Geçmişi Milattan Önce 1274’te Antik Mısır ile Hititler arasında yapılan Kadeş Muhaberesi’ne kadar giden yalan haber, internetin yaygınlaşmasıyla bir türlü başa çıkılamayan bir canavara dönüştü.
Günümüzde yalan haber ve doğru olmayan bilgi sosyal medyanın sayesinde yıldırım hızında yayılıyor. Sonuçta yalan olduğu ortaya çıksa bile milyonlarca kişiye ulaşmış oluyor ve toplum tarafından artık gerçek kabul ediliyor.
“Gazeteciliğin kanseri” diyebileceğimiz yalan haber konusunda çok çarpıcı bir film var. Sadece gazetecilerin değil herkesin izlemesi gereken film 2003 yapımı Shattered Glass. Filmi önemli ve ilginç kılan ise, gerçek olaylara dayanması.
Filmin merkezinde, ABD’de dönemin saygın dergilerinden The New Republic’te çalışan genç ve parlak bir gazeteci olan Stephen Glass yer alıyor. Film, Glass’ın haberlerinin büyük bir kısmının uydurma olduğunun ortaya çıkmasıyla hem kişisel hem de mesleki çöküşünü anlatıyor.
Genç muhabir Glass, bir gün dergisi için ergen bir bilgisayar korsanının büyük yazılım firması tarafından işe alınmasını anlatan bir haber yazar. İlginç haber Forbes dergisinin internet sitesinde çalışan Adam Penenberg’ün dikkatini çeker. Haberden şüphelenen Penenberg, araştırmaları sonucu Glass’ın yazdıklarının tamamen uydurma olduğunu ortaya çıkarır. Köşeye sıkışan Glass önce kaynakları tarafından kandırıldığını öne sürer, ancak ardından haberinin tümüyle yalan olduğunu kabul etmek zorunda kalır.
The New Republic bunun üzerine soruşturma başlatır ve yazdığı 41 haberden 27’sinin kısmen ya da tamamen uydurma olduğu ortaya çıkan Glass dergiden kovulur.
“Haber yaratmak” ile “haber bulmak” arasındaki ince çizgiyi ustalıkla sorgulayan Glass karakteri, okuyucuyu etkileme arzusunun ve beğenilme isteğinin bir gazeteciyi nasıl manipülatif bir yola sürükleyebileceğini gösteriyor. Haberciliğin temel ilkesi olan doğruluk yerini popülerlik arayışına bıraktığında, sadece kendisi değil, çalıştığı kurumun saygınlığı da zarar görüyor.
Billy Ray’in yönettiği film ticari açıdan başarılı olmasa da eleştirmenlerden övgü aldı ve özellikle başrollerdeki Hayden Christensen’le Peter Sarsgaard’ın performansları beğenildi. Filme, yalan haber yazan muhabirin soyadının Glass (cam) olmasından yola çıkılarak yaratıcı bir şekilde “Shattered Glass” (parçalanan cam) adı verilmiş.
Fotoğraf: Lions Gate/Everett/Rex Features
***
Medya Günlüğü sosyal medya hesapları:
