Ne hoş ve bir o kadar da boş lakırtılardır yapıcı veya yıkıcı eleştiri lakırtıları.
Eleştirinin yıkıcısı yoktur ve olamaz da, yapıcısı da olamaz.
Eleştiri eleştiridir ve her zaman için ve her durumda, yönetildiği olguyu irdeler, eksiklerini fazlalıklarını ortaya koyar.
İnce Memed romanı yüzlerce kere eleştirilmiştir ve fakat hiçbir eleştirmen Yaşar Kemal’e İnce Memed’in ya da Hatçe’nin neyi nasıl yapması gerektiği aklını vermeye kalkışmamıştır.
İnce Memed ya da bir film hakkında veya hükümetlerin, bakanlıkların, belediyelerin herhangi bir kararı hakkında eleştiri yapmak o belediyeyi, o hükümeti yıkmak ya da yüceltmek işlevini içermez; o nedenle eleştiriler yapıcı ya da yıkıcı olmaz olamaz.
Eleştiren yapıcı ustası olmadığı gibi dozer operatörü de değildir.
Eleştiri için eleştirel bir akıl gereklidir ve o da gökten zembille ya da vahiyle gelmez.
Misal olarak 1974 yılı itibarıyla binlerce dönüm ekili araziye, binlerce dönüm tarım dışı araziye, milyonlarca ağaca yüzden fazla sanayi tesisine sahip olan KTFD’nin (Kıbrıs Türk Federe Devleti) ve 1983 sonrasında da KKTC’nin (Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti) hastaneler, okullar, çocuk oyun alanları ve benzeri ihtiyaçlar için rezerv araziler ayırmayı düşünmemiş, düşünememiş olması o günler için, de bugünler için de eleştirilmesi gereken bir vurdum duymazlık, bir umursamazlıktı.
O günlerde de yapılmış, bugünlerde de yapılmaktadır bu tür eleştiriler. Bu eleştirilerden ders çıkarması gerekenler ders çıkarmak yerine “yıkıcı eleştiriler” yapıyorsun demeyi tercih ettikleri içindir ki; devlet tarafından torpille tahsis alan pek çok özel kişi, tarımsal arazileri parselleyip arsa haline getirmiş ve satmayı tercih etmişti. Bu türden canlıların yaşadığı ve narenciye bahçelerini okus pokus sterlin eurokus ile önce arsaya, sonra yap sat konuta çevirdiği yerleşim birimlerinde limonun tanesi 2 TL’ye satılmakta ve bölgede oturan her bir birey de fena halde trafik azabı çekmektedir.
Girne Karşıyaka ve Girne Çatalköy arası yemyeşil narenciye bahçeleriydi daha düne kadar ve şimdi otomobil ve beton ormanıdır.
Çukurova da öyle olmadı mı?
Anasına benzedi yavrusu. Ne dersek diyelim, hükümetler rezerv alan diye bir ihtiyacı halen düşünmemektedir ve ona hatırlatan da yoktur.
Gençlerimize sosyal konut yapılacağı söylendiğinde yıl 2023’tü. İlk ilk etapta Alayköy’e 1500, Güzelyurt’a 1500, Hamitköy’e 1000 ve Balıkesir’e 1200 konut inşa edilecekti.
Demek o ki:
Eleştirel akıl ve eleşiride takip önemsiz değildir
* Antoni Gaudi (1852-1926) ünlü İspanyol ressam.
Görsel: bigshcolarshipguide.com