ABD’de Donald Trump, başkanlık koltuğuna oturur oturmaz bir yandan Rusya ile yakınlaşmaya, diğer yandan Ukrayna’yı barış masasına zorla oturtabilmek amacıyla peş peşe adımlar atmaya başladı.
Yukardaki fotoğrafın 25 Eylül 2019 tarihinde New York’ta çekilmesinden sonra köprünün altından çok sular aktı ve Trump’la Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski neredeyse “kanlı bıçaklı” hale geldi.
Beyaz Saray’da diplomasi tarihine geçen kavgalı görüşme dahil Trump ve diğer ABD’li yetkililer Zelenski’yi baskı altına alabilmek amacıyla pek çok suçlama yöneltti. Oysa bunların hemen hemen hiçbiri doğru değil.
Trump Zelenski için “Ukrayna halkının sadece yüzde 4’ü tarafından desteklenen bir diktatör” dedi. Ukrayna liderinin resmi görev süresinin geçen yıl dolduğu ve başkanlık seçiminin yapılmadığı doğru olmakla birlikte halk arasındaki desteği yüzde 50’nin üzerinde. Üstelik Trump’ın suçlamaları nedeniyle Zelenski’nin desteği son haftalarda daha da arttı.
ABD Başkanı, savaşın başından itibaren Ukrayna’ya 350 milyar verdiklerini söyledi ama gerçek rakam 66 milyar dolar civarında.
Trump ve ABD’li yetkililer Ukrayna’yı savaşı başlatmakla suçlasa da gerçekte savaş 24 Şubat 2022’de Rus ordusunun saldırısıyla başladı. Zelenski NATO’ya üye olma arzusunu sık sık yüksek sesle dile getirerek Rusya’nın nasırına basma hatasına düştü ama Ukrayna dev komşusuna karşı fiili bir saldırıda bulunmadı.
Hem Trump hem de Başkan Yardımcısı J. D. Vance Zelenski’yi ABD’ye karşı yeterince minnettar olmamakla suçluyor. Oysa Zelenski hem Trump’la 12 Şubat’taki telefon konuşmasında hem de sosyal medyadan yaptığı paylaşımlarda savaş süresince verilen destek nedeniyle şükranlarını sundu.
Aslında Trump’ın Zelenski’ye karşı birkaç yıl öncesine dayana kişisel bir husumeti de var. 2020 seçimleri yaklaşırken o sırada başkanlık koltuğunda oturan Trump, Demokrat rakibi Joe Biden’ın oğlu Hunter Biden’ın Ukrayna’da karıştığı rüşvet skandalı ile ilgili olarak Zelenski’nin soruşturma açmasını talep etti. Hatta baskı aracı olarak kullanmak amacıyla Ukrayna’ya yapılacak askeri yardımı askıya aldı. Trump’ın hedefi başkanlık seçimlerindeki rakibi Biden’a zarar vermekti ama Zelenski’den soruşturma için beklediği yardımı alamadı. Aslında yukarıdaki fotoğraf tam bu olayların arkasından çekildi ama Trump’ın o anda gülmesine rağmen Zelenski’ye kin beslediği sonradan anlaşıldı.
ABD’nin Ukrayna’ya baskı yapma taktiği sadece açıklamalarla sınırlı değil: Beyaz Saray’daki kavganın ardından Trump Kiev’e askeri yardımı askıya aldı. Ayrıca ABD Ukrayna ile istihbarat paylaşımını da durdurdu. Bu nedenle Ukrayna ordusunun son günlerde Rus birlikleri karşısında bin civarında kayıp verdiği söyleniyor. Bir arada Starlink uydu iletişim sisteminin de kapatılacağı iddia edildi ama Elon Musk bu durumda Ukrayna ordusunun çökeceğini söyledi ve sistemin işlemeye devam edeceğini açıkladı.
Fotoğraf: Shealah Craighead-Beyaz Saray
İlgili yazı:
