Bir yandan Avrupa Birliği’ne (AB) üye olmak isteyen ancak diğer yandan Rusya ile geleneksel kardeşlik ilişkisine büyük önem veren Sırbistan’da yaşanan son olaylar Moskova’nın ülke üzerindeki etkinliğini bir kez daha kanıtladı.
17 Aralık’ta yapılan erken seçimlerde hile karıştırıldığını ileri süren binlerce muhalefet taraftarının sokağa dökülmesinin ardından olaylar şimdilik yatışmış görünüyor. Seçimde Devlet Başkanı Aleksandr Vuçiç’in lideri olduğu Sırp İlerleme Partisi (SNS) oyların yaklaşık yüzde 46’sını almış, Sırbistan Şiddete Karşı İttifakı (SPN) ise yüzde 23’lük oy oranıyla hayli geride kalmıştı. Başkent Belgrad’a dışarıdan seçmen taşındığını iddia eden ve seçimin yinelenmesini isteyen muhalefet taraftarları belediye binasını ele geçirmeye çalışmıştı. Seçimi izleyen AB gözlemcileri oylamanın adil olmadığı görüşünde.
Olaylar sırasında yaşanan ilginç bir gelişme, Başbakan Ana Brnabiç’in protestolarla ilgili olarak kendilerine önceden haber verdiği için Rus gizli servislerine teşekkür etmesi oldu. Brnabiç, “Bu açıklamam Batı’nın pek hoşuna gitmeyecek ama Rus istihbarat örgütlerine olaylarla ilgili bize önceden haber vererek hazırlanmamızı sağladıkları için teşekkür etmek istiyorum” dedi.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov ise, Belgrad’daki olaylarla ilgili olarak adını vermeden Batılı ülkeleri suçladı.
Ruslar gibi Slav olan ve aynı dini paylaşan Sırbistan’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bir hayli popüler. Ukrayna savaşının başlamasından sonra Sırbistan AB’nin yaptırımlarına katılmamış, ayrıca çok sayıda Sırp gönüllü Rus ordusunun yanında savaşmak için cepheye gitmişti. Sırbistan’ın enerji ihtiyacının çok büyük bölümü karşılayan Moskova, diğer konuların yanı sıra Kosova sorununda Belgrad’a destek veriyor.
Ancak Ukrayna savaşının başlamasından sonra ülkelerini terk ederek Sırbistan’a yerleşen yaklaşık 300 bin Rus vatandaşının büyük bölümü Putin karşıtı. Bazı Rus muhalifler Sırbistan yönetiminin ve aşırı milliyetçi Sırplar tarafından baskı altına alındıklarını ve taciz edildiklerini ileri sürüyor.
Sırbistan lideri Vuçiç’in iyi ilişkiler içinde bulunduğu ülkelerden biri de Türkiye. Sırbistan Türk vatandaşlarına vize uygulamayan az sayıda Avrupa ülkesi arasında bulunuyor. Ancak AB, yasadışı göçmenlerin Avrupa ülkelerine gelmek için ülkeyi transit olarak kullandığı gerekçesiyle Türklere vize uygulaması için Belgrad’a baskı yapıyor.
Pankarttaki yazı: Rusları yalnız bırakmayız. Sırbistan’dan selamlar.
