2025 yılı başından bu yana Rusya limanlarından çıkan ya da bu limanlara uğrayan petrol tankerlerine yönelik şüpheli patlamalar ve baskın girişimleri dikkat çekici şekilde arttı.
Forbes dergisinin Rusça baskını, Haziran sonunda Libya açıklarında Marshall Adaları bayraklı Vilamoura tankerinde meydana gelen patlamanın, bu türde yaşanan beşinci vaka olduğunu yazıyor. Olayın ardından, söz konusu geminin daha önce Rusya’nın Ust-Luga Limanı’ndan yüklendiği ortaya çıktı. Gözlemciler, saldırıların özellikle “gölge filo” olarak adlandırılan ve yaptırımlardan kaçınmakla suçlanan tankerleri hedef aldığına inanıyor.
Tankerlere yönelik artan saldırılar, Avrupa Birliği’nin 17. yaptırım paketinde doğrudan bazı gemilere yönelik kısıtlamaları da içermesiyle paralel ilerlemekte. Estonya donanmasının mayıs ayında Rusya’ya giden bir tankeri durdurma girişimi, olayın askeri boyutunu da gözler önüne serdi. Forbes ve Lloyd’s List gibi kaynaklar, bu olayların ya Ukrayna bağlantılı sabotajlar ya da Libya’daki enerji çatışmalarıyla bağlantılı olabileceğini belirtiyor. Güvenlik şirketi Ambrey ise uyarılarında, bu saldırıların ardında “bir devlet aktörünün” olduğunu ve Rusya’dan petrol taşıyan tüm gemilerin potansiyel hedef haline geldiğini bildirdi.
Uzmanlar, saldırıların Rusya’nın petrol ihracatını henüz doğrudan sekteye uğratmadığı, ancak önemli ekonomik etkiler yarattığı görüşünde. Örneğin, Nisan ayındaki bir olaydan sonra Novorossiysk–Hindistan rotasında navlun bedelleri varil başına 4 dolardan 14 dolara yükselirken, Ural petrolünün Brent’e olan fiyat farkı da 6 dolardan 3 dolara indi. Artan lojistik maliyetler, G7 ülkelerinin Rusya’ya uyguladığı dolaylı baskının bir parçası olarak değerlendiriliyor.
Araştırmacılar, olayların rastlantısal olmadığını, tersine bir “hibrit savaş” stratejisi kapsamında Rusya’nın “gölge filosuna” karşı sürdürülen sistematik bir baskı olduğunu düşünüyor. Enerji uzmanı Aleksey Gromov’a göre, bu baskı sadece yaptırımlarla sınırlı değil: Aynı zamanda doğrudan sabotajlara, sigorta ambargolarına ve uluslararası denizcilik düzenlemeleri aracılığıyla gemilerin kara listeye alınmasına kadar uzanabilir. Gromov, bu sürecin nihai hedefinin çevresel bir felaketi tetikleyerek Rus petrol ihracatına uluslararası düzeyde engel getirilmesi olduğunu öne sürüyor.
***
Medya Günlüğü sosyal medya hesapları:
