Bir buçuk yılı aşkın süredir devam eden Rusya-Ukrayna savaşında olduğu gibi savaşlar sadece cephede yaşanmıyor, ordular düşmanı yanıltmak için çok farklı alanlarda, çok farklı taktikler de kullanılıyor.
20. yüzyılın başından bu yana askeri literatürde yer alan “Sovyet aldatma taktikleri” günümüzde hem Rus hem de Ukrayna silahlı kuvvetlerinin birbirlerine karşı başvurduğu “gizli” bir silah niteliğinde.
Sovyetler Birliği’nin düşmanı kandırmak için kullandığı taktikler genel anlamda “maskirovka” olarak adlandırılıyor. Bu kelimeyi Türkçeye “maskeleme”, “gizleme”, “kamufle etme” veya kısaca “kamuflaj” olarak çevirmek mümkün. Ancak kelime, örneğin düşman hatlarına sızmaya çalışan bir timin kamufle edilmesinin çok ötesinde anlamlar taşıyor.
Sovyet aldatma taktikleri, otomobil fabrikasında tank üretmekten başlıyor, düşmanı yanıltma amacıyla tatbikatlar düzenlenmesine, medyaya yanlış bilgi verilmesine ve yanlış haritalar yayınlamasına kadar uzanabiliyor.
Bu taktiği ilk bulan Ruslar değil; ünlü Çinli general ve düşünür Sun Tsu Milattan Önce (MÖ) beşinci yüzyılda yazdığı “Savaş Sanatı” kitabında amacını, “Düşmanın zayıf yönlerimizi güçlü, güçlü yönlerimizi zayıf sanmasını sağlamak” olarak açıklıyor.
O zamandan günümüze değişmeyen amaç ise “sürpriz” unsurunu kullanarak düşmanı hazırlıksız yakalayarak askeri üstünlük sağlamak.
Örneğin, 1380 yılında Rus Prens Dmitriy Donskoy’un Mogol ordusunu ormanda gizlediği bir alayı aniden cepheye sürerek savaşı kazanması Rus askeri okullarında hâlâ okutuluyor.
Yakın geçmişteki örnekler ise, 2. Dünya Savaşı’nda Sovyet ordusunun bu taktik yardımıyla tarihi Stalingrad ve Kursk muhaberelerini kazanması.
Elbette aldatma taktikleri dünyanın bütün orduları tarafından uygulanıyor ama Batılılar dahil askeri uzmanlar özellikle başarıyla uygulanan “sürpriz” unsuru nedeniyle Sovyet taktiğinin diğerlerinden öne çıktığını düşünüyor.
Bu geleneğin mirasçısı sayabileceğimiz Rus ve Ukrayna orduları da “maskirovka”ya günümüzde sık sık başvuruyor.
Rus ordusunun bilinen taktikleri arasında şişme savaş uçakları, tanklar ve topçu bataryaları kullanmak da var.
Böylece Ukrayna ordusunun bunların gerçek silah olup olmadığını doğrulaması, doğrulayamadığı durumlarda ise yok etmek için saldırmak zorunda kalması gerekiyor.
Ukrayna ordusu ise şişme silahlar yerine demirden ya da tahtadan yapılma sözde silahlar üreterek Rus ordusunu şaşırtmaya çalışıyor.
Kyiv Post gazetesinde yer alan habere göre, taktiğin amacı hem Ukrayna ordusunun sahip olduğundan daha fazla silah varmış gibi göstermek hem de hedef şaşırtmak.
Washington Post gazetesi geçen yıl, Rus ordusunun Ukrayna’ya ait sahte HIMARS füze rampalarını vurduğunu yazmıştı. Hedeflerin aslında tahtadan yapıldığını bilmeyen Rus tarafı bunları yok etmek için pahalı füzeler kullanmıştı.
Ukrayna hükümetine danışmanlık yapan Anton Geraşçenko, “Evet, bu sofistike uydular ve İHA’lar gibi modern araçların kullanıldığı bir savaş, dolayısıyla düşmanı yanıltmak çok zor ama gerçekten kaliteli sahte silahlar da işe yarıyor” diyor.