Katar’da 21 Kasım’da başlayacak Dünya Kupası öncesinde gazetecilere getirilen sıkı kısıtlamalar uluslararası medya kuruluşlarının tepkisini çekiyor.
Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütü, yabancı gazetecilerin futbol dışındaki konuları, özellikle insan hakları ihlallerini haberleştirmesini engellemek amacıyla bir dizi kural ve bürokratik engel getirdiğini açıkladı.
RSF Genel Sekreteri Christophe Deloire Katarlı yetkililerin Dünya Kupası’nı izlemek için başvuran gazetecileri akredite ederken bazıları belirsiz ve yoruma açık koşullar ileri sürdüğünü söyledi ve “Yabancı medyanın futbol dışında bir konuda yazmasını yasaklamak değilse de caydırmak için ellerinden geleni yapıyorlar” dedi.
Akreditasyonun ilk günlerinde “Katar toplumuna zarar verebilecek ya da İslami kurallara ters düşecek şekilde” haber yapılmasının yasak olduğunu açıklanmıştı ancak daha sonra bundan vazgeçildi.
Yine de, gazetecilerin Katar’daki göçmen işçilerin olumsuz çalışma koşullarının haberleştirilebileceği yerlerde önceden izin alınmaksızın fotoğraf ya da görüntü çekilmesi yasağa bağlanmış durumda. Şampiyona için akreditasyon başvurusunda bulunan gazeteciler bu kısıtlamalar konusunda uyarılıyor.
Katar’da görev yapan bir yabancı gazeteci, “Göçmen işçilerin çalışma ve yaşama koşullarının çekilerek Katar’ın küçük düşürülmesini engellemeye çalışıyorlar. İzin almak için öne sürülen koşulları bürokrasi labirentinde aşmak mümkün değil” dedi.
Çekim yapılması izne bağlı olan yerler arasında müzeler bile var.
2015 yılında Katar hükümetinin davetlisi olan bir BBC ekibi özel bir konutta çekim yapması üzerine iki gün gözaltında tutulmuş ve cihazlarına el konulmuştu.
Geçen yıl ise iki Norveçli gazeteci göçmen işçilerle röportaj yapmaları üzerine gözaltına alınmış ve çektikleri görüntüler silinmişti.
FIFA’dan mektup
DW Türkçe’nin haberine göre, Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği’nin (FIFA) Dünya Kupası’na katılacak ülkelerin federasyonlarına mektup gönderdiği ortaya çıktı.
FIFA Başkanı Gianni Infantino ve Genel Sekreter Fatma Samoura’nın imzasının bulunduğu mektupta, Dünya Kupası’nda yer alacak 32 ülkeye “Lütfen artık futbola odaklanalım” çağrısında bulunuldu.
“FIFA olarak biz, dünyanın geri kalanına ahlak dersi vermeksizin tüm düşünce ve inançlara saygı göstermeye çalışıyoruz” ifadesi yer alan mektupta, “Futbolun dış dünyadan kopuk şekilde yaşamadığını biliyoruz ve aynı şekilde dünya genelinde birçok siyasi zorluk ve güçlük olduğunun da farkındayız… Ancak lütfen futbolun her mevcut ideolojik ve siyasi savaşın içine çekilmesine de izin vermeyin” denildi.
İlk olarak Sky News tarafından haber yapılan mektup, AFP ajansınca FIFA’ya doğrulatıldı. Reuters’ın haberine göre, Avustralya Futbol Federasyonu da mektubun ellerine ulaştığını teyit etti.
Katar’ın ev sahipliği, bu ülkedeki insan hakları ihlalleri ve yabancı işçilerin Dünya Kupası’na hazırlanan statlardaki çalışma koşulları nedeniyle uzun süredir tartışma konusu.
Eş cinselliğin yasa dışı kabul edildiği Katar’ın LGBTQ ve kadın hakları konusundaki duruşu da protestolara neden oluyor.
İngiltere ve Fransa dâhil sekiz Avrupa ülkesi, takım kaptanlarının Dünya Kupası maçlarında FIFA kurallarını ihlal etme pahasına gökkuşağı renkli ve “One Love” (Tek Aşk) yazılı pazı bandı takacağını duyurdu.
Danimarka, Katar’daki işçi ölümlerine dikkat çekmek için Dünya Kupası’na özel siyah renkli bir milli takım forması da tasarladı. Avustralya Futbol Federasyonu ve milli takım oyuncuları da geçen hafta yayımladıkları mesajda, Katar’daki göçmen işçilerin çalışma koşullarını ve LGBTQ bireyleri hedef alan yasaları eleştirdi.
Birçok teknik direktör ve federasyon da göçmen işçilerin ailelerine tazminat ödenmesi amacıyla bir fon oluşturulmasına yönelik çağrılara destek verdi.
Londra merkezli Uluslararası Af Örgütü, FIFA’nın mektubuna tepki gösterdi. Af Örgütü’nün Ekonomik ve Sosyal Adalet biriminin direktörü Steve Cockburn, “Gianni Infantino dünyanın ‘futbola odaklanmasını istiyorsa”, çözüm basit: FIFA ciddi insan hakları sorunlarını halının altına süpürmek yerine, onları ele almakla işe başlayabilir” dedi.
Cockburn, “İlk adım da göçmen işçilere tazminat ödenmesi için bir fon kurulacağına dair taahhüdün turnuva başlamadan kamuoyu önünde verilmesi ve LGBT bireylerin ayrımcılık ve tacizle karşılaşmaması sağlamak olur. Hâlâ bunları yapmamış olmaları şaşkınlık verici” diye ekledi.
