Almanya’da seçmenler bugün erken genel seçimler için sandık başına gidecek.
63 milyon kayıtlı seçmen bulunan ülkede seçime katılan partiler şöyle:
Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) / Hristiyan Sosyal Birlik (CSU)
Partinin rengi: Siyah
Genel başkanı: Friedrich Merz (CDU), Markus Söder (CSU)
Başbakan adayı: Friedrich Merz
Üye sayısı: 363 bin 100 (CDU), 131 bin (CSU)
Seçmen kitlesi: Merkez sağdaki CDU ve sadece Bavyera eyaletinde örgütlü kardeş parti CSU özellikle 60 yaş üstü nüfus arasında popüler. Parti tabanını genelde düzenli olarak kiliseye giden, kırsal bölgelerde yaşayan kişiler oluşturuyor. Sanayi temsilcileri, küçük işletme sahipleri ve orta-alt eğitim seviyesine sahip Almanların tercihi Hristiyan Birlik partileri oluyor.
2021’de aldığı oy: Yüzde 24,1
Tarihi: İkinci Dünya Savaşı’ndan hemen sonra Batı Almanya’da kurulan CDU savaş sonrası dönemin en etkili partisi oldu. Partinin başbakanlarından Konrad Adenauer 1949-1963 döneminde ülkenin hızlı ekonomik büyümesinde rol oynadı, Helmut Kohl 1990’daki birleşme sürecinin mimarı oldu, Angela Merkel ise 16 yıl süren liderliği döneminde hem Almanya’yı hem de partisini dönüştürdü.
Nerede duruyor?: Parti kurumlar vergisinin azaltılmasından yana. Sığınma hakkının temel bir insan hakkı olduğunu kabul etmekle birlikte göç politikalarında çok daha katı olunmasından yana, özellikle suça karışan göçmenlerin sınır dışı edilmesinde ısrarcı. Avrupa ve ABD’yi ise Almanya’nın geleneksel ortakları olarak görüyor.
Koalisyon için ilk tercihi: FDP
Sosyal Demokrat Parti (SPD)
Partinin rengi: Kırmızı
Genel başkanı: Saskia Esken, Lars Klingbeil
Başbakan adayı: Olaf Scholz
Üye sayısı: 365 bin
Seçmen kitlesi: Geleneksel olarak işçiler ve sendikalara yakın olan partinin tabanı, tıpkı CDU’da olduğu gibi giderek yaşlanıyor. Parti özellikle Almanya’nın batısında, yoğun nüfuslu sanayi eyaletlerinde popüler.
2021’de aldığı oy: Yüzde 25,7
Tarihi: 1875’de kurulan SPD, Almanya’nın en eski siyasi partisi konumunda. Başlangıçta sol hareketler ve sendikalar için bir çatı organizasyon görevi gördü. Nazi Almanyası döneminde SPD’li siyasetçiler toplama kamplarına gönderildi. Angela Merkel hükümetlerinde koalisyon ortağı olan parti Olaf Scholz ile 2021’de iktidara geldi. CDU ile yıllar süren “büyük koalisyon” döneminin parti imajını zayıflattığı eleştirileri yapılıyor.
Nerede duruyor?: SPD asgari ücret artışı gibi sosyal politikalara öncelik veriyor. Zenginleri daha çok vergilendirmek isterken düşük ve orta gelir grubu üzerindeki vergi yükünü azaltmayı hedefliyor.
Koalisyon için ilk tercihi: Yeşiller
Yeşiller
Partinin rengi: Yeşil
Genel başkanı: Franziska Brantner, Felix Banaszak
Başbakan adayı: Robert Habeck
Üye sayısı: 150 bin
Seçmen kitlesi: Özellikle iyi eğitimli, şehirli kişiler. Üniversitelerin bulunduğu kalabalık şehirler parti için oy deposu niteliğinde. Fridays for Future (Gelecek için Cuma) hareketi üyeleri ve iklim kaygısı yüksek gençlerin oyunu alabilse de düşük gelir grubuna ulaşmakta zorlanıyor.
2021’de aldığı oy: Yüzde 14,8
Tarihi: Resmi adı 90’lar İttifakı/Yeşiller olan parti 1980’lerdeki çeşitli toplumsal protesto hareketlerinden doğdu. Nükleer santrallerin yasaklanmasından eşcinsel haklarına birçok konuda sokaklara döküldüler. “Realistler” ve “köktenciler” şeklinde iki kanadı bulunan partide daha fazla tavize açık olan realistler yıllar içinde alan kazandı. Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock partinin 2021 başbakan adayıydı.
Nerede duruyor?: Parti altyapının geliştirilmesine önem veriyor ve bunun için borç alınmasından yana. Yeşillere göre “borcun maliyeti altyapının geri kalmasının neden olacağı maliyetten daha az” olacaktır. Yenilenebilir enerji ve petrolle çalışan otomobillere kademeli yasak partinin temel kaygıları. Ayrıca asgari ücretin artırılmasını destekliyorlar, orta-alt gelir grubuna vergi muafiyetleri istiyorlar. Rusya ve Çin’in insan hakları ihlalleri nedeniyle daha yüksek sesle eleştirilmesinden yanalar.
Koalisyon için ilk tercihi: SPD
Hür Demokrat Parti (FDP)
Partinin rengi: Sarı
Genel başkanı: Christian Lindner
Üye sayısı: 71 bin 800
Seçmen kitlesi: Piyasa yanlısı neo-liberal bir parti olan FDP’nin en büyük destekçileri işletme sahipleri, avukat ve diş hekimi gibi profesyoneller.
2021’de aldığı oy: Yüzde 11,5
Tarihi: Parti, Federal Cumhuriyetin başından Alman siyasetinde önemli bir yere sahip. Geçmişte yüzde 5 barajını aşamadığı olsa da savaş sonrası dönemin önemli kısmında koalisyon ortağı olarak hükümette yer aldılar.
Nerede duruyor?: Kişisel özgürlükleri destekliyor, devletin gücünün sınırlanmasından yana. Kira kontrolü ve otoyollarda hız limitine karşı. Vergi indirimlerini destekliyor. Avrupa yanlısı, nitelikli göçmenleri Almanya’ya çekmek istiyor.
Koalisyon için ilk tercihi: CDU
Sol Parti
Partinin rengi: Kırmızı
Genel başkanı: Ines Schwerdtner, Jan van Akten
Üye sayısı: 85 bin
Seçmen kitlesi: Geleneksel olarak Doğu Almanya’da güçlü, ancak 2015’ten beri bu bölgelerde aşırı sağcı AfD güçleniyor.
2021’de aldığı oy: Yüzde 4,9
Tarihi: Sol Parti 2007’de kurulmuş olsa da kökleri daha eskiye dayanıyor.
Nerede duruyor?: Alman ordusunun yurt dışındaki faaliyetlerine karşı çıkan tek büyük parti. NATO’dan ayrılmayı savunuyor. Bazı siyaset bilimciler partiyi “kapitalist ekonomik düzeni yıkmak isteyen radikal bir hareket” olarak görüyor. Göçmenlerin sınır dışı edilmesine karşı, Avrupa sınır koruma ajansı Frontex’in kapatılmasından yana.
Koalisyon için ilk tercihi: SPD, Yeşiller
Almanya için Alternatif (AfD)
Partinin: Açık mavi
Genel başkanı: Tino Chrupalla, Alice Weidel
Başbakan adayı: Alice Weidel
Üye sayısı: 52 bin
Seçmen kitlesi: Yeşiller hariç tüm büyük partilerden oy çekti. Özellikle orta ve düşük gelir grubunda başarılı. Almanya’nın doğusu kalesi. Öte yandan seçmeninin sadece yüzde 17’si kadın.
2021’de aldığı oy: 10,3
Tarihi: AfD ekonomik krizlerin ardından 2013 yılında ortak para euro ve Avrupa Birliğine karşı politikalarla kuruldu. Ancak 2015’te Almanya’nın kapılarının Suriyeli sığınmacılara açmasıyla göç karşıtı söylemi benimsedi. Partinin iç istihbarat tarafından izlenen aşırıcı bir kanadı mevcut.
Nerede duruyor?: Ulusalcı, göç ve İslam karşıtı olan parti, “geleneksel” Alman değerlerini korumak, “Almanya’nın İslamlaşmasını” önlemek istediğini söylüyor. İklim değişikliğinde insan etkisini reddediyor, elektrik üretiminde kullanılan rüzgar türbinlerini sökmeyi ve nükleer enerjiye dönüş vaat ediyor.
Sahra Wagenknecht İttifakı (BSW)
Renk: Menekşe moru
Genel başkanı: Sahra Wagenknecht, Amira Mohamed Ali
Üye sayısı: Bin civarı
Seçmen kitlesi: Genelde Almanya’nın doğusundaki bölgelerde yaşayan eski Sol Parti ve AfD seçmenleri.
Tarihi: Sol Parti’den ayrılanlar tarafından 2024 yılında kuruldu. Daha önce genel seçime girmedi.
Nerede duruyor?: Ekonomi konularında sol politikalar benimserken; göç ve iklim konularında ise aşırı sağa yakın. Ukrayna’ya silah yardımlarına karşı, savaştan Rusya’yı değil NATO’yu sorumlu tutuyor. Gazze için ise “açık hava hapishanesi” diyor.
