Uluslararası dengelerin değişmeye başladığı ve ABD’de Donald Trump’ın Beyaz Saray’a dönmeye hazırlandığı bir dönemde gözler Moskova’daki Rusya-İran zirvesine çevrildi.
Cuma günü Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le İran Devlet Başkanı Mesud Pezeşkiyan’ı buluşturacak zirvede, 47 maddeden oluşan “Kapsamlı Stratejik Ortaklık Anlaşması”nın imzalanması bekleniyor.
Kremlin’den yapılan açıklamaya göre, iki lider Rusya ile İran arasındaki ticaret, yatırım, ve ulaştırma alanlarındaki ilişkilerin geliştirilmesi konularıyla bölgesel ve uluslararası sorunları da ele alacak.
Trump’ın başkanlık görevini resmen devralmasından sadece üç gün önce imzalanacak “Kapsamlı Stratejik Ortaklık Anlaşması” çerçevesinde Rus şirketlerinin İran enerji sektörünün modernizasyonuna yönelik yatırımlarda bulunması bekleniyor. Batı’nın yaptırımları nedeniyle ekonomisi sıkışan Rusya açısından önemli bir konu da, “Kuzey-Güney Ulaştırma Koridoru”nun (INSTC) tamamlanması. Böylece Rus malları Basra Körfezi üzerinden Asya ülkelerine ulaştırılabilecek.
Batı’nın ambargo kıskacı altında bulunan iki ülke, özellikle 24 Şubat 2022’de Ukrayna savaşının başlamasının ardından savunma alanında da yakın iş birliği yapmaya başladı. Rusya, İran’ın ucuz ancak etkili Şahid insansız hava araçlarını Ukrayna’da yoğun olarak kullanılıyor.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, önceki gün düzenlediği basın toplantısında, İran’la imzalanacak anlaşmanın diğer ülkelere karşı olmadığını söyledi.
Cuma günkü zirvenin önemli bir yönü de, Suriye’de 61 yıllık Baas rejiminin yıkılmasıyla en zararlı çıkan iki ülkenin liderlerini buluşturacak olması.
Batı ile ilişkileri her zaman sorunlu olan iki ülke iş birliği yapmaya bir anlamda zorunlu. Ancak Moskova’nın zaman zaman Batı ile yakınlaşması iş birliğinin derinleşmesini engelliyor. Örneğin, Dmitriy Medvedev’in başkanlığı döneminde Rusya Birleşmiş Milletler’in İran’a yönelik yaptırımlarına destek vermişti.
Trump’ı başkanlığı döneminde de, Ukrayna’daki savaşın bitmesine bağlı olarak ABD-Rusya ilişkilerinde yumuşanın başlaması olasılığı bulunuyor.
