Ülkemiz topraklarının % 95’i deprem kuşağı üzerindedir. Bu gerçekten yola çıkarak depremin bir doğa olayı olduğunu kabul etmeli ve hazır olmalıyız.
Devletin farklı kurumlarının depreme hazırlık alanında yapması gereken, yaptığı çalışmalar vardır. Bunun yanında biz vatandaşların da hazırlık için alması gereken önlemler vardır. Bu önlemlere “Kişisel eylem planı” denilmektedir.
Afetlerde kişisel eylem planı
“Herkesin kendi afet eylem planı olması gerekir”.
İster evde, iş yerinde, okulda olun, ister yolda ya da aracınızın içinde olun, yaşadığınız ve bulunduğunuz ortamlarda deprem ya da bir başka afet anında ne yapacağınızı, nereye saklanıp, nereye kaçacağınızı önceden düşünün.
Eğer eviniz ve evinizin bulunduğu zemin sağlamsa, o zaman evde kalabilirsiniz; ancak başınızı, yüzünüzü korumalısınız.
Eviniz ve zemin sağlam değilse, binanın kuvvetli bir depremde yıkılma olasılığı varsa, ya binayı terk etmek ya da bina içinde çamaşır makinesi, çelik kasa, bulaşık makinesi, sağlam koltuk takımı, mutfak tezgahı gibi dayanıklı eşyaların önüne sığınmak, yan yatıp, cenin pozisyonunda kalıp, sarsıntının geçmesini beklemek sizi kurtarabilir. Marmara, Düzce, Dinar, Van Erciş depremlerinde tamamen yıkılan binalardan sağlam olarak çıkarılan kişilerin bu tür eşyaların yanına sığındığına tanık olduk.
Pencereden atlamak hem riskli, hem de binanın üst katlarından düşebilecek eşyalar, malzemelerin yaratacağı tehlike nedeniyle önerilmemektedir.
Apartman boşlukları, merdiven boşlukları, asansörler, balkonlar deprem sırasında en tehlikeli alanlardır.
Evlerimizde bulunan eşyalar da bizleri yaralayabilir. Cam vitrinler, dolaplar, mutfaklarımızda bulunan, tezgah üstü dolaplar devrilip bizleri yaralayabilir. Bunların duvara sabitlenmesi, olası birçok yaralanmayı önlemeye yeter.
Deprem ve ilk yardım
İlk yardım, herhangi bir hastalık ya da kazadan sonra olay yerine sağlık personeli gelene kadar ya da hastanın kendi olanaklarıyla sağlık kuruluşuna varmasına kadar geçen sürede yapılan girişimlerdir. Bu girişimler ilaçsız ve tıbbi araç gereç yardımı olmadan yapılırlar.
Deprem sonrası profesyonel yardım gelene kadar geçen zaman, insan yaşamı için çok değerlidir. “Altın saatler” denilen bu zaman diliminde temel ilk yardım uygulamaları hayat kurtarır; ilk yardım bilenler kendi yakınlarına yardımcı olabilirler.
Deprem sonrasında iki temel konu çok daha fazla önem kazanmaktadır: Kanamalar ve kırık çıkık-ezilmeler. Toplumda her bireyin, bu yaralanmalarda uygulanması gereken ilk yardım yöntemlerini öğrenmesi önemlidir.
Elimizin altında bulunan sert mukavvalar, güneşlikler, kapılar, temiz bir bez parçası, bir kravat ya da bir eşarp ilk yardımda kullanılabilecek malzemelerdendir. Deprem sonrası ilk yardımın amacı, yaralı ve hastaların, profesyoneller olay yerine gelinceye kadar, genel durumunun olağan halde tutulmasıdır.
Bir başka deyişle ilk yardımda amaç, tedavi etmek değil, yaralının yaşaması ya da daha kötüye gitmesine engel olmak için basit ama yaşam kurtarıcı yöntemlerin uygulanabilmesidir. Deprem sonrası en sık ölüme ve yaralanmaya neden olan, kanama ve kırık çıkık ve ezilmelerdir.
Deprem çantası
Nedir, neden ihtiyaç vardır?
Deprem çantasının üç amacı vardır:
1) Deprem olgusunun bir doğa olayı olduğunu bizlere anımsatır. Her sabah evden çıkarken, deprem çantamızı kapımızın hemen girişinde, araba bagajımızda gördüğümüzde deprem gibi bir doğa olayı ile kolayca baş edebileceğimizi anımsar ve korkularımızı yenebiliriz. Bu duyguyu çocuklarımıza ve yakınlarımıza da verebiliriz.
2) Deprem sonrasında, sarsıntı geçti. Bulunduğumuz yerden kalkıp, telaşlanmadan evi terk ederken deprem çantamızı da yanımıza aldık. Çocuklarımız da kendi çantalarını aldı. Evimiz kullanılamayacak durumda. Hatta, yıkıldı. Girmemiz de hem tehlikeli, hem de yasaklandı. İşte, bu üç-beş gün boyunca en çok gereksinim duyduğumuz eşyalarımız çantada.
3) Deprem çantasında ilk yardım malzemeleri varsa, komşularımızı, yakınlarımızı kurtarmaya yarar.
Deprem Çantası İçeriği: Bana aittir (su ve yiyecek koymuyoruz. Kızılay bunu en iyi şekilde yapmaktadır)
1. Fener
2. Düdük
3. Radyo
4. Yedek piller
5. Yedek ayakkabı
6. Kazak
7. Eldiven
8. Çok amaçlı çakı
9. Tuvalet kağıdı
10. Sabun
11. Diş fırçası ve macunu
12. Lens solüsyonu
13. Kitap
14. Okuma gözlüğü
15. Yedek ilaçlar
16. Ev tapusu fotokopisi
17. Nüfus cüzdanı fotokopisi
18. Kredi kartı
19. Kalem, kağıt
20. Birkaç gün yetecek miktarda para
21. İlk yardım çantası (boyunluk ilaveli)
Not: Ükümen Rodoplu’nun bu yazısı Medya Günlüğü’nde daha önce yayınlanmıştır.
