan rakamlar var.
Önce tiyatrodaki hizipler veya oyuncular kimler, ona bakalım.
Nir Orbach Yemina milletvekili (Aslında Bennet’in milletvekili ama şu anda ona karşı ve Likud Partisi ile flört ediyor.)
Orbach ne istiyor? Bir an evvel bu hükümetin düşürülmesini ve gerçek bir sağ hükümetin Natanyahu liderliğinde kurulmasını. Orbach diyor ki, “Biz toplumun dertlerini çözmeyi taahhüt ettik. Ancak bunun yerine kurduğumuz hükümet ile Filistin milliyetçiliğinin baş kaldırmasına sebebiyet verdik. Bu durum böyle devam edemez…” Yani bu milletvekili için para söz konusu değil.
Jida Rinawi Zoabi Meretz Partisi milletvekili. Bir süredir koalisyon ortağı olan partisi dışında hareket etmekte ve Filistin milliyetçiliği oynamaktadır. Kendisi ile temasta olan siyasi kimlik ise Dışişleri Bakanı ve Başbakan adayı Yair Lapid. Aday diyorum çünkü koalisyon ortaklık beyannamesine göre başbakanlığı Bennet’ten sonra Yair Lapid rotasyon ile devralacak. Tabii bu arada hükümet düşmezse.
Bayan Zoabi’nin talebi Arap toplumunun daha müreffeh bir yaşam sürmesi ve bunun için de hükümetin kesenin ağzını açması. Lapid ile görüşmesinden sonra kendisinin tarihi bir zafer kazandığını açıkladı. Böylece Yukarı Celil Bölgesinde İsrail vatandaşı olarak kabul edilmeyen bazı sakinlerin vatandaşlığa kabul edileceğini ve bu bölgenin kalkınması için ek bir milyar şekellik bütçe sözü aldığını söyledi.
Yair Lapid’în ofisinden yapılan açıklamada ise aslında durum daha net bir şekilde ifade edildi.
Buna göre, kuzeyde iki yeni Arap yerleşim birimi kurulması ve yılda 300 milyon şekel hibe edilmesi konusunda anlaşmaya varılmış. Ayrıca, Nasıra Belediyesine ek 500 milyon şekel, çöp sorununu acilen çözebilmek için de 50 milyon şekel yardım edileceği belirtildi.
RAAM Partisi ve içindeki hizipler: Mazen Ganheim
Ganheim aslında İsrail’in futbol ile bütünleşmiş Sahnin kentinin belediye başkanıydı. Gönlü ise parlamentodan çok belediyesinde, bu bölge için yararlı şeyler yapıyor. Bu arada Filistin milliyetçiliğini de unutmuyor ve Batı Şeria yasal düzenlemesine karşı çıkarak elinden geldiğince finansal destek temin etmek için çaba harcıyor. Mansur Abbas ise tam bir çift taraflı oyuncu gibi davranıyor ve İsrail vatandaşlık haklarından yararlanarak Filistin milliyetçiliği, daha doğrusu Müslüman Kardeşler çizgisinde faaliyet gösteriyor.
Hükümetin karşısında olan esas güç ise muhalefet ve başındaki Natanyahu görünmektedir. Aslında milli dava sayılan Yehuda ve Şomron yasal düzenleme kanunun geçmesine destek vermemekle milli davaya ters düşer gibi olan hareket Natanyahu için bu hükümeti düşürmenin daha ön plandaki bir milli mesele olduğu, belki de kendi siyasi meselesi olarak gördüğü de bilinmektedir. Tabii bu yasa geçmez ve hükümet düşerse yerine kurulacak hükümet de yeterli oy olursa bu yasa tekrar gündem gelecek ve bu kez de meclisten geçecektir.
Bu arada belirtmekte yarar var ki, Lapid’in söz verdiği paralar ve iki yerleşim birimi sadece hükümet yerinde kalır ve bu yasa bu koalisyon tarafından geçirilebilirse gerçekleşir. Yasa yoksa para da olmayacaktır. Kimse yanılgıya düşmesin. Seçim takvimini konuşmaya da başlamak gerek bence..
Hayırlı olsun…
