Üç buçuk yıldır devam eden Rusya-Ukrayna savaşıyla ilgili haberlerde çoğunlukla satır arasında kalan büyük bir trajedi var: Kaçırılan çocuklar.
Ukrayna makamları, Rus ordusunun işgal ettiği veya çatışma bölgelerindeki Ukraynalı çocukları Rusya’ya ya da kontrolündeki bölgelere yasa dışı olarak naklettiğini ileri sürüyor. Kiev’e göre, bu çocuklardan bazıları “kamp” programlarına, bazıları ise evlat edinme veya vasilik süreçlerine yönlendiriliyor. Ukrayna bu uygulamayı “zorunlu yer değiştirme” (deportasyon) olarak niteliyor.
Moskova ise, yapılanlar tahliye ve koruma amaçlı olduğunu ve çoğu çocuğun ebeveynleriyle birlikte Rusya’ya getirildiğini, amacın savaş tehlikesinden uzaklaştırmak olduğunu savunuyor.
Bağımsız araştırmalar Ukraynalı çocukların bir kısmının Belarus’taki tesislere götürüldüğünü bildiriyor.
Ukrayna’nın resmî “Children of War” portali en az 19.546 çocuğun Rusya’ya ya da kontrolündeki bölgelere götürüldüğü, bunlardan 1.560’ının geri getirildiğini yazıyor. Buradaki bilgiye göre hayatını kaybeden çocukların sayısı 648. Tam sayı bilinmese de şu anda kaçırılmış çocukların toplamının 20 bin civarında olduğu sanılıyor.
Rusya ise, çatışmalar boyunca 700.000’e yakın Ukraynalı çocuğun ebeveynleriyle birlikte Rusya’ya tahliye edildiğini bildiriyor. Bu açıklama 2023 yılında Senato Uluslararası İlişkiler Komitesi Başkanı Grigoriy Karasin tarafından yapıldı.
Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), Mart 2023’te Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Rusya Çocuk Hakları Başkanlık Komiseri Mariya Lvova-Belova hakkında “Ukraynalı çocukların hukuka aykırı olarak sınır ötesine götürülmesi” iddasıyla yakalama kararı çıkarmıştı. Putin bu karar nedeniyle UCM’nin yetkisini tanıyan ülkeleri ziyaret etmiyor.
Ukrayna, çocukların bir kısmının “Ruslaştırma” programlarına alındığını ileri sürüyor ki UCM kararı da bu iddiaya dayanıyor.
İadeler çoğu zaman tek tek, aracı kuruluşlar ve üçüncü ülkeler üzerinden sağlanıyor. Ukrayna’nın resmî portalindeki 1.560 iade bu zorlu sürecin toplamını yansıtıyor.
Konuyla ilgili son gelişme, ABD’li senatör Lindsey Graham’ın Ukrayna’dan “kaçırılan çocukları” iade etmemesi halinde Rusya’nın “terörizmi destekleyen devlet” ilan edilmesini öngören yasa teklifini Senato’ya sunacağını açıklaması oldu. Graham, Rusya’nın 19 binden fazla Ukraynalı çocuğu “evlerinden çaldığını” iddia etti.
Not: Fotoğraf temsilidir: stihi.ru
***
Medya Günlüğü sosyal medya hesapları:
