Meryem Schouler-Ocak için bu alaycı bakışlar hayli tanıdık: “Geçen gün trende iki yaşlı Alman hanımın karşısında oturuyordum. Beni baştan aşağı süzdüler!”
Schouler-Ocak, önce üstünde başında bir leke, açık bir düğme ya da başka bir olumsuzluk olduğunu düşündü. Ama hiçbir şey yoktu. Sadece koyu renk saçları vardı ve Türk kökenliydi.
Schouler-Ocak bu tür ırk ayrımcılarını “mikroagresyonlar” olarak adlandırıyor. Berlin’deki Charité Üniversite Hastanesi’nde kültürlerarası psikiyatri profesörü, psikiyatri, psikoterapi ve nöroloji uzmanı olan Schouler-Ocak, “Göçmen kökenli ve koyu ten ya da saç rengine sahip pek çok insan, bu tür ayrımcılıklarla neredeyse her gün karşılaşıyor” diyor.
Aşağılayıcı bakışlar, hakaretler ya da alaycı tavırlar… Sürekli olarak ırkçı ve ayrımcı söz, tavır ve uygulamalara maruz kalanlar, bunları bilinçaltında biriktiriyor. En nihayetinde bu birikim, insanı psikolojik veya fiziksel hasta ediyor. Schouler-Ocak, “Örneğin, travma sonrası stres sendromuna ve diğer psikiyatrik hastalıklara dönüşebilir” diyor.
İster cinsiyetçilik ister antisemitizm ister ırkçılık olsun: Hepsinin öncelikli amacı, karşı tarafı incitmek ve ruhsal açıdan zayıf düşürmek. Irkçılık, insanları kökenleri, ten renkleri veya diğer genel atıflar nedeniyle değersizleştiriyor ve marjinalleştiriyor.
Bu durumdan etkilenenler, bunu sadece birebir temaslarda, başkalarının aşağılayıcı veya saldırgan davranışlarında hissetmiyor. “Yapısal ve kurumsallaşmış ırkçılık” da hayli yaygın. Örneğin, ev veya iş ararken de bu durumla sık sık karşılaşmak mümkün. Schouler-Ocak’a göre koyu tenli, başörtülü ya da yabancı bir ismi olan herkes Almanya’da dezavantajlı durumda.
Meryem Schouler-Ocak, “Irk ayrımcılığının sağlık üzerinde de önemli etkisi var. Bu tür ayrımcılığa maruz kalan kişilerin psikiyatrik hastalıklara yakalanma olasılığı, diğerlerine göre iki kat daha fazla” diyor.
Anksiyete bozuklukları, depresyon, travma sonrası stres bozukluğu, bağımlılıklar veya psikoz gibi hastalıkların riskinin arttığını vurgulayan Schouler-Ocak, bunun sebebinin ırk ayrımcılığının beyin aktivitesini etkilemesi olduğunu söylüyor: “Tıpkı psikiyatrik hastalıklarda olduğu gibi, ırkçı söylem ve tavırlar, beynin belirli bölgelerinde düzensizliğe yol açıyor.”
