Türkiye’nin Finlandiya’nın ardından İsveç’in NATO üyeliğini de onaylaması Rusya açısından beklenen gelişme oldu.
Karar Moskova’nın hoşuna gitmese de, Türkiye’nin Batı ile ilişkilerindeki dengeler nedeniyle söz konusu iki ülkeye “yeşil ışık” yakmasının kaçınılmaz olacağı tahmin ediliyordu. Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Aleksandr Gruşko, geçen yılın sonlarında yaptığı açıklamada, Rusya’nın askeri planlamalarını, İsveç’in er ya da geç NATO’ya üye olacağını hesaba katarak yaptığını söylemişti.
TBMM’nin kararının ardından Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov konuyla ilgili olarak gazetecilere, “Bu Türk parlamentosunun kararı. Türkiye hâlâ Kuzey Atlantik İttifakı’nın üyesi, bu çok açık bir gerçek. Ankara’nın kendi yükümlülükleri var ve İttifak’taki müttefikleriyle kendi müzakere süreçleri var. Bu, Türkiye’nin egemen kararı” dedi.
15 Haziran 2022 tarihinde Medya Günlüğü’nde Fuad Safarov’un, “Finlandiya-İsveç işi çoktan bitti” başlıklı şu haberi yayınlanmıştı:
Rus senatör Konstantin Kosaçev, Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya üyeliği konusunda Türkiye’nin itirazıyla başlayan sürecin geçici olduğunu savunarak, “İki ülkenin üyelik kararı çoktan alındı” dedi.
Parlamentskaya Gazeta’ya konuşan Rusya Federasyon Konseyi (senato) Başkanı Yardımcısı Kosaçev, Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya üye yapılması ile ilgili yaşanan tartışmaları değerlendirdi.
Kosaçev, “Finlandiya ve İsveç’in Kuzey Atlantik İttifakı’na üye yapılması ile ilgili yaşanan iniş çıkışlar daha çok geçici bir olgu. NATO’nun genişletilmesi kararı çoktan alındı” dedi. Kosaçev’e göre, üye ülkelerinin ittifakın yeni bir üye ülkesinin kabulü konusunda fikir birliğine varmasını sağlayan NATO’nun oluşturulmasına ilişkin Washington Antlaşması yürürlükte.
Türkiye’nin pozisyonuna da değinen Kosaçev, “Türkiye’nin itirazı, ne yazık ki, NATO’nun müteakip genişleme dalgalarının temelden reddedilmesiyle ilgili değil. Türkler kendi çıkarlarının peşinde. Ortada apaçık bir pazarlık var” değerlendirmesinde bulundu.
“Türkiye’ye fırsat”
20 Mart 2023’te yine Medya Günlüğü’nde yayınlanan haber şöyleydi:
Rus akademisyen Sergey Komarov, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yaklaşan seçimlerde ABD’nin desteğini alabilmek için Finlandiya gibi İsveç’in de NATO’ya üyeliğini onaylayacağını ileri sürdü.
Rus Ura.ru haber sitesinin sorularını yanıtlayan Sinergiya Üniversitesi Kamu Yönetimi Fakültesi Dekanı Komarov, “İki Kuzey Avrupa devletinin beklenmedik bir şekilde NATO’ya üyelik başvurusu, Türk liderine bir fırsat penceresi açtı” dedi.
Yaklaşan cumhurbaşkanlığı seçimlerinin de unutulmaması gerektiğini belirten Komarov, ”Ankara’nın böyle bir iyi niyet jesti, muhalefetin güçlendiği dönemde son derece önemli olan Washington’dan destek kazanılmasına yardımcı olabilir” diye konuştu.
Finlandiya’ya kıyasla İsveç ile durumun zor olduğunu vurgulayan Komarov, Erdoğan’ın seçimi kazanması halinde Stockholm’le ilgili ciddi görüş ayrılıklarının ikinci plana düşebileceğini hatta tamamen ortadan kaybolabileceğini söyledi.
Rus akademisyen, “Erdoğan Batı ve Rusya ile ilişkiler arasında denge kurmasını biliyor. Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya girmesi bu durumu değiştiremeyecek. Erdoğan’ın aynı anda iki sandalyeye birden oturup hemen her durumdan yararlanma yeteneğine ancak gıpta edilebilir” dedi.
