Demokratların adayı Zohran Mamdani, ABD’nin en büyük kenti New York’taki belediye başkanlığı seçimini kazandı.
Seçim öncesinde anketlerde de yarışı kazanacağı tahmin edilen Uganda doğumlu 34 yaşındaki siyasetçi şehrin ilk Müslüman belediye başkanı olacak.
Aynı zamanda bu görevi bir asırdır üstlenen en genç isim.
Mamdani zafer konuşmasında, “Bu karanlık zamanda New York ışığımız olacak” dedi.
Birkaç ay öncesine kadar pek tanınmayan bir isim Mamdani, yürüttüğü kampanya ile gençler arasında büyük popülerlik elde etti.
Mamdani, yeni göreviyle birlikte 116 milyar dolarlık bir bütçeyi yönetecek.
Daha önce böylesi bir yöneticilik deneyimi olmayan siyasetçinin, Trump yönetiminin de olası saldırılarıyla nasıl başa çıkacağı konusunda soru işaretleri var.
Donald Trump, New Yorkluların bir “komünisti” başkan seçmesi halinde federal fonları geri çekeceği tehdidinde bulunmuştu.
Son olarak seçim öncesi 3 Kasım’da yaptığı değerlendirmeden Trump, New York Belediye Başkanlığı yarışında Andrew Cuomo’yu desteklediğini açıklamış ve seçmenleri sol görüşlü lider Zohran Mamdani’yi seçmemeye çağırmıştı.
Zohran Mamdani kendini demokratik sosyalist olarak tanımlıyor.
Yeni belediye başkanı, adaylığı sırasında genişletilmiş sosyal programları finanse etmek için milyonerlere daha fazla vergi koyma sözü verdi.
Mamdani’nin sık sık kürsüde yan yana geldiği Bernie Sanders ve Alexandria Ocasio-Cortez’in politikaları da bu yönde.
Onun yükselişi yenilikçiler için bir dönüm noktası ve şehrin siyasi ağırlık merkezinde bir değişimin sinyalini veriyor.
Mamdani’ye destek tabandan ve cesur bir sol kanat platformundan besleniyor.
Uganda’nın başkenti Kampala’da doğan Mamdani, yedi yaşındayken ailesiyle birlikte New York’a taşındı.
Bronx Bilim Lisesi’ne gitti ve ardından Bowdoin Üniversitesi’nde Afrika Çalışmaları alanında lisans derecesini aldı. Burada Filistin’de Adalet İçin Öğrenciler adlı grubun kampüs örgütlenmesini başlattı.
Şehrin ilk Müslüman ve Güney Asyalı belediye başkanı adayı olan Y kuşağının yenilikçi mensubu, çok kültürlü New York için ön seçim kampanyasında köklerine yaslandı. Urduca yayınladığı bir videosunda Bollywood film kliplerinden kesitler vardı. Bir diğerindeyse İspanyolca konuşuyordu.
Mamdani ve Brooklyn’de yaşayan 27 yaşındaki Suriyeli sanatçı eşi Rama Duwaji, Hinge adlı flört uygulamasında tanışmış.
Annesi Mira Nair ünlü bir film yönetmeni ve babası Profesör Mahmood Mamdani Columbia Üniversitesi’nde dersler veriyor. Her iki ebeveyni de Harvard Üniversitesi mezunu.
Mamdani kendisini halkın adayı ve örgütleyicisi olarak tanıttı.
Eyalet meclisi profilinde, “Hayat; film, rap müzik ve yazarlık gibi sapmalarla kaçınılmaz dönüşler yaptıkça, dünyamızın olaylarla umutsuzluğa değil, eyleme sürüklenmesini sağlayan şey hep örgütlenme oldu” yazıyor.
Siyasete girmeden önce, New York’un Queens ilçesindeki düşük gelirli ev sahiplerinin tahliye edilmesine karşı mücadele eden bir konut danışmanı olarak çalıştı.
Müslüman kimliğini kampanyasının görünür bir parçası haline getirdi.
Camileri düzenli olarak ziyaret etti ve şehirdeki geçim kriziyle ilgili Urduca bir kampanya videosu yayımladı.
Bu baharda düzenlediği bir mitingde, “Müslüman olarak toplum önünde durmanın, bazen gölgelerde bulabildiğimiz güvenliği de feda etmek anlamına geldiğini biliyoruz” dedi.
Geçim kriziyle mücadelesi
Mamdani, ABD’nin en pahalı şehrinde yaşayan seçmenlerin Demokratlardan beklentisinin uygun fiyatlı konutlar olduğunu söylüyor.
Yakın zamanda gerçekleşen bir etkinlikte BBC’ye verdiği demeçte, “Bu, halkının dörtte birinin yoksulluk içinde yaşadığı, her gece 500 bin çocuğun aç yattığı bir şehir. Ve nihayetinde, onu bu kadar özel kılan şeyi kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya olan bir şehir” dedi.
Geçim kriziyle mücadele için şöyle bir reçete önerdi:
- Kent çapında bedava otobüs hizmeti,
- Kira dondurma ve ihmalkar ev sahipleri için daha sıkı hesap verilebilirlik,
- Şehre ait bir uygun fiyatlı marketler zinciri,
- Altı hafta ila beş yaş arasındaki çocuklar için evrensel çocuk bakımı,
- Kirası sabit, sendikalar tarafından inşa edilmiş konut üretiminin üç katına çıkarılması.
Planında ayrıca Belediye Başkanlığı Ofisi’nin mülk sahiplerini sorumlu tutacak şekilde “yeniden düzenlenmesi” ve kalıcı olarak uygun fiyatlı konutların büyük ölçüde genişletilmesi de yer alıyor.
Kampanyasında bu politikaları son derece görsel ve viral hareketlerle ilişkilendirdi.
Kira dondurmayı dramatikleştirmek için Atlantik’e daldı. Gıda güvensizliğini vurgulamak için bir metro treninde Ramazan orucunu burrito dürümle açtı.
Ön seçimlerden birkaç gün önce Manhattan’ın tamamını yürüdü, seçmenlerle selfie çektirmek için sık sık durdu.
Şehri daha uygun fiyatlı hale getirebileceği konusunda ısrar etse de siyasi analistler bu tür iddialı vaatleri sorguluyor.
New York Times gazetesi, şehrin belediye başkanlığı ön seçiminde kimseyi desteklemedi ve adayları genel olarak eleştirdi.
Editör kurulu, Mamdani’nin gündeminin “şehrin zorluklarına tam anlamıyla uygun olmadığını” ve “yönetimin kaçınılmaz tavizlerini sıklıkla görmezden geldiğini” söyledi.
Kurul, kira dondurma planının konut arzını kısıtlayacağını söyledi.
‘Deneyimsiz ve fazla radikal’
Kendi partisinden isimler de Mamdani’yi, 116 milyar dolarlık bütçesi ile 300 binden fazla belediye çalışanı olan bir şehir için deneyimsiz ve fazla radikal biri olarak nitelendiriyor.
Ancak siyasi stratejist Trip Yang, “deneyimin” bu siyasi çağda kesin belirleyici olmadığını söyledi.
Seçim öncesinde konuşan Trip Yang, “Zohran on binlerce gönüllü, yüz binlerce benzersiz bağışçı tarafından destekleniyor. Bu kadar çok gönüllü ve tabandan gelen heyecanın olduğu bir Demokrat ön seçim kampanyası New York’ta nadiren görülüyor” dedi.
Destekçilerinden Lokmani Rai ise, “Bizi anlıyor. O bizden biri. O bizim topluluğumuzdan, biliyorsunuz, göçmen topluluğundan” diye konuştu.
İsrail ve Filistin
Mamdani için ABD’nin çok kültürlü topluluklarından birinin yaşadığı Jackson Heights’taki bir parkta düzenlenen kampanya etkinliğinde, Latin yiyecek satıcıları dondurma ve atıştırmalıklar satıyor, çocuklar etrafta koşturup salıncaklarda sallanıyordu.
Birçok açıdan, sahne şehrin çeşitliliğini mükemmel bir şekilde yansıtıyordu. Birçok Demokrata göre bu, New York’un en değerli varlığı. Ancak şehir ırksal ve politik gerginliklerden uzak değil.
Mamdani, her gün İslamofobik tehditler aldığını, bazılarının ailesini hedef aldığını söyledi. Polise göre, tehditlerle ilgili bir nefret suçları soruşturması devam ediyor.
BBC’ye konuşan Trump, ırkçılığın ABD siyasetinde neyin çalışmadığının göstergesi olduğunu söyledi.
ABD Başkanı, “Donald Trump’ın yeniden seçilmesine izin veren” ve “kim oldukları veya nereden geldikleri önemli olmaksızın” çalışan insanları savunmayan Demokrat Parti’yi eleştirdi.
Adayların İsrail-Gazze savaşına ilişkin tutumları da seçmenlerin aklında büyük olasılıkla yer alıyordu.
Mamdani’nin Filistinlilere olan güçlü desteği ve İsrail’e yönelik kararlı eleştirisi, Demokrat Partinin çizgisinden öteye geçiyor.
Eyalet meclisi üyesi, uluslararası insan hakları yasasını ihlal eden İsrail yerleşimleriyle bağlantıları olan New York hayır kurumlarının vergi muafiyetini sona erdirmek üzere bir yasa tasarısı sundu.
Ayrıca İsrail’in Gazze’de soykırım yaptığını, bir apartheid devleti olduğunu ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun tutuklanması gerektiğini düşündüğünü söyledi.
İsrail, soykırım ve apartheid suçlamalarını şiddetle reddediyor.
Mamdani, basına verdiği röportajlarda İsrail’in bir Yahudi devleti olarak var olma hakkını destekleyip desteklemediği sorusuna yanıt vermesi için baskı gördü.
Haziran ayında verdiği yanıtta, “Din veya başka bir şeye dayalı bir vatandaşlık hiyerarşisi olan herhangi bir devleti desteklemek konusunda rahat değilim, bence bu ülkede sahip olduğumuz şekilde, eşitlik dünyadaki her ülkede kutsallaştırılmalı. Benim inancım bu” dedi.
İsrail, tüm dinlerin yasalar altında eşit haklara sahip olduğunu söylüyor.
Mamdani ayrıca İsrail’in bir devlet olarak var olma hakkını kabul ettiğini belirterek 23 Haziran’da bir TV programında yaptığı açıklamada, “Tüm uluslar gibi ben de İsrail’in var olma hakkına ve uluslararası hukuku koruma sorumluluğuna inanıyorum” dedi.
Mamdani ayrıca New York’ta antisemitizme yer olmadığını belirterek, seçilmesi halinde nefret suçlarıyla mücadele için ayrılan fonu artıracağını söyledi.
Demokratların birçok açıdan New York’ta karşı karşıya olduğu sorunlar, partinin gelecekteki seçimlerde karşılaşacağı sorunlarla aynı.
Bundan sonra, ön seçimler, parti için ne anlama geldiği ve Trump’ı nasıl alt edebileceği konusunda ülke çapında tartışmalara yol açabilir.
İlgili yazı:
***
Medya Günlüğü sosyal medya hesapları:
