Rusya ve Ukrayna heyetleri, yaklaşık üç buçuk yıldır süren savaşın son bulmasını sağlamak amacıyla İstanbul’da yeniden masaya oturacak.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, iki ülke heyetlerinin Çarşamba günü (bugün) toplanacağını açıkladı. Son haberlere göre müzakerelerin saat 19.00’da Çırağan Sarayı’nda başlaması planlanıyor. Zelenski, görüşmelerin gündeminde, liderler düzeyinde yapılacak zirveye hazırlık ve esir değişimi konularının bulunduğunu söyledi ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le buluşmaya hazır olduğunu yineledi.
16 Mayıs ve 2 Haziran’da yine İstanbul’da yapılan görüşmelerde taraflar barış anlaşması taslaklarını sunmuştu. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, tarafların sunduğu taslakların taban tabana zıt olduğunu belirterek yeni turdan mucize beklenmemesi gerektiğini vurguladı.
İstanbul görüşmeleri, ABD Başkanı Donald Trump’ın baskıları sonucu yapılıyor. Trump Ukrayna’yı barışı kabul etmemesi halinde Amerikan yardımını kesmekle, Rusya’yı ise yeni ağır yaptırımlar uygulamakla tehdit ediyor. Trump 14 Temmuz’da yaptığı açıklamada, 50 gün içinde barış anlaşmasına varılmaması halinde Rusya ile ticaret yapan ülkelere ikincil gümrük vergisi uygulayacağını söylemişti. Bu da, örneğin Rusya’dan petrol alan bir ülkenin ABD’ye herhangi bir mal satmak istediğinde yüzde 100 vergiyle karşılaşması anlamına geliyor.
Kağıt üzerinde bu kararın Rusya’nın ihracat ve ithalat yaptığı ülkeler arasında ilk üçte yer alan Türkiye’yi de etkilemesi gerekiyor. Ancak, BBC Türkçe’ye konuşan uzmanlara göre Washington bu durumda Türkiye’ye büyük olasılıkla istisna tanıyacak.
Ortak mesaj
Ukrayna ve Rusya’nın masada kullandığı taktikler 180 derece farklı olsa da özünde iki ülke de hem Trump’a hem de uluslararası kamuoyuna “barış görüşmelerinden kaçmadıkları” mesajını vermeye çalışıyor.
Topraklarının yüzde 20’si Rus işgali altında bulunan Ukrayna, her ne kadar masaya oturmakta istekli görünse de aslında şu andaki statükoya resmiyet kazandıracak bir anlaşma imzalama yanlısı değil. Ancak savaşı sürdürebilmek amacıyla Batı’nın, özellikle de ABD’nin askeri desteğine muhtaç olan Kiev masadan kalkması durumunda Trump’ı kızdıracağını biliyor. Zelenski’nin yeni İstanbul görüşmelerine hazır olduklarını açıklaması da bu çerçevede Trump’ın “suyuna gitme” taktiği olarak yorumlanıyor. Zelenski’nin bir başka beklentisi de, müzakere sürecinin başında Rusya’yı öven açıklamalar yapan ABD Başkanı’nın artan Rus saldırıları nedeniyle Moskova’dan umudunu tamamen keserek tam anlamıyla Ukrayna’nın yanında yer alması.
Uzun süredir sahadaki durum lehine gelişen Rusya ise Ukrayna ile bir barış anlaşması imzalamak için acele etmesi ya da tavizler vermesi gerektiğini düşünmüyor. Tersine, diplomasi ile geçecek sürede daha fazla Ukrayna toprağı ele geçirebileceğini hesaplıyor.
Gerçekten de, Alman Bild gazetesinin hesaplamasına göre, Rus ordusu bu yılın başından beri iki bin 500 kilometrekarelik Ukrayna toprağını ele geçirmeyi başardı. Bu miktar geçen yılın tamamında üç bin 388 kilometrekareydi. Ukrayna ordusunun son bir yıl içinde tek kayda değer başarısı, Rusya’nın Kursk bölgesini bir süre işgal etmesi oldu.
Sonuç olarak, Ukrayna barış görüşmeleriyle “oyalanarak” Trump’ı tamamen yanına çekme, Rusya ise daha fazla toprak ele geçirme hesapları yapıyor.
Fotoğraf: Aleksander Ryumin-TASS
***
Medya Günlüğü sosyal medya hesapları:
