Rus medyas,ı Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Türkiye ile Suriye arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesi amacıyla başlayan süreçte “arabulucu” olarak kritik bir rol üstlendiğini yazdı.
“Putin’in iki ülkeyi barıştırmak için kolları sıvadığını” belirten ura.ru haber sitesi şu değerlendirmede bulundu:
“Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad kısa süre önce Moskova’yı ziyaret ederek Putin’le görüştü. Rusya lideri, 2012’de ilişkilerini kesen Suriye ile Türkiye’yi barıştırma misyonunu üstlendi. Siyasi gözlemciler bu görüşmenin, Esad’la Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan arasındaki barış müzakerelerine hazırlık olduğunu düşünüyor. Erdoğan’ın Şam’la barışmaya karar vermesi aynı zamanda, Rusya’nın askeri başarılarının ve gücünün kabul edildiğini gösteriyor.”
Siyasi Araştırmalar Enstitüsü Başkanı Sergey Markov siteye yaptığı açıklamada, “Esad yönetiminin Rusya’nın desteğiyle şu anda ülkesinde önemli bir bölgeyi kontrol ettiği göz önüne alındığında, Suriye ile Türkiye arasındaki ilişkileri çözmenin ön koşulları gerçekten de oluştu. Bunun nasıl yapılacağı henüz belli değil. Esad muhtemelen bunları koordine etmek için Moskova’ya geldi” dedi.
Rusya liderinin Esad-Erdoğan arasındaki müzakerelerde doğrudan yer almayacağını düşünen Markov, “Putin’in arabuluculuğu hazırlık aşamasında önemli. Temmuz ayının ilk günlerinde de Astana’da Erdoğan’la görüşmüştü” diye konuştu.
Rusya’nın Şam’a yardım etmesinin boşuna olmadığını belirten Markov, “Suriye kazanıyor, bu da Rusya’ya bir ortak ve müttefik olarak güvenilebileceği anlamına geliyor. Afganistan’dan kaçan Amerikalılar yakında Suriye’den de kaçacak” yorumunda bulundu.
Yenilikçi Kalkınma Enstitüsü Jeopolitik Araştırma Merkezi Başkanı Dmitriy Rodionov da, Rusya’nın sayesinde Suriye’nin hayatta kaldığını ve Esad’ın iktidarını koruduğunu söyledi. Rodionov, “Türkiye de bunu iyi anlıyor. Erdoğan, Suriye’de iç savaşın başladığı 2011’den bu yana Esad’ın kaybetmesini bekliyordu ama bugün onun liderliğindeki Suriye ile ilişkilerin yeniden başlatılmasının kaçınılmaz olduğunu anlıyor. Ancak Erdoğan’ın Türk birliklerini oradan çekmeyi kabul etmesi pek olası değil” dedi.
Diğer bir uzman, Arseniy Grigoriyev ise, Esad’ın Erdoğan’la görüşmeden önce Putin’le pozisyonunu koordine etmek için Moskova’ya uçtuğunu belirtti.
Ünlü Türkolog Vladimir Avatkov da, Türkiye’nin daha önce Batı ile ilişkileri ve bölgedeki emelleri uğruna Suriye ile ilişkilerini feda etme kararı aldığını söyledi. Vesti FM Radyosuna konuşan Avatkov, “Türkiye yönetimi artık durumun çıkmaza girdiğini ve bu sorundan kurtulması gerektiğini çok iyi anlıyor. Bölgede etkisini artırmak ve Suriye ile ekonomik ilişkiler kurmak istiyor” dedi.
“Her an görüşebilirler”
Türkiye gazetesi, Türkiye ile Suriye arasındaki normalleşme sürecini yürüten iki ülke istihbaratlarının son bir aylık dönemde üç kritik görüşme yaptığını yazdı. Bunlardan biri, Rusya Dış İstihbarat Servisi (SVR) Direktörü Sergey Narışkin’in’in Ankara’ya yaptığı özel ziyaretti. Gazeteye göre, Narışkin’in MİT Başkanı İbrahim Kalın ile görüşmesinde Esad-Erdoğan zirvesinin tarihi ve yeri ilgili ayrıntılar kesinleşti.
Başkent kaynakları buluşmanın her an gerçekleşebileceğini, Ankara’nın Türkiye-Suriye sınırında Kesep Kapısı seçeneği üzerinde durduğunu, iki liderin en geç ağustos ayı içerisinde birlikte fotoğraf vereceğini söylüyor.
Fotoğraflar: http://kremlin.ru
