ABD Başkanı Joe Biden, Ukrayna’nın Rusya topraklarını Washington’ın sağladığı uzun menzilli füzelerle vurmasına yeşil ışık yaktı. Amerikalı bir yetkili Washington’ın Ukrayna politikasındaki bu önemli değişikliği BBC’nin ABD’deki yayın ortağı CBS kanalına teyit etti.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, ATACMS (Army Tactical Missile System) adıyla bilinen füzelere kısıtlamaların kaldırılmasını ve Kiev’in kendi sınırları dışındaki hedefleri vurabilmesini aylardır istiyordu.
Zelenskiy, Washington’ın kararı üzerine yaptığı açıklamada, “Bu tür şeyler kamuoyuna duyurulmaz, füzelerin kendisi konuşur” yorumunu yaptı.
Rusya lideri Vladimir Putin daha önce Batılı ülkeleri böyle bir hamleye karşı uyarmış ve NATO’nun Ukrayna Savaşına “doğrudan katılımı” anlamına geleceğini söylemişti.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, ABD’nin kararının “tehlikeli ve sorumsuz bir adım” olduğunu söyledi.
Rusya Senatosu Uluslararası İlişkiler Komisyonu Başkan Yardımcısı Vladimir Jarabov Washington’ın Ukrayna’ya Rusya’nın içlerini vurma izni vermesinin “Üçüncü Dünya Savaşına yol açabileceğini” söyledi.
Senatör Andrei Klishas da “Batı, çatışmayı öyle bir seviyeye tırmandırmayı seçti ki Ukrayna devleti sabaha harabe olabilir” diye konuştu.
Beyaz Saray ve ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan bir açıklama gelmedi.
Seçilmiş ABD Başkanı Donald Trump’ın 20 Ocak’ta başlayınca kararı tersine çevirip çevirmeyeceği net değil. Trump, uzun süredir ABD’nin Ukrayna’ya yaptığı mali ve askeri yardımın boyutlarını eleştirmiş ve bunu nasıl yapacağını açıklamadan, savaşa çabucak son vereceğini belirtmişti.
Trump’ın en yakın dış politika danışmanlarından Richard Grenell kararı eleştirdi ve X hesabından “İktidardan ayrılmadan önce savaşı tırmandırıyorlar” dedi.
Washington’ın ATACMS kararı, Rusya’nın Kursk bölgesindeki Ukrayna güçlerinin savunmasına yönelik. Kiev Ağustos ayında bu bölgeye sürpriz bir saldırı düzenlemişti.
Biden yönetimi bu kararla, Ukrayna’nın şu anda elinde tuttuğu küçük Rus toprağını, ilerideki olası müzakerelerde pazarlık kozu olarak elinde tutmasına destek olacağını söylüyor.
Kiev merkeli Ukrayna Güvenlik ve İşbirliği Merkezi’nin başkanı Serhiy Kuzan BBC’ye yaptığı açıklamada, Joe Biden’ın kararının ülke için “çok önemli olduğunu” belirtti.
Kuzan “Savaşın gidişatını değiştirebilecek bir şey değil ama güçleri daha da eşitleyeceğini düşünüyorum” dedi.
New York Times ve Washington Post gazetelerine konuşan ve adlarının açıklanmasını istemeyen ABD’li yetkililer, Ukrayna’nın ATACMS kullanımına izin verilmesi kararının, Kuzey Kore askerlerinin Ukrayna’da Rus saflarında savaştırılmasına tepki olarak alındığını belirtti.
Kuzan, kararın Rus ve Kore güçlerinin Ukrayna Ordusunu Kursk bölgesinden sökmek için başlatması beklenen büyük saldırıya karşı koymak adına tam zamanında alındığını vurguladı.
Ukrayna, daha önce Kursk bölgesinde 11 bin Kuzey Kore askeri olduğunu tahmin ettiklerini açıklamıştı.
Biden’ın kararı, İngiltere ve Fransa’nın da Ukrayna’ya uzun menzilli Storm Shadow füzelerini kullanmasına müsaade etmesini de beraberinde getirecek. İngiltere ve Fransa henüz Biden’ın kararına bir tepki vermedi.
ATAMCS’lerin menzili 300 kilometreyi aşabiliyor, hızlarının yüksek olması nedeniyle engellenmeleri de zor.
Zelenskiy geçen ay Ukrayna’nın ABD’nin verdiği uzun menzilli füzeleri ülkenin doğusundaki Rus hedeflerinin vurulmasında kullanıldığını açıklamıştı.
Ukrayna aylardır, ülkenin doğusundaki Donetsk bölgesinin önemli kentlerinden ve Ukrayna güçlerinin önemli ikmal merkezlerinden Povrosk’a doğru ilerleyen Rus güçlerini durdurmaya çalışıyor.
Moskova, Ukrayna’daki SİHA saldırılarını da önemli ölçüde artırdı. Ukrayna Genelkurmayına göre Ekim ayında 2 bin SİHA kullanımıyla rekor kırıldı.
