1) Yazının estetiği ya da biçemi gerektirse dahi, metnin herhangi bir yerinde yan yana bir adetten fazla boşluk bırakılamaz. Estetik ya da biçem için başka çözümlere (sekmeler, tablolar vs.) başvurmak zorunludur.
2) Yazının estetiği ya da biçemi gerektirse dahi, paragraf başlangıcında boşluk bırakılamaz. Estetik ya da biçem için başka çözümlere (sekmeler, tablolar vs.) başvurmak zorunludur.
3) ‘Nokta’, ‘virgül’, ‘noktalı virgül’, ‘iki nokta üst üste’, ‘ünlem’, ‘soru işareti’, ‘iki nokta’, ‘üç nokta’ vb. noktalama işaretlerinden hemen sonra bir adet boşluk bırakılır. (Ayrıca, bkz. kural 4.) Çok istisnai durumlar haricinde, ‘nokta’, ‘virgül’, ‘noktalı virgül’, ‘iki nokta üst üste’, ‘ünlem’, ‘soru işareti’, ‘iki nokta’, ‘üç nokta’ vb. arka arkaya kullanılmaz. Sayıların binlik hanelerini ayırmak ya da ondalık kısımların göstermek amacıyla nokta ya da virgül kullanıldığı hallerde boşluk bırakılmaz. (Örnek: 123. 456.78) Aynı şekilde, vakit bilgisi yazarken, saat ve dakika arasında ‘iki nokta üst üste’ kullanıldığında da bu kurala uyulmaz. (Örnek: ’12:35′)
4) Paragrafın sonundaki noktalama işaretinden sonra boşluk bırakılmaz. Bu, yukarıdaki 3 numaralı kuralda ve aşağıdaki diğer kurallarda, bir istisna anlamına gelir.
5) ‘Aç parantez’den önce, ‘kapa parantez’den sonra bir adet boşluk bırakılır. (Ayrıca, bkz. kural 4.) Köşeli ve kıvrık parantezler de bu kurala uyarlar.
6) Cümledeki her ‘aç parantez’e karşılık bir adet (ve sadece bir adet) ‘kapa parantez’ mevcut olmak zorundadır. Yani, açılan her parantez muhakkak kapatılmak zorundadır. Ayrıca, her ‘aç parantez’ (ancak ve sadece) kendi cinsinden bir ‘kapa parantez’ ile kapatılabilir . Yani, mesela, bir köşeli ‘aç parantez’ bir kıvrık ‘kapa parantez’ ile kapatılamaz.
7) ‘Aç parantez’den sonra, ‘kapa parantez’den önce boşluk bırakılmaz. (Bkz. kural 13.)
8) ‘Tek-tire’den önce veya sonra boşluk bırakılmaz çünkü bu işaret sadece kelimeyi ayırmak için kullanılır.
9) ‘Çift-tire’ ise parantezler gibi kullanılır, fakat kapatmak zorunlu değildir. (Ayrıca, bkz. kural 4.)
10) Tırnak işaretleri de parantezlerde olduğu şekilde kullanılır. ‘Tek-tırnak’ bir kavramı, ‘çift-tırnak’ ise bir konuşmayı temsil etmek için kullanılır. (Not: TDK böyle bir ayrım yapmıyor) Konuşmayı ya da kavramı temsil etmek için parantezler kullanılmaz. Parantezler sadece açıklayıcı ek bilgi amacıyla kullanılır.
11) Parantezler hariç, aritmetik sembollerden veya işlemcilerden önce ve sonra birer boşluk bırakılır. (Ayrıca, bkz. kural 4.) Bu bir genel kuraldır, daha özelde ise, aritmetiğin kendi yazım kurallarına uyulur. Yani, ilgili sembolün ne olduğu önemlidir. Örnek vermek gerekirse, ‘+/-‘ yazmak söz konusu olduğunda bunu ‘+ / -‘ yazmayız. Aralarda boşluk bırakılmaz.
12) Polarite belirteçlerinden (‘+1’, ‘-5’ gibi) önce boşluk bırakılır; sonra bırakılmaz.
3) ‘Sırıtkan’ (‘smiley’) kullanıldığı hallerde, ilgili ‘sırıtkan’ sembolünden hem önce hem de sonra boşluk bırakılır. (Ayrıca, bkz. kural 4.) ‘Sırıtkan’, parantez içinde ve en sondaysa, ‘kapa parantez’den önce bir boşluk bırakılır. Bu da, yukarıdaki 7 numaralı parantez kuralında bir istisna anlamına gelir.
14) Parantezler içine yazılan cümle, eğer yine parantez içinde sonlanmışsa, sonunda nokta vb. uygun noktalama işaretleri kullanılır.
Not: Bu yazı Medya Günlüğü’nde daha önce yayınlanmıştır
