Her insanın cilt yapısı kendine özgüdür. Cildin pH seviyesi, yağ (sebum) miktarı, ter bileşimi, protein yapısı ve mikrobiyotası (yani ciltte yaşayan mikrop topluluğu) parfümün tenimizde nasıl kokacağını belirler.
Cildin doğal yüzeyi asidiktir (pH 4,5–5,5). Bu asidiklik, hem ciltte yaşayan bakterilerin türünü hem de parfümdeki moleküllerin ne kadar kalıcı olacağını etkiler. Daha asidik bir ciltte bazı kokulu moleküller hızlı parçalanabilir ve farklı kokular ortaya çıkabilir. Bu yüzden aynı parfüm bir kişide çiçeksi, başka birinde daha odunsu ya da baharatlı kokabilir.
Bir diğer neden ise cildimizin yağ oranıdır. Cildimizin yağ oranı ve yapısı, parfüm moleküllerinin çözünürlüğünü, buharlaşma hızını ve kalıcılığını belirliyor. Yağlı ciltlerdeki yağ oranı, parfümlerdeki uçucu moleküllerin ciltte daha uzun tutulmasına neden olur ve böylece parfümün kalıcılığı artar. Buna karşılık, kuru ciltlerde bu uçucu moleküller daha hızlı buharlaşır ve parfümün kokusu daha kısa sürede kaybolur. Bu durum, bazen birisiyle aynı parfümü kullansak bile sanki bambaşka bir koku sıkmışız hissi uyandırabilir.
Son yıllarda yapılan çalışmalar, ciltte yaşayan bakterilerin parfüm kokusunu büyük ölçüde etkilediğini gösteriyor. Örneğin Corynebacterium ve Cutibacterium gibi bakteriler, terdeki ve yağdaki bileşenlerle etkileşime girerek yeni kokulu moleküller üretebiliyor; bu da parfümün her bireyde farklı bir koku profiline sahip olmasına neden oluyor.
Koku yayılımındaki farklılıklar yalnızca kişiler arasında değil, bir kişinin vücudunun farklı bölgelerinde de görülebilir. Bilekte hoş kokan bir parfüm, boyunda ekşimsi bir kokuya dönüşebilir, kulak arkasında ise çok daha hızlı bir şekilde kaybolabilir. Bunun nedeni, vücudun her bölgesinin sıcaklık, nem, yağ oranı ve mikrobiyota açısından birbirinden farklı olmasıdır. Örneğin boyun, yağ üreten küçük bezler olarak adlandırılan sebase bezler daha yoğun bulunur ve boyun bölgesi daha nemlidir. Bilek ise daha kuru ve bu bezlerin miktarı bakımından daha fakirdir.
Herkesin cilt yapısı kendine özgüdür. Bu nedenle parfüm seçerken sadece şişedeki kokusuna değil, cildinize değdiğinde nasıl değiştiğine dikkat etmelisiniz. Unutmayın: Parfümün gerçek kokusu, sizin cildinizle buluştuğu anda ortaya çıkar!
Sözlük:
Mikrobiyota: Vücudumuzda yaşayan ve sağlığımızı etkileyen mikroplar topluluğu.
Sebase Bezi: Ciltte yağ (sebum) üreten küçük bezlerdir; cildin nemli ve korunaklı kalmasına yardımcı olurlar.
Ter bileşenleri: Çoğunlukla sudur, az miktarda sodyum, klorür ve diğer maddeleri içerir; derideki ter bezlerinde bulunur.
Partikül: Çok küçük bir madde taneciği.
(Leal Azra Pan, bilimgenc.tubitak.gov.tr)
***
Medya Günlüğü sosyal medya hesapları:
