Şüphesiz Türkiye’nin tüm kurumları gibi Dışişleri Bakanlığı’nın da ehliyet ve liyakata dayalı bir kurumsal işleyiş içinde olması, bunun savunulması çok önemli.
Ancak dış politika yazarları, bazen bunun ölçüsünü kaçırıp kendileri kurum çalışanıymış gibi ve onlar adına yazıyorlar:
https://x.com/t24comtr/status/1797741296821645492
Bu nedenle yanlış sonuçlara varıyorlar ve dış politikada kendi deyimleriyle “başarısızlığın” temel nedeni olarak kurumdaki kadrolaşmayı ön plana çıkarıyorlar:
“Bu tür bir çalışma düzeni ve kendi personeline istenmeyen, güvenilmeyen kişiler olarak bakan bir anlayışla, Türk dış politikasının başarıdan başarıya koştuğunu görmek pek mümkün olmayacak.”
Yani aslında AKP’nin dış politikasının temel sorunu kadrolaşmadır. Yoksa AKP kadrolaşmaya başlamadan önce (Hakan Fidan’dan veya Mevlüt Çavuşoğlu’dan önce?) başarıdan başarıya koşuyorduk.
Çok sayıda dış politika yazarında yaygın olan bu bakış açısı Türkiye’nin çok önemli bir dış (ve iç) politika sorunu olan Suriye meselesinde de yanlış veya abartılı teşhislere götürüyor:
“Dünyaya ideolojik gözlüklerle bakmanın son on yıldaki faturası, başta Suriye, çok ağır oldu.”
Böylece Suriye politikasının tüm sorumluluğunu -teşbihte hata olmaz, aynen her şeyi Netanyahu’ya yıkmak gibi- münhasıran AKP’ye yıkıyorlar.
Oysa AKP, Suriye politikasını oluştururken Dışişleri’ne dışarıdan adam getirmedi, mevcut kişilerle çalıştı. Öyle ki Müsteşar Feridun Sinirlioğlu kurumun göbeğinden gelen -hatta Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in dışişleri başdanışmanlığını yapmış- bir kişiydi.
Diğer bir bürokrat son Şam Büyükelçisi (sonra Suriye dosyasından sorumlu müsteşar yardımcısı) keza Hariciye’nin içindendi. Suriye politikasını oluşturmak ve yürütmek için AKP’nin Hariciye’de kadrolaşmasına ihtiyaç yoktu. Dışişleri, TSK vb. kurumlar zaten buna hazırdı/aynı görüşteydi.
Şu örnekle bitireyim. 10 yıl önceki konuşma incelendiğinde, yanıltma operasyonu yapılarak Suriye’ye saldırma konusunda, devletin merkezinden gelen hariciye müsteşarı (ve Genelkurmay 2. Başkanı) ile AKP’nin monte ettiği diğer 2 kişi arasında bir fark yok.
https://www.evrensel.net/haber/81055/ses-kaydina-gore-suriye-ile-savas-cikarmaya-calismislar
Emir Aşnaz, Orta Doğu uzmanı