- Dil, insanlığın gelmiş geçmiş en önemli buluşlarından biridir
- Günümüzde 7.000 kadar dil konuşuluyor
- Dilcilerin çoğu, sosyal bağ kurmanın pratik bir yolu olarak ilkel dil formunun yaklaşık 100-110 bin yıl önce türediği görüşünde. Özellikle anne ile bebek arasındaki iletişim ve doğadan yansıyan seslerin yinelenmesi dillere gelişim yolunu açtı
- Dünyanın en yaygın konuşulan dili Mandarin Çincesidir. 1,3 milyar kişi bu dili ana olarak konuşurken onu İspanyolca, İngilizce, Hintçe ve Arapça izler
- Osmanlı atalarımız etki altına aldıkları topraklarda dilimizi öğretmiş olsalardı, günümüzde en az 900 milyon kişi ana dil olarak Türkçe konuşacaktı
- Sömürge politikalarının ve göçlerin bir sonucu olarak, dünyadaki Portekizce konuşanların yalnızca % 5’i Portekiz’de, asıl çoğunluk ise Brezilya’da yaşıyor
- Konuşulan 7.000 dilden 900’ü (8,5 milyon nüfuslu) Papua Yeni Gine’de konuşuluyor
- Rusya’nın Avrupa topraklarını hesaba katarsak, Avrupa’nın coğrafi olarak en yaygın konuşulan ana dili Rusçadır, sonra Almanca ve Türkçe gelir
- Islık dili: Türkiye, Yunanistan, Kanarya Adaları ve Brezilya’da uzun mesafeden ıslık melodileriyle iletişim kurabilen topluluklar vardır.
- İşaret dili küresel değildir, dünya çapında 300’den fazla işaret dili kullanılır
- Hazreti İsa’nın dili Aramice idi. Sami dil ailesinin bir üyesi olan bu dile Aramca da denir. Mel Gibson’ın yönettiği “Tutku – İsa Mesih’in Çilesi” adlı filmde Arami dili konuşuluyor
- İsrailliler ve Araplar birbirinden nefret etse de, İbranice ile Arapça amca çocuğu kadar birbirine yakın iki dildir
- Farsça, Kürtçe, Ermenice ve de Hintçe, köken olarak Arapçayla değil Almanca ile akraba dillerdir
- Bask, Ainu ve Piraha izole dillerdir ve bilinen dilsel akrabaları yoktur
- Türetme dil: Yaklaşık 2 milyon kişi Esperanto dilini konuşuyor. Bazıları ajanlık alanında kullanılan, Esperanto, Klingon (Star Trek), Dothraki (Game of Thrones) gibi 200’e yakın türetme dil bulunmakta
- Güney Afrika Cumhuriyeti’nin 11 resmi dili varken, Hindistan’ın resmi dili tam 22’dir. ABD ve İngiltere’nin ise resmi dili yoktur
- Dünyada 50’ye yakın farklı alfabe kullanılır. Kore alfabesinin en kolayı olduğu söylenir
- Kamboçya’da konuşulan Kmer dili, en ses zengini dildir, alfabesinde 74 harf bulunur. (Bebeğinize YouTube’dan Kmerce dinletin, edindiği bu ses zenginliğiyle yeni dilleri ileride çok rahat öğrenecektir)
- Yalnızca 12 harfi olan dünyanın en küçük alfabesi Papua Yeni Gine’de konuşulan Rotokas dilidir
- İngilizce her ne kadar bir German dili olsa da, söz varlığının %30’u Fransızcadan, % 28’i Latinceden ödünçlenmiştir. Bir tutam da Viking dilleri etkisi vardır
- ABD’deki İspanyolca konuşan (Hispanik kökenlilerin) sayısı 63 milyon, İngiliz kökenlilerin sayısı 46 milyon, Alman kökenliler 42 milyon, İrlanda kökenli 32 milyon, İtalyan kökenlilerin ise 17 milyondur
- Eski Japoncada tıpkı Türkçedeki gibi 8 ünlü ve belli bir ses uyumu vardı. Bugün ise İtalyancadaki gibi 5 ünlü var: A, i, U, E, O
- “Türkçede felsefe yapılamıyor” savı tutarsızdır. Türkçenin ne kabahati olabilir ki? Zamanında Türk dilinde etkin felsefe yapan birileri çıkmış olsaydı, durum günümüzde farklı olurdu
- Türkçemiz de ne yazık ki, pek çok olgu gibi toplumsal ayrışmanın simgesine dönüşmüş durumda. Telefonda Fransızca kökenli “alo” diyorsanız sekülersiniz, Arapça kökenli “Selamünaleyküm” diyorsanız muhafazakârsınız
- Yazılarının benzediğine bakmayın, Japonca ile Çincenin köken ilişkisi sıfırdır
- Japonca ile Türkçe amca oğlu kadar yakındır diyemeyiz ama akraba değildir de diyemeyiz. Japonların atalarının bir bölümü Türkçe ile soydaş bir Altay dili konuşmuş olmalı. Araştırmalarımız sürüyor
- Bilinen en eski dil Güney Hindistan’da konuşulan Tamilce olabilir. Bülent Ecevit Hint dilleriyle ve felsefesiyle yakından ilgilenmiş, Tamil ve Sanskrit dillerini öğrenmiştir. Ecevit, Bhagavad Gita’yı okumuş, Türkçe yorumlamış ve Nobel Edebiyat Ödüllü Rabindranath Tagore’dan çeviriler yapmıştır
Dünya dilleri hakkında ilginç bilgiler
Bu yazıyı paylaşın
Bayburt'un Sisne köyünde doğdu (1964). Almanya'da gurbetçi bir çocuk olarak büyüdü ve burada Yunan-Roma tarihi okudu. California Berkeley Üniversitesi'nde Proto-Altayca ve Japonca ilişkileri üzerine çalıştı. Bu süreçte Japonya'da Kyushu Üniversitesi'nde bir sömestr geçirdi. Çalışma alanı: Diyakronik (Artsüremli) Proto-Dil Tipolojisi. Türkiye ve ABD'de profesyonel turist rehberliği ve çevirmenlik yaptı, 50'den fazla ülke gezdi. Rodos'ta otel işletmeciliği yaptı. Hindistan'da çeşitli eğitimler aldı. Rusya'da Tver Devlet Üniversitesi'nde çalışırken Olga ile evlendi. Kadim Vedanta felsefesine derin bir ilgi duyuyor. Aksiyon dolu 35 yılın ardından, şimdi Bergamo (İtalya) ve Antalya'nın sade sakinlerinden biri olmaya çalışıyor.
