Rusya’da Ukrayna savaşının 24 Şubat’ta başlamasından bu yana geçen dokuz ayda üç kişi dikkat çekici açıklamalarıyla kamuoyunda öne çıkıyor.
Bunların başında Rusya çatısı altında yer alan Çeçenistan’ın lideri Ramazan Kadirov (fotoğrafta sağda) geliyor. Babası Çeçenistan Başkanı Ahmet Kadirov’un 2004 yılında suikast sonucu öldürülmesinden bir süre sonra liderliği üstlenen oğul Kadirov, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in en yakın ve en ateşli destekçilerinin başında geliyor.
Rus kamuoyu son dönemde sık sık Kadirov’dan ordu yönetimine yönelen çok sert eleştiriler duyuyor. Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Genelkurmay Başkanı Valery Gerasimov başta ordu yönetimini ağır kelimelerle eleştiren Kadirov Ukrayna’nın yerle bir edilmesi gerektiğini söylüyor.
Görüldüğü kadarıyla Kadirov’un eleştirileri sadece kamuoyu tarafından değil, Putin tarafından da takip ediliyor. Çeçen liderin Ukrayna’nın Liman kentinin düşmesinden sonra sert cümlelerle eleştirdiği Rusya Merkez Bölgesi Komutanı General Aleksander Lapin birkaç gün sonra görevden alındı. Kadirov, “Bana kalsaydı Lapin’in rütbesini er yapar, tüm ödüllerini elinden alır, utancını kanla yıkaması için eline bir tüfek verip, cepheye gönderirdim” demişti. Ukrayna’da savaşan Rus ordusuna Çeçen birlikleriyle destek veren Kadirov, çocuklarını da cepheye gönderdiğini açıklamıştı.
Kadirov’un eleştirilerine son dönemlerde katılmaya başlayan ilginç bir kişi var: Yevgeniy Prigojin. (Fotoğrafta ortada)
Bir dönem Kremlin’e yiyecek ve içecek sağladığı için adı “Putin’in şefi”ne çıkan Prigojin, son yıllarda adı çok duyulan özel askeri şirket Wagner’in kurucusu. 2014 yılında ilk kez Ukrayna’daki iç savaş sırasında ortaya çıkan Wagner’in paralı askerleri daha sonra dünyanın değişik ülkelerindeki iç savaşlarda da görülmeye başlandı. Cezaevindeki mahkumları cepheye götüren Prigojin ordu yönetimine Kadirov’a benzer sert eleştiriler yöneltiyor. Son dönemde sosyal medyada birbirlerine övgüler yağdıran ikilinin bir çeşit müttefik olduklarından bile söz ediliyor.
Savaşla ilgili çok sert açıklamalar yapan üçüncü kişi ise, 2008-2012 arasında Putin’in koltuğunda oturan Güvenlik Konseyi Sekreter Yardımcısı Dmitriy Medvedev. Ancak Kadirov ve Prigojin’den farklı olarak Medvedev’in hedefinde ordu yönetimi değil, Batı dünyası var.
Savaşın başlamasından önce Rusya siyasetinde nispeten “liberal” kanatta yer alan Medvedev 24 Şubat’tan beri “şahin” açıklamalarıyla dikkati çekiyor. Medvedev son açıklamasında Ukrayna’da “şeytana karşı kutsal bir savaş yürüttüklerini” ve Rusya’nın düşmanlarını “sonsuz ateşlerin içine sürebileceğini” söyledi. Batı için “çenelerinden salyalar akan yolsuz ülkeler” tanımlamasında da bulunan Medvedev, St. Petersburg yıllarından beri Putin’in yakın çevresinde yer alıyor.
Peki, bu üç kişinin ortak bir özelliği var mı?
İlk anda Kadirov, Prigojin ve Medvedev’in Putin’e yaranmaya çalıştığı düşünülebilir.
Ancak bazıları, üçünün benzer hedeflerle kamuoyunda dikkat çekmeye çalıştığını, asıl amaçlarının Putin sonrası döneme yatırım yapmak, isimlerini öne çıkarmak olduğunu düşünüyor.
Rusya’da iki yıl önce yapılan anayasa değişikliği, 2024 yılında görev süresi dolacak Putin’e arzu ederse iki dönem daha yani 2036’ya kadar başkanlık koltuğunda oturabilme olanağı veriyor.
Fakat birincisi, Putin’in 2024 yılında görevinden ayrılabileceğini düşünenler var. İkincisi, ise savaştaki gidişatın Rusya’daki güç dengelerinde nasıl değişimler yaşanabileceğini, dolayısıyla Putin’in koltuğunun sağlam olup olmadığını bugünden öngörebilmek son derece zor.
Şu anda yüksek perdeden yaptıkları açıklamalarıyla kamuoyunun dikkatini çekmeyi başaran Kadirov, Prigojin ve Medvedev’in eğer gözü gerçekten Putin’in koltuğundaysa üçüne de fazla şans tanınmıyor.
Sessiz kalanlar
Söz konusu üç kişinin gelecek planları yapması, Putin sonrası dönemde Rusya’nın Batı’ya karşı eski siyasetini sürdüreceği varsayımına dayanıyor.
Bir de ters olasılığı düşünerek sessiz kalan ve savaşla ilgili hemen hemen hiç açıklama yapmayanlar var.
Bu kişilerin başında-kendileri hiçbir imada bulunmasa da-Putin’in halefleri arasında adları sayılan Başbakan Mihail Mişustin’le Moskova Belediye Başkanı Sergey Sobyanin geliyor.
Siyasi polemiklere karışmadan sadece görevlerini yapan ve Batı’ya karşı sert söylemlerde bulunmayan Mişustin’le Sobyanin, Rusya’da olası bir iktidar değişikliği dış politika değişikliğine de yol açarsa şanslı halef adayları haline gelebilir.
İlgili yazı: https://medyagunlugu.com/haber/putinin-koltugu-icin-yaris-52111
