Almanya’da 23 Şubat Pazar günü yapılan erken genel seçimlerde 19 Türkiye kökenli politikacı Federal Meclis’e girmeyi başardı.
Yeni seçim yasasıyla sandalye sayısı 630 ile sınırlı tutulan meclise Sosyal Demokrat Parti’den (SPD) 7, oylarını sürpriz şekilde artırmayı başaran Sol Parti’den yine 7, Yeşiller’den 2, Hristiyan Demokrat Birlik’ten (CDU) 2 ve Hristiyan Sosyal Birlik’ten (CSU) de 1 Türkiye kökenli milletvekili girdi.
SPD’den meclise girmeyi başaran vekiller şöyle: Aydan Özoğuz, Metin Hakverdi, Serdar Yüksel, Macit Karahmetoğlu, Derya Türk-Nachbaur, Hakan Demir ve Mahmut Özdemir.
Hamburg’tan meclise yeniden girmeyi başaran Aydan Özoğuz, dağılan üçlü koalisyon hükümeti döneminde Meclis Başkan Vekilliği, 37 yaşındaki Duisburglu vekil Mahmut Özdemir de son hükümet döneminde Federal İçişleri Bakanlığında müsteşar olarak görev yapıyordu.
Federal Meclis’e ilk kez giren Serdar Yüksel ise 2010 yılından bu yana Türkiye kökenlilerin de yoğun olduğu Kuzey Ren-Vestfalya Eyalet Parlamentosu vekiliydi. Yüksel bu seçimlerle 14 sene sonra eyaletten federal politikaya geçiş yapmış oldu.
Son yıllarda yaşadığı parti içi çatışmalar nedeniyle yoğun kan kaybeden ve geçen yıl başında partinin bölünmesiyle sempati değerleri yüzde 3’lere düşen Sol Parti ise son haftalarda hızla gençleri ve kararsız seçmenleri harekete geçirmeyi başardı ve sürpriz şekilde sandıkta 8,7 oy oranına ulaştı.
Türkiye kökenli çok sayıda politikacının görev yaptığı partiden meclise girmeyi başaran vekillerin isimleri şöyle: Gökay Akbulut, Nils Ateş Gürpınar, Ferat Ali Koçak, Cansu Özdemir, Cem Hamit İnce, Cansın Koktürk ve Edis Mirze.
Gökay Akbulut ve Nils Ateş Gürpınar meclise yeniden seçilmeyi başarırken 2011 yılından beri Hamburg Eyalet Meclisi üyesi olan Cansu Özdemir ile 2021 yılından bu yana Berlin Eyalet Parlamentosu üyesi olan Ferat Ali Koçak da Federal Meclis’e geçti. Cansın Koktürk, Cem Hamit İnce ve Edis Mirze de Sol Parti’nin son haftalarda kararsız seçmeni harekete geçirmeyi başarmasıyla meclise ilk kez girecek olan vekiller.
Yeşiller’den kıdemli göç politikacısı Filiz Polat da meclise yeniden girmeye hak kazandı. Hessen Eyaleti Bilim ve Sanat Bakanlığında 2019-2024 döneminde müsteşarlık görevi yapan Ayşe Asar da Federal Meclis’te.
Hedeflediği oranda yükseliş kaydedemeyen seçimlerin birinci gücü Hristiyan Birlik (CDU ve CSU) bloğu ise Federal Meclis’e iki Türkiye kökenli vekil gönderiyor. Hristiyan Birlik ittifakını oluşturan CDU’dan Kölnlü Serap Güler (fotoğrafta) meclise yeniden seçildi. Şimdiye kadar CDU’nun Kuzey Ren-Vestfalya Eyalet Meclis Grubu Bürosu’nu yöneten genç politikacı Tijen Ataoğlu da seçmenlerin birinci oylarıyla doğrudan Federal Meclis’e girmeyi başardı.
Sadece Bavyera eyaletinde örgütlü olan CDU’nun kardeş partisi CSU da meclise ilk kez Türkiye kökenli bir vekil gönderiyor. Halen Würzburg Belediyesi Sosyal İşler Müdürlüğünde görevli hukukçu Dr. Hülya Düber CSU’nun Federal Meclis vekili oldu.
Son hükümeti oluşturan Hür Demokrat Parti (FDP) ile Sol Parti’den ayrılan kurulan Sahra Wagenknecht İttifakı (BSW) yüzde 5 seçim barası altında kaldığından meclise giremedi. İslam ve göç karşıtı aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) 16 eyalette seçilebilecek sıralardan Türkiye kökenli vekil adayı göstermemişti.
Bavyera eyaletinde birincil oylarla seçilebilecek iki Türkiye kökenli adayı da rakiplerine yenildiğinden meclise girmeyi başaramadı.
Eylül 2021 seçimlerinde Federal Meclis’e 18 Türkiye kökenli vekil girmeyi başarmıştı. En fazla Türkiye kökenlinin bulunduğu SPD ile Yeşiller’in FDP ile oluşturduğu koalisyon hükümetinde Türkiye kökenli bir politikacı da ilk kez bakan olmuştu. Meclise ilk kez 1994 yılında giren Cem Özdemir, üçlü koalisyon hükümetinde Tarım ve Gıda Bakanı olarak görev aldı. Cem Özdemir, memleketi Baden-Württemberg’de eyalet başbakanlığı için yarışacağından dünkü seçimlere katılmadı.
Son hükümette Aile Bakanlığında müsteşarlık yapan Ekin Deligöz de 26 yıl sonra bayrak değişimi amacıyla yeniden aday olmadı. 2021 seçimlerinde başarı gösteren bir diğer politikacı olan SDP üyesi Cansel Kızıltepe de Nisan 2023’te Berlin Çalışma ve Sosyal İşler Bakanlığı görevine geçtiğinden Federal Meclis’e veda etmişti.
Fotoğraf: deutschland.de
