Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), Esenyurt, Mardin, Batman ve Halfeti belediyelerine kayyım atanmasını eleştiren televizyon kanallarına ceza verdi.
Görevden alınan Mardin Belediye Eş Başkanı Ahmet Türk ve CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın’ın sözlerini ekrana taşımak da ceza sebebi oldu. RTÜK ayrıca, TUSAŞ saldırısı sonrasında yayın yasağı kararlarına uymayan televizyon kanallarına da üst sınırdan yaptırım uyguladı.
Belediyelere kayyım uygulamasının eleştirildiği yayınlara yer veren, CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın’ın ‘yeni’ süreçle ilgili yorumlarını izleyiciye ulaştıran Halk TV, NOW TV ve TELE 1’e aylık iletişim gelirlerinin yüzde 3’ü oranında idari para cezası verildi.
RTÜK gündüz kuşağı programları başta olmak üzere yayın yasaklarına uymayan televizyonlara ve tartışma programlarına üst sınırdan yaptırım uyguladı. Gündüz kuşağı programlarına “genel ahlak ve ailenin korunması ilkelerinin” ihlal edildiği gerekçesiyle de ceza verildi. Küfürleşmelere varan tartışma programlarına da üst sınırdan cezalar verildi.
Üst Kurul, gündüz kuşağı programları için TV 8, KANAL D ,NOW TV, Beyaz TV, Show TV, ATV ve Star TV’ye üst sınırdan yaptırım uyguladı.
TUSAŞ saldırısı sonrası yayın yasağına uymayan Akit TV, Beyaz TV, Kanal 3, Meltem TV, NTV, Show TV, TELE 1, CNN Türk, TGRT Haber, SZC, Halk TV ve Flash Haber’e üst sınırdan idari yaptırım uygulandı.
Toplantıda Bursa’da Bugün TV’ye; sunucu Aysın Komitgan’ın Fethullah Gülen’in ölümü üzerine kullandığı “Ne diyelim, mekânı cennet olsun” ifadesi nedeniyle oy birliğiyle yüzde 5 para cezası verildi.
Üst Kurul, ayrıca Berat TV ve Kanal Ege’ye de usulsüz bitkisel gıda takviyesi pazarlama yayınları nedeniyle ceza kesti.
Açıklamada, “dizilerin aile yapısına verdiği zararlar” konusunda da somut adımlar atılacağı vurgulandı.
RTÜK üyeleri İlhan Taşçı ve Tuncay Keser, Kurulun çok sayıda televizyon kanalına idari para cezası yaptırımı uygulamasına tepki gösterdi.
Taşçı, ”RTÜK Başkanı’nın yayıncılara ‘muhalif/yandaş’ bakışını terk edip eşit mesafede durmayı ilke edinmesi kaçınılmazdır. Diğer türlü özgül ağırlığından ve kurumsal saygınlığından söz edilemez” dedi.
Keser de ”Yayın yasağına ilişkin yaptırım kararlarına, kapsamının çok geniş tutularak halkın haber alma hakkını engellediği ve kanallar arasında ayrımcılık yapıldığı için karşı oy kullandım” ifadelerini kullandı.
Keser, ”RTÜK’te ceza günü” paylaşımında, şu değerlendirmelerde bulundu:
”TUSAŞ’a yönelik hain saldırıda yayın yasağını ihlal ettikleri gerekçesiyle 13 kanala (CNN Türk, NTV, TGRT, Show TV, Flash Haber, SZC TV, Akit TV, Meltem TV, Beyaz TV, Tele 1, Halk TV, TV 100, Kanal 3) yüzde üç idari para cezası (İPC) verildi. Farklı yorum ve iktidara yönelik eleştiriler yine ceza aldı. Kayyım atamalarının konuşulduğu programda Merdan Yanardağ’ın ‘kayyım giyotini’, Emre Kongar’ın ‘Türkiye’yi taş devrine geri döndürdüler’ ifadeleri eleştiri sınırını aştığı gerekçesiyle Tele 1’e yüzde 3 idari para cezası uygulandı.
Halk TV’ye; CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın’ın çözüm sürecini 2015 yılında polislerin şehit edilmesi, Suruç Katliamı ve Gar Katliamı ile birlikte anlattığı konuşmasının eleştiri sınırlarını aştığı gerekçesiyle yüzde 3 idari para cezası verildi. Selçuk Tepeli’nin kayyım atamalarını eleştirirken, ‘Meclis üyeleri belediyeye sokulmadı. Ne oldu meclislere de mi kayyım atamaya başladınız’ sorusunu ses tonunu yükselterek sorması tarafsızlık ilkesinin ihlali sayıldı ve Now TV’ye yüzde 3 idari para cezası verildi.
SZC TV’ye; DP Milletvekili Cemal Enginyurt’un, Atatürk’e hakaret edenlere yönelik kullandığı ‘Operasyon çocukları’ ve Anıtkabir’de slogan atılmasını eleştirirken kullandığı ‘Defolun gidin’ ifadeleri, bireyleri aşağılamak sayıldı ve yüzde 3 idari para cezası uygulandı. Bursa’da Bugün TV’ye; sunucu Aysın Komitgan’ın FETÖ lideri Fethullah Gülen’in ölümü üzerine kullandığı ‘Ne diyelim mekânı cennet olsun’ ifadesi nedeniyle oy birliğiyle yüzde 5 para cezası verildi.
Kuşak programları; ATV Esra Erol, Show TV Didem Arslan Yılmaz, Star TV Zahide Yetiş, Beyaz TV Esra Ezmeci, Kanal D Aslı Hünel, Now Fatih Ürek ve TV8 Zuhal Topal. Programlara genel ahlak ve ailenin korunması ilkelerinin ihlal edildiği gerekçesi ve oy birliğiyle yüzde 3 idari para cezası uygulandı. Yayın yasağına ilişkin yaptırım kararlarına, kapsamının çok geniş tutularak halkın haber alma hakkını engellediği ve kanallar arasında ayrımcılık yapıldığı, diğer kararlara da yorum ve eleştirilerin ifade özgürlüğü kapsamında olduğunu değerlendirdiğim için karşı oy kullandım.’’
RTÜK üyesi İlhan Taşçı da sosyal medya hesabı üzerinden şu paylaşımı yaptı:
“RTÜK, kayyım atamasını eleştirmeyi de Ahmet Türk’ün konuşmasına televizyonda yer vermeyi de suç saydı. TELE 1 kanalına Prof. Dr. Emre Kongar ile Merdan Yanardağ’ın 18 dakika programında ve Now Haber’deki iktidarın kayyıom atamalarına yönelik eleştirilerle, yerine kayyım atanan Mardin Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Türk’ün yorum ve değerlendirmelerine yayında yer verilmesi suç sayılarak kanallara yüzde 3 idari para cezası verildi.
RTÜK, CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın’ın çözüm sürecinin nasıl kesintiye uğratıldığına ilişkin yorum ve değerlendirmeleri nedeniyle Halk TV’ye oy çokluğuyla yüzde 3 idari para cezası verildi. Günaydın’ın kürsü dokunulmazlığı da hiçe sayıldı.
Bugünkü RTÜK Üst Kurul toplantısına yayın yasağı ve gündüz kuşağı yayınlarındaki ihlaller nedeniyle 26 yayıncıyla ilgili dosya girerken en çok şikayet edilen ATV ile ilgili yalnızca 1 dosya görüşüldü. A Haber başta olmak üzere iktidara yakın pek çok kanalın TUSAŞ saldırısı konusundaki yayın yasağını hiçe saymasını RTÜK görmezden geldi. O da yetmez gibi yasa da ihlal edilerek kurul üyelerine toplantıdan 1 gün önce saat 13.00’te teslim edilmesi gereken dosyalar mesai bitiminde dağıtıldı, üyelerin dosyaları çalışması da engellendi.
RTÜK Üst Kurulu tarafından gündüz kuşaklarıyla ilgili oybirliğiyle alınan ve yayıncılar arasında ayrım yapılmaksızın denetlemeyi öngören ilke kararlarını RTÜK Başkanı, en çok şikayet edilen olmalarına karşın iktidara yakın kanallardaki gündüz kuşaklarındaki ihlalleri görmezden gelip göstermelik sadece bir rapor gündeme aldı. Bu bile tek başına yayıncıların nasıl bir baskı altına alındığını apaçık ortaya koyuyor. RTÜK Başkanı’nın altında imzası olan ve oybirliğiyle alınan kurul kararı yok sayılıyor ve yayıncılar arasında ayrım yapılması bu yayınlarla mücadele değil, dostlar alışverişte görsünden başka bir anlayış değildir. RTÜK Başkanının yayıncılara ‘muhalif/yandaş’ bakışını terk edip eşit mesafede durmayı ilke edinmesi kaçınılmazdır. Diğer türlü özgül ağırlığından ve kurumsal saygınlığından söz edilemez. Başkanın çıkıp ‘yasa ve ilke kararlarını iktidara yakın kanallar gönüllerince ihlal edebilir ben de görmem duymam tek satır da işlem yapmam’ desin hem yayıncılar hem de toplum nezdinde her şey netleşmiş olsun.”
Şahin’in yanıtı
Taşçı ve Keser’in açıklamalarına sosyal medya hesabından yanıt veren RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin ise şunları söyledi:
”Bugünkü Üst Kurul toplantımızda yayın yasaklarıyla alakalı verilen kararlarla ilgili yanlış anlamaları giderici ve tarafları doğru bilgilendirici şu açıklamayı yapmayı doğru buluyorum: Göz bebeğimiz olan milli savunma şirketimiz TUSAŞ’a yapılan hain terör saldırısından sonra getirilen yayın yasağına uymayan televizyonların tamamına müeyyide uygulanmıştır. Söz konusu yayın yasağına uyarak titiz ve temiz yayın yapan kanallara ise haksızca ceza verilmesi düşünülemez. Bu gerçeği atlayan üyelerimizin dikkatini çeker, sorumlu davranan yayıncılarımıza da ayrıca teşekkür ederim.”
Basın Konseyi açıklaması
“Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) tarafından 13 televizyona keyfi yağdırılan cezaların haksız, hukuksuz ve taraflı olduğunu bir kez daha kamuoyuna şikayet ediyoruz.
Daha önce haber sunucularına verilen mimik cezasına bu kez, haber yayınında ses yükseltildiği, HALK TVnin konuk analizinin, TELE 1’in ise analistlerinin kullandığı kelimelerin beğenilmediği gerekçesiyle TV’ler milyonlarca liralık para cezasına çarptırıldı. RTÜK’ün son ceza gününde, haber bültenlerinde yer alan TUSAŞ’a yapılan hain terör saldırısına ilişkin haberlere getirilen yayın yasağının ihlal edildiği gerekçe gösterildi. Böylesi önemli bir olayda halkın haber alma hakkına saygı ile kamu yayıncılığı yapan tv lere büyük keyfi cezalar yağdırılırken, iktidar yanlısı başlıca kanala aynı haber çizgisinde yayın yaptığı halde ceza verilmediği görüldü.
Yayıncılıkta bu tür keyfi ceza sistemini kabul edemeyiz. Ayrıca, haber sunucusunun sesini yükselttiğinin tespit edildiği ileri sürülerek NOW Kanalın cezalandırılması ise trajikomik bir gelişmedir.
”Hava yağmurlu” demenin 150 yıl önce suç görüldüğü Türkiye’nin bu iletişim çağında RTÜK MARİFETİYLE sadece siyaseten, halkın bilgiden, gerçekten uzaklaştırılma çabalarını, habere sansür getirilmesini reddediyoruz.
(Evrensel)