Web sitelerinde gezinirken bir haberde geçen ve o ana kadar duymadığım bir sözcük çıktı karşıma: Parafiller.
Türkiye’de her şeyden o kadar habersiz yaşıyoruz ki ben bu yaşıma geldim hâlâ ne kadar cahil olduğumu görüyorum sık sık. Çünkü bizde tabular bol, vatan, millet, bayrak, din, dil başta geliyor ama cinsellik sorgusu da hâlâ tabu, yani tartışılmaması gerekiyor. Tabular çok olunca bilmediklerimizin sayısı da geometrik olarak artıyor. Tabu varsa araştıramıyor, sorgulayamıyorsun çünkü. Cinsel eğilimler bir hastalık değil biliyorsunuz. Herkesin keyfi kendini ilgilendirir. Nasıl ki bir kadın “ben yalnızca erkeklerden hoşlanıyorum” diyorsa, başka bir kadın da “ben yalnızca kadınlardan hoşlanıyorum”, diğeri de “hem kadınlardan hem erkeklerden hoşlanıyorum” diyebilir. Bir erkek için de aynı durum söz konusu. Bunları biliyoruz zaten. Ama cinsel yaşam konusunda bilmediklerimiz de var. Bu yazının* konusunu bunlardan bazıları oluşturuyor.
“Parafili, Yunanca “para” ve “philia” kelimelerinin birleşmesinden oluşur. “Para” “ek, yanında, başka” gibi anlamlara gelir, “philia”nın anlamı ise “sevmektir”.
Parafili; anormal, alışılmışın dışında, ekstrem kişi, madde ya da eylemlere karşı güçlü ve sürekli bir cinsel dürtü, fantezi veya davranışlara sahip olmakla karakterize bir psikiyatrik terimdir. Türkçe terminolojide cinsel sapkınlık olarak da geçer. Parafili yaşayan bireylere parafil adı verilir.
Parafiller normal ve alışılmış sınırlar içindeki cinsel aktivitelerden en iyi ihtimalle yeteri kadar keyif almazlar, bazıları cinsel doyuma yalnızca parafilik ögeler ile ulaşabilir. Parafili, tek başına tedavi ya da müdahale edilmesi şart olan bir durum değildir.
(İşin püf noktası tam burada, lütfen dikkat, M.G.)
Eğer bireyin sergilediği eylemler ya da kurduğu fanteziler bireyin kendisinde ciddi psikolojik rahatsızlık/fonksiyon kaybı oluşturuyor veya herhangi bir canlıya zarar verme durumunu/ihtimalini kapsıyorsa bu duruma parafilik bozukluk adı verilir ve kesinlikle tedavi edilmesi gereken bir durumdur…
Parafililer öznelerine göre; anormal eylemlere yönelenler ve anormal hedeflere yönelenler olmak üzere iki ana grupta incelenir.
Anormal eylemlere yönelen parafililer şunlardır:
Egzibisyonizm (teşhircilik, göstermecilik): Birey, cinsel eylemler sırasında başkaları tarafından izlenme ya da başkalarına cinsel organlarını gösterme dürtüsüne sahiptir.
Frottörizm (sürtünmecilik): Birey genellikle rızası olmayan kişilere sürtünme ve dokunma dürtüsüne sahiptir.
Voyörizm (gözetlemecilik): Bireyin, izlendiğinden haberi olmayan bir kişiyi cinsellikle alakası olmayan eylemler (soyunmak, banyo yapmak, temizlik yapmak gibi) ya da cinsel birtakım eylemler sergilerken izleme dürtüsüne sahip olmasıdır.
Cinsel mazoşizm: Bireyin cinsel haz almak için hakaret edilme, boğulma, kırbaçlanma, bağlanma, dövülme gibi can yakıcı eylemlere maruz kalmaya karşı olan dürtüsüdür.
Cinsel sadizm: Bireyin cinsel haz almak için partnerini boğmak (boğar gibi yapmak, M.G.), kırbaçlamak, bağlamak, saçını çekmek gibi can yakıcı ve zorlayıcı birtakım eylemlere maruz bırakmaya karşı olan dürtüsüdür.
Anormal hedeflere yönelen parafililer ise şunlardır:
Pedofili: Çocuklara (genel olarak 13 yaş altında ve cinsel olgunluğa erişmemiş çocuklara) karşı yetişkinler tarafından duyulan şiddetli ve devamlı istektir. İki çocuk veya iki ergen arasındaki ilişki pedofili olarak adlandırılmaz, yetişkin olmak ana koşuldur.
Fetişizm: Bireyin cinsel olarak nesnelere ilgi duyması durumudur. Bu nesneler olmadan cinsel hazza ulaşamamak koşuldur. Her haz alınan nesne fetişizim ögesi değildir. Fetişizm ögesi olan nesneler cinsel çağrışım uyandırsa da genellikle doğrudan cinsel haz verme amacı ile üretilmiş nesneler değillerdir. Ayakkabı, ruj, çorap, iç çamaşırı, sigara gibi nesneler fetişistik öge olabilir.
Transvestizm: Bireyin -daha çok heteroseksüel erkeklerin- karşı cins kıyafetlerini giyme ve bu kıyafetlerle mastürbasyon ya da cinsel ilişki yaşayarak cinsel doyuma ulaşmaya olan dürtüsüdür. Transseksüellikten farklı bir durum olup birey günlük hayatında kadın olma arzusu taşımaz, bunu yalnızca cinsel doyuma ulaşmak için ister.
Bu sınıflamaların dışında bir de diğer parafililer adı altında kategorize edilen ve oldukça nadir görülen parafilik bozukluklar da mevcuttur.
Bunların bazıları, zoofili (hayvanlara cinsel istek duyma), ekrofili (ölülere cinsel istek duyma) urofilidir (idrarla bağlantılı cinsel istek duyma).
Parafili ögesi genelde her bireyde tektir veya birbiriyle ilişkilidir (deri materyal fetişizmi ve cinsel sadizm gibi). Nadiren tek bireyde birden fazla parafilik bozukluk bulunabilir. Parafilik bozukluğun türü ise sebat eder ve zaman içinde değişmez, kişi buraya saplanmış gibidir.
Parafili çok büyük oranda erkeklerde görülen bir problemdir. Kadınlarda belki de kültürel kodların etkisi ile nadiren tanı alır. Genellikle ergenlik çağında temelleri atılır ve erken yetişkinlikte tablo oturur. Çocuklarda parafili olmaz.
İleri yaşlarda cinsel isteğe bağlı eylem veya düşüncelerin doğal olarak azalması ile beraber parafilik bozukluklar da hafifler fakat geçmez.
Parafilinin nedenleri tam olarak aydınlatılamamıştır. Fakat çocukluk travmaları, cinsel istismar öyküsü gibi faktörlerin önemli yer tuttuğu bilinmektedir.
Parafililere eşlik ettiği bilinen bir diğer psikiyatrik hastalık grubu da kişilik bozukluklarıdır ki bunların da tam olarak sebepleri aydınlatılamamıştır. Parafilik bozukluk ile kişilik bozukluğu birlikteliği durumunda tedavi daha çetrefilli ve uzun süreli olmaktadır.
Parafilik bozukluklar yaşayan bireyler bunu farkındadır ve eğer toplum baskısı, utanç, legal problemler gibi faktörler devreye girmeden hekime başvurulursa parafilik bozukluk tedavi edilebilen en azından yönetilebilen bir hastalıktır.
Parafili ne değildir?
Parafili kelimesi, Türkçeye “cinsel sapkınlık” olarak geçmiştir. Bu nedenle bazı kavramların hastalık ya da bozukluk zannedilmesi mümkündür.
Şu durumlar tek başlarına tıbbi olarak herhangi bir bozukluğa işaret etmez:
Eşcinsellik (homoseksüellik); gaylik veya lezbiyenlik,
Cinsiyet değiştirmiş olmak veya bu arzuda olmak; transseksüellik,
Reşit ve aklī olgunluğu bulunan iki bireyin rızası ile evlilik dışı veya içi cinsel ilişkide bulunması,
Oral ya da anal seks,
Mastürbasyon yapmak,
Pornografik yayınları takip etmek.
Belirtileri nelerdir?
Parafilik bozukluğun türüne göre bireylerde pek çok belirti ortaya çıkabilir fakat bu belirtilerin iki temel ortak noktası vardır:
Bunlardan ilki; İki yetişkin insanın rızası ile uyguladığı herhangi bir cinsel eylemden haz almak tek başına parafili değildir. Parafili, bireyin bu eylem harici, normal herhangi bir cinsel eylemden çok az haz alması veya hiç almaması durumunda ortaya çıkmış demektir. Ayrıca bu eyleme karşı en az 6 ay süren şiddetli ve devamlı bir arzu duyması şarttır. (Örnek vermek gerekirse, birey cinsel birliktelik öncesinde partnerinin birtakım kıyafetler giymesi ile tahrik oluyorsa bu parafili değildir. Bu kıyafetler olmadan tahrik olamıyorsa sorun var demektir.)
Bunun yanı sıra her parafili de parafilik bozukluk değildir. Bu olağan dışı aktivitelere veya hedeflere aşırı arzu duyma durumu bireyin psikolojisinde ciddi sorunlara yol açıyor, günlük işlerine konsantre olmasını engelliyor veya depresyona sürüklüyorsa burada parafilik bozukluk söz konusudur.
İkincisi ise; bir kişinin cinsel anlamda keyif aldığı eylem başka bir bireyin rızası dışında ise, çocuklar, hayvanlar gibi kendini savunamayacak ve rızası söz konusu olamayacak hedeflere yönelikse bu durum parafilik bozukluktur.
Nedenleri neler?
Parafili nedenleri henüz tam olarak aydınlatılamamıştır. Fakat önemli bir nokta bireyin cinsel gelişimi sırasında bir yerde takılmasıdır.
Bu takılma noktası bazı görüşlere göre erken çocukluk bazı görüşlere göre ise geç çocukluk ve ergenlik dönemidir. İnsanların cinsel davranışla ilişkisi genelde çocukluk döneminde başlar ve bu dönemde pek çok çocukta parafilik düşünceler olabilir.
Ergenlik ve cinsellikle gerçek tanışmadan sonra bu parafilik düşüncelerin kaybolması ve yerini olgun, normal kabul edilen formlara bırakması gerekir.
Ayrıca; fetişizm, sadizm, pedofili, nekrofili, zoofili gibi kişilerin kendilerine karşı koyamayacak canlı veya cansız ögelere yönlenmesi konusunda, özellikle erkeklerde, cinsel kimlikten ve yetkinlikten emin olmama, reddedilme veya aşağılanma korkusu gibi faktörlerin rol oynayabileceği düşünülmektedir.
Parafilik bozukluk yaşayan kişilerin çoğunun geçmişte cinsel istismara maruz kalma veya uygunsuz cinsel eylemlere şahit olma gibi oldukça olumsuz ve travmatik öyküleri vardır.
Alkol-madde bağımlısı, kişilik bozukluğu olan, şiddet veya ihmal yoluyla çocuklarını istismar eden ebeveynler parafilik bozukluk da dahil pek çok psikiyatrik bozukluğa zemin hazırlar.
Tedavisi
Parafilinin günümüzde bilinen kesin bir tedavisi yoktur. Önerilen tedavi yöntemi psikoterapi ve gerekli görülen durumlarda yardımcı olarak ilaç tedavisidir.
Psikoterapi, psikiyatri hekimleri veya cinsellik üzerine çalışan klinik psikologlarla götürülebilir. Bireyin sorunu için öncelikle hekime başvurması elbette ki tedavinin ilk şartıdır.
Tedavi edilmezse
Parafili tedavi edilmezse yalnızca bireyin cinsel hayatını etkileyen bir problem olarak kalabilir. Fakat parafilik bozukluk kesinlikle tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır.
Burada parafilik bozukluk sınırı, bireyin kendisinin veya başkasının ruhsal/fiziksel sağlığı ve varlığına zarar verme ihtimalidir.
Bu da demektir ki, bireyin ayak fetişizmi olması karşılıklı rızası olan yetişkin bir partnerle ilişki kurarken kesin tedavi edilmesi gereken bir olgu olarak ele alınmaz.
Fakat elbette ki, bireyin çocuklara karşı cinsel istek beslemesi, bu konuda fanteziler kurması ya da eyleme geçmesi durumunda mutlaka tedavi edilmelidir.
Parafilik bozukluk tedavi edilmediği takdirde şunlar her zaman ihtimal dahilindedir:
Birey kendisi ve toplum için oldukça ciddi tehlike oluşturan eylemlere karışabilir.
Bireyin yasalarla karşı karşıya gelme ihtimali oldukça artar.
Normal olmayan ve belki de birilerine zarar veren dürtülerinden ötürü bireylerde depresyon, kaygı bozukluğu, alkol-madde kullanımı, intihar riskinde artış gibi pek çok psikiyatrik tablo ortaya çıkar.
Parafiliye eşlik eden ya da temel oluşturan kişilik bozukluklarının da tedavisiz kalması kişinin ekstra tehlike oluşturması, daha çok sosyal, ailesel ve maddi sorun yaşamasına sebep olur.
Bireyin sosyal ve cinsel yaşamı durumdan olumsuz etkilenir. Özellikle aile yaşantısı kurmak zorlaşır.
Çocuklarda parafili
Çocukların cinsellikle ilgilenmeye başladığı yaşlarda parafilik fantezi veya düşünceleri olabilir, fakat bunlar normal ve geçicidir. Ergenlikle beraber normofilik cinsel eğilimler belirginleşir ve sabitlenir. Dolayısıyla çocuklarda parafilik bozukluk görülmez.
Hangi doktora gidilir?
Parafilik bozukluk için Ruh ve Sinir Hastalıkları (Psikiyatri) bölümüne başvurulması gerekir. Tedavi için gereken psikoterapi süreci de psikiyatristler veya psikologlar ile sürdürülür.
Eğer bireyde;
-Hayvanlar, eşyalar, reşit olmamış çocuklar, kıyafetler gibi anormal ögelere karşı şiddetli ve sürekli bir cinsel arzu varsa ve bu ögeleri içermeyen herhangi bir durumda, normal kabul edilen cinsel eylemlerle cinsel doyuma ulaşamama/nadiren ulaşma mevcutsa,
-Bireyde karşı veya aynı cins insanlara karşı şiddetli ve sürekli bir can acıtma, zorlama, röntgenleme, sürtünme, cinsel bölgelerini gösterme gibi eylemlere arzu duyma ve bu eylemler haricinde cinsel doyuma ulaşamama/nadiren ulaşma durumu varsa
bir hekime başvurulması gerekir.”
Herkese keyifli günler dilerim.
*Dr.Çisem Timur / https://www.uzmandoktor.net/parafili
ÖNEMLİ NOT: Çisem Timur’u o kadar araştırmama rağmen bulamadım. www.uzmandoktor.net/parafili adresinden alıntıladığım bu yazısından bir bölümü yayınlamak için izin almak istiyordum. Sitede görevli olduğu yazan Süleyman Demirel Üniversitesi’ni aradım ama “bizde böyle bir doktor yok” dediler. Söz konusu web sitesinde de ne mail adresi ne de telefonu var. Sitede verilen 0850’li numarayı aradım, “doktoru bilmiyorum, ben yalnızca otel rezervasyonu yapıyorum” dedi sorumu yanıtlayan genç. Belki böyle bir doktor bile yok çünkü hakkında makale yazdığı o kadar çok branş var ki! Hiçbir doktor kendi alanı dışında makale yazmaz diye düşünüyorum. Buradan çıkarak da “böyle bir doktor yok belki de” diyorum.
Yazarını bulamayınca yazıyı çok değer verdiğim bir bilim insanına gönderdim: Psikiyatrist ve psikoterapist, Uzman Dr. Turan Çetin’e. Onun “evet bu yazı bilimsel veriler içeriyor, yazılanlar doğrudur” biçimindeki onayını aldıktan sonra yayınlamaya karar verdik, Cenk Başlamış ile. Turan Bey’in bir uyarısı oldu bu arada, hiç kaynak belirtilmemiş diye. Bu da bu adda bir doktorun olmadığına bir başka kanıt oluşturuyor olabilir çünkü toparlama yazıları hazırlayıp hayali adlarla siteye konmuş olabilir. Uzun olan yazıyı anlam bütünlüğünü bozmayacak biçimde kısaltmaya çalıştım.
Görsel: Gaz maskesi ve ıslak güderi ile erotik asfiksi.
Erotik asfiksi, otoerotik asfiksi, seksüel mastürbatif asfiksi veya seksüel asfiksi: Kişinin mastürbasyon esnasında daha fazla haz almak için kendisini oksijensiz bırakmasından ileri gelen boğulma.
