Batılı ülkelerin Rusya’nın Ukrayna savaşını finanse etmesini zorlaştırmak amacıyla başlattığı petrolde tavan fiyat uygulaması başarılı olamadı.
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, geçen yıl sonlarında G7 üyesi ülkelere, Rusya’nın fosil yakıtlardan elde ettiği kazancını sınırlamanın yolu olarak tavan fiyat uygulamasını önermiş, Avrupa Birliği (AB) de Rus petrolüne varil başına 60 dolarlık bir üst eşik belirlemişti. Bu da, Batılı sigorta ve deniz taşımacılığı şirketlerinin Rus ham petrolünü 60 dolar ya da altında olması koşuluyla taşıması anlamına geliyordu.
Ancak İngiliz Financial Times gazetesi kararın uygulamada başarılı olamadığını ve neredeyse hiçbir Rus sevkiyatının 60 dolar ya da altında yapılmadığını yazdı. Hatta geçen ay açıklanan Rus istatistikleri petrolün satış fiyatını varil başına 80 dolar olarak veriyor.
Financial Times, uygulamanın önceleri amacına ulaştığını ancak Rusya’nın sonradan değişen koşullara ayak uydurarak Batı’nın yaptırımını yaşlı tankerlerden oluşan “gölge bir filo” sayesinde aşmayı başardığını belirtti.
ABD Hazine Bakanlığı, 60 dolar tavanını deldiğinden şüphelendiği 30 denizcilik şirketinden bilgi istedi. Bu şirketlerden 17’si G7 üyesi ülkelerde faaliyet gösteriyor. Financial Times kalan şirketlerden altısının Birleşik Arap Emirlikleri ile Hindistan, Çin ve Türkiye gibi ülkelere ait olduğunu bildirdi.
Ancak bazı Batılı uzmanlar, Rusya’nın tavan fiyat uygulamasını baypas edebilmek amacıyla giderlerini artırmak zorunda kaldığını, örneğin yüksek sigorta primi ödediğini, böylece varil başına 36 dolarlık ek bir maliyetle karşılaştığını söyledi.
Diğer yandan, Amerikan Washington Post gazetesi, ABD Savunma Bakanlığı’nın yaptırımlara rağmen, üretiminde Rus ham maddesi kullanıldığı düşünülen petrol ürünlerini satın almaya devam ettiğini ileri sürdü.
TurkRus.Com’un haberine göre, kendi yaptığı araştırmanın sonuçlarını yayınlayan gazete, Pentagon’un ihtiyaçları için petrol ürünleri tedarikçisi olan Yunan petrol rafinerisi Motor Oil Hellas’ın Rus yapımı akaryakıt aldığını, Rusya’dan ihraç edilen akaryakıtın “çok sayıda el değiştirdiği için” kaynağının gizlendiğini iddia etti.
Washington Post’a göre, birçok durumda Rus ham petrolünün Birleşik Arap Emirlikleri’nden bir petrol tüccarı tarafından satın alındığı, sonra Türkiye’deki rafinerilere ihraç edildiği, dolaylı yollarla sonunda yine Pentagon’a satıldığı öne sürülüyor
