Rus siyasi uzmanlar, Azerbaycan’la Ermenistan arasında çıkan son çatışmaların perde arkasında Batı’nın ve Ermeni diasporasının bulunması olasılığının yüksek olduğunu düşünüyor.
Rus Natsionalnaya Oborona ( Ulusal Savunma) dergisinin Genel Yayın Yönetmeni askeri uzman İgor Korotçenko, Medya Günlüğü’ne yaptığı açıklamada, Ermenistan’ın Bakü ile imzalanan barış antlaşmasını bozmak amacıyla silahlı provokasyon yaptığını söyledi.
ABD ve Avrupa Birliği’nin (AB) Güney Kafkasya’da gerginlikten yana olduğunu savunan Korotçenko, “Batı, Ermenistan eliyle hareket ederek, Rusya için büyük önem taşıyan Kuzey-Güney taşımacılık koridorunu engellemek istiyor. Erivan ise AGİT Minsk Grubu’nun yeniden çalışmasını, Washington ve Paris’in desteğiyle Karabağ’da ayrılıkçı bir yerleşim bölgesi statüsü elde etmeyi amaçlıyor” dedi.
Temmuz ayında Amerikan istihbarat örgütü CIA’in Başkanı William Burns’ün Erivan’ı ziyaret ettiğine dikkat çeken Korotçenko, “Ermeni diasporası aktif olarak çalışıyor. Provokasyonun öncesinde Ermenistan Savunma Bakanı Suren Papikyan’ın ABD’yi ziyaret etmesi tesadüf mü? Zannetmiyorum” diye konuştu.
Rusya Stratejik Araştırmalar Enstitüsü Başkanı Sergey Markov da, Erivan’ın Kasım 2020’de Rusya, Azerbaycan ve Ermenistan arasında imzalanan üçlü anlaşmadaki bazı maddelere uymadığını belirtti. Markov, “Ermenistan, Karabağ’dan ordusunu tam çekmedi. Zengezur Koridoru açılmadı ve Ermenistan-Azerbaycan sınırının çizilmesi süreci başlamadı” dedi.
Batı’nın da bu gerginlikte eli olabileceğini belirten Markov, “ABD bir senaryo kurgulamış olabilir. Mesela çatışma nedeniyle Ermenistan Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü’ne (KGAÖ) başvuracak. KGAÖ yardım isteğini reddedecek. Bunun üzerine Erivan da örgütü terk edecek” diye konuştu.
Orta Doğu ve Kafkasya uzmanı Maksim Şevçenko da, Ermenistan’ın silahlı saldırısını şöyle yorumladı:
“Ermeni birliklerinin Azerbaycan’ın sınır bölgelerine yaptığı saldırı, Erivan’ın savaş özlemleri ile Batı’nın Güney Kafkasya’da sürekli gerilimi devam ettirme çıkarlarının bir bileşimi ile açıklamak mümkün. Ermenistan burada bir alet. Çeşitli ülkelerde yaşayan zengin Ermeni diasporası da bu gerginliğin tırmanmasında faal görev alıyor.”
Azerbaycan Savunma Bakanlığı, 12 Eylül gecesi Ermeni silahlı kuvvetlerinin Azerbaycan-Ermenistan devlet sınırının Daşkesen, Kelbecer ve Laçın yönlerinde büyük çaplı provokasyonlar yaptığını, 71 askerin hayatını kaybettiğini açıkladı. Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ise, sınır çatışmaları sırasında 105 Ermeni askerin öldüğünü söyledi.
