Fuad Safarov, Moskova
Moskova’nın bazı ülkelerle karşılıklı vizeleri kaldırmak ya da kolaylaştırmak için harekete geçmesi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan arasında 5 Ağustos’ta Soçi’de yapılacak zirvede bu konunun de gündeme gelmesi beklentisi doğurdu.
2 Mayıs 2010’da dönemin Rusya Devlet Başkanı Dimitriy Medvedev’in Türkiye ziyareti çerçevesinde imzalanan anlaşmanın yürürlüğe girmesiyle 16 Nisan 2011 tarihinde Rusya ve Türkiye arasındaki vize uygulaması karşılıklı olarak kaldırılmıştı. Ancak 24 Kasım 2015 tarihinde yaşanan uçak krizinin ardından Rusya Türkiye vatandaşlarına tekrar vize uygulaması başlatmıştı. Türkiye ise Rus vatandaşlarına vize uygulamıyor.
Rus-Türk İşadamları Birliği (RTİB) Başkanı Sabahattin Yavuz, Medya Günlüğü’ne, “Sanırım 5 Ağustos’taki görüşmelerde ve önümüzdeki dönemlerde yapılması planlanan Üst Düzey İşbirliği Konseyi (ÜDİK) toplantısında bu konu gündeme gelebilir. Muhtemelen masadaki görüşülecek konulardan biri olacaktır” dedi.
Türkiye’nin Rusya açısından en önemli dost ülkeler listesinin başında geldiğine işaret eden RTİB Başkanı Yavuz, “Türkiye Rusya’ya yönelik yaptırımlara katılmıyor. Türkiye’nin hava sahası, lojistik transit yolları Rusya’nın dünya ile irtibatında fevkalade önemli. Bu durumda Türkiye de bu vize konusunu Rusya’ya yavaş yavaş dile getirmeye başladı” diye konuştu ve şöyle devam etti:
“RTİB olarak şuna inanıyoruz: Vizenin kaldırılması ikili ticareti olumlu etkileyecek. İkili ticaret hacminin artması için iş adamlarının ziyaretleri ve kolay şekilde görüşmeler yapması önemli bir husus. Bu açıdan da vizelerin kaldırılması önemli bir konu. Geçen yıllarda Rus turist sayısının giderek arttığını gördük. Aynı şey Rusya için de önemli. Bence Türkiye’den Rusya’ya gelecek turistlerin de önünü açabilecek önemli bir konu. Rusya ile vizelerin kaldırılması veya kolaylaştırılması iş dünyası açısından önemli bir konu.”
Rus-Türk Toplumsal Forumu Genel Sekreteri ünlü Rus siyasi uzman Sergey Markov da, vizelerin kaldırılmasının ikili ticaretin artmasından önemli rol oynayacağını kaydetti. Konuyla ilgili sorumuz üzerine Markov, “Öncelikle Türk turist sayısını artırabilir. Vizesiz dönemlerde Türk turist sayısı çok fazla olmasa da yine de belirli bir sayı yakalamıştı. İkinci önemli husus, Türk iş dünyası temsilcilerinin Rusya’ya rahat gelebilmesi. Türk KOBİ’ciliği çok gelişmiş durumda. Bu iş adamlarının Rusya’da iş yapmalarının önünü açmak lazım. Onların bize faydası olur” dedi.
Vize uygulamasının kaldırılmasının Türkiye’deki Rusya dostlarının sayısını artırabileceğini belirten Markov, “Fakat şunun da altını çizerek belirtmek gerekir: Eğer vizeler kaldırılırsa Rusya’ya gelebilecek her türlü terör örgüt üyelerinin önünü kesebilmek için iki ülke güvenlik güçlerinin iş birliği artırılmalı” diye konuştu.
Markov, konunun 5 Ağustos’taki Putin-Erdoğan görüşmesinde ele alınabileceğini kaydetti.
Ünlü Rus gazeteci ve sunucu Vladimir Solovyov da Rossiya-1 kanalındaki canlı yayın programında, dost ülkelerle vizelerin kaldırılması çağrısında bulundu.
Rusya Dışişleri’ne yakın bir kaynak ise Moskova’nın Türkiye ile vizelerin kaldırılmasına sıcak bakmamasını “güvenlik” gerekçesine bağladı. Söz konusu kaynak, “Rusya, Orta Doğu’daki terör örgütü üyelerinin Türkiye üzerinden Rusya’ya gelmesi olasılığından endişe ettiği için henüz bu konuya olumlu bakmıyor” dedi.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Konsolosluk Dairesi Başkanı İvan Volınkin hafta başında yaptığı açıklamada, vizelerin kolaylaştırılması için 18 “dost ülke” ile görüşmeler yaptığını söyledi. Volınkin, “Rusya Dışişleri Bakanlığı sürekli olarak yabancı ülkelerle vize uygulamasını kolaylaştırmak için çalışıyor. Şu anda 18 ülke var” dedi.
Rus diplomatın verdiği bilgiye göre, Latin Amerika, Karayipler’deki bazı ülkeler ve Malezya, Çin ve Hong Kong ile müzakereler sürüyor.