Kadim Vedik metinler, maddi doğanın üç niteliği ( Gunalar), üç enerji biçiminin varlığından bahseder.
Bizler doğduğumuz andan itibaren tüm yaşamımız boyunca bize yön veren bu üç enerjinin etkisi altında kalıyoruz. Üç enerjinin yansıttığı tüm nitelikler doğamızda mevcuttur. Bilincimizin seviyesi hangi enerjiyi baskın kullandığımızı ve yaşamımıza yansıttığımızı göstermektedir.
Maddi doğamızın sahip olduğu bu üç mod basit bir anlatımla aşağıdaki gibidir:
Erdem hali (Sattva): Mutluluk, dürüstlük, temizlik, şefkat, saflık, sadelik, daha fazla bilgi için merak, zihin ve duyuların kontrolü.
İhtiras hali (Rajas): Şehvet, sahte gurur, bağımlılık, duyu tatmini, dualiteye dayalı bilgi, onur ve tanınma arayışı, zihnin kararsız şaşkınlığı, maddi olarak ilerlemek için yoğun çaba.
Cehalet hali (Tamas): Cehalet, tembellik, depresyon, şiddet, endişe, ikiyüzlülük, öfke, yanlış beklentiler, kaprisli davranışlar.
Modern yaşamın bizim için “iyi yaşam” diye sunduğu enerjinin, ihtiras hali olduğunu anlayabiliriz ancak bu hal kısa süreli tatmin, doyum, mutluluk yarattığı için bunun sürdürülemezliği cehalet haline itilmemize neden olabiliyor.
Erdem hali ise bilinçli bir şekilde doğamızda geliştirmemiz ve korumamız gereken enerjidir. Erdem hali ile daha yüksek bir bilinç seviyesine, ihtiras ve/veya cehalet hali baskın iken daha düşük bir bilinç seviyesine sahibizdir.
Yüksek bilince giden yolda olabilmemiz için erdem halini geliştiren 4 ana prensibin takip edilmesi öneriliyor.
1. Şiddetsizlik/Merhamet (Ahimsa)
“Himsa” sözcüğü adaletsizlik veya zalimlik anlamlarına gelir, a- ön ekini alınca “Himsa” sözcüğünün ifade ettiğinden çok daha fazlasını anlatır. Bu konu sadece et yemek veya yememek ile ilgili değildir.
İnsan için en faziletli davranış Ahimsa ilkesidir ki bu sayede en temel görevi olan ruhunu ve çevresindeki canlıları geliştirme görevini yerine getirebilecektir. Üstelik bu ilke kendimize karşıda incelikli bir tavır içinde olmamızı ifade eder.
2. Temizlik/Arınma (Sauca)
Temiz yemek, temiz beden, temiz kıyafet, temiz ortam. Temizlik bilincinin geliştirilmesi, hem dışımızda hem de içimizde, neyin sürekli korunması gerektiğini ve neyin daima temiz olduğunu ortaya çıkarır. Eğer üzerimizdeki kıyafetler kirli ise onları temizlemek elbette kolaydır. Çünkü yüzeyde ve fark edilebilir. Yeni temiz kıyafet giyer, kirli olanları da yıkarız. Ama kirlilik içimizde, derinlerde bir yerde ise, değiştirmek kolay değildir. Asıl kirlenmemesi istenen, içimizde ve derinlerde olandır.
3. Duyu kontrolü- Feragat (Tapas)
Manevi gelişimiz sağlamak için aşırı maddi konforu gönüllü çaba ile azaltabilmek, sadeleşebilmek. Bilinçli olarak yoksun kalabilmektir. Bilinçli yoksun kalmak ızdıraba yol açmaz, feragat edebilmek yaşamda daha dengeli ve iyi kurgulanmış bütünsel bir anlayış sunar. Bu çaba çok önemlidir.
4. Doğruluk (Satya)
Doğruluk kendimizden başlar ve en temel doğruluk uygulaması günlük hayatımızdaki uygulamalardır. Konuşma, yazma, jest ve eylem yoluyla doğru iletişim uygulamalarıdır. Yalan söylememek, kendi sözlerimizi tutmak, kendimize ait görevleri ihmal etmemek. Ne gördüğümüz, ne hissettiğimiz, ne düşündüğümüz hakkında açık olabilmek çok basit gibi gözükse de, uygulamak çoğumuz için zordur.
Işığın ne olduğunu anlayabilmemiz için karanlığa ihtiyacımız vardır. Maddi doğamızdaki niteliklerimizi tanıdığımız zaman seçimlerimizin gücü ile bilinç seviyemizi yükseltebiliriz.
İyi insan olabilmek için ne geliştirmemiz lazım? İyi nedir anlamak lazım.
Namaste…