Türkiye ile Wagner arasında birkaç yıl önce Libya ile bağlantılı olarak bir polemik yaşanmıştı. Aşağıdaki haber 26 Aralık 2019 tarihinde “Türkiye’ye Wagner soruları” başlığıyla Medya Günlüğü’nde yayınlandı.
***
Rus Fedaralnoe Agenstvo Novostey (FAN) Haber Ajansı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, paralı askerlerden oluşan Rus Wagner Grubu’nun Libya’da faaliyet gösterdiğine ilişkin açıklamasıyla ilgili olarak Türkiye’ye başvuruda bulundu.
Sergey Petrov imzasıyla FAN’da çıkan habere göre, ajansın araştırma masası, Türkiye’nin Trablus’a sadece silah değil, paralı asker ve eğitmen de gönderdiğini ileri sürdü. Haberde Türk yetkililere şu sorularla başvurulduğu bildirildi:
“Türk makamlarının Libya’da Wagner’in varlığına ilişkin ne gibi kanıtları var? Türkiye, BM ambargosuna rağmen Ulusal Mutabakat Hükümeti’ne (UMH) neden silahlı destek sağlıyor? Ankara’nın Libya’daki militanları silah, askeri teçhizat ve askerlerle desteklediğini teyit edebilir misiniz?”
FAN Ajansı söz konusu soruları Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın’a, Türkiye’nin Moskova Büyükelçiliği’ne ve Türkiye Savunma Bakanlığı basın servisine gönderdiğini duyurdu.
Ajans ayrıca savunma sanayinde faaliyet gösteren Baykara Makina ve BMC şirketlerine de, ürettikleri silahların Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti’ne bağlı güçlere verilip verilmediği sorusunu yöneltti.
Benzer bir başvuruda Ekonomik Segodnya haber sitesinin de bulunduğu belirtiliyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Libya’da bulunan, 5 bini Sudan’dan, 2 bini Rusya’dan Wagner diye girenler hangi sıfatla geldiler, orada ne işleri, hangi bağlantıları var?” diye sormuştu.
Uzmanların değerlendirmesi
TürkRus.Com’un haberine göre, Rusya Stratejik Araştırmalar Enstitüsü Yakın ve Orta Doğu Merkezi yöneticisi Vladimir Fimin, Erdoğan’ın bölgedeki tek müttefikinin Trablus’taki hükümet olduğuna dikkat çekerek, müttefikini koruma adına “her yönteme başvurduğunu” ileri sürdü.
Fimin, Erdoğan’ın Libya’daki Rus kökenli paralı askerlerin sayısını telaffuz etmesinin tesadüfi olmadığı görüşünde. Yüksek Ekonomi Okulu Politik Bilimler Bölümü’nden Grigori Lukyanov, Türkiye’nin bölgedeki müttefiki olan Trablus hükümetinin Mareşal Haftar’ın baskısı altında olduğunu belirtiyor. Lukyanov Erdoğan’ın kısa süre önce Trablus ile anlaşmalar imzaladığını hatırlatarak Haftar’ın başarılı olması durumunda eli boş kalma riskinin bulunduğunu söylüyor.
Grigori Lukyanov, Erdoğan’ın Wagner çıkışının iki amacı olduğu düşüncesinde: Birincisi, Rusya’nın dikkatini çekmek, ikincisi Rusya’yı Libya hususunda diyaloğa zorlamak. Ancak Lukyanov’a göre, Türkiye Rusya’nın bu ülkede oynadığı rolü abartma eğiliminde.
