Rus devlet haber ajansı RIA’ya göre Avrupa Birliği, Rusya’ya yönelik yaptırımların ardından dört yılda doğal gaz için ödediği birim fiyatı 2,5 kat artırmak zorunda kaldı.
Nisan 2021’de bin metreküp başına ortalama 206 avro ödeyen birlik, Nisan 2025’te aynı hacim için 523,5 avro ödedi.
Tüketim kısmen düşse de (ithalat hacmi bu sürede %8,5 gerileyerek 15,4 milyar mmetreküpe indi) toplam fatura 3,5 milyar avrodan 8,05 milyar avroya sıçradı.
Bu artışta, AB’nin Rus boru hattı gazı yerine sıvılaştırılmış doğal gaza (LNG) yönelmesi belirleyici oldu: 2021’de gaz ithalatının üçte biri LNG iken, 2025’te payı yarıya yaklaştı; LNG’nin AB’ye maliyeti aynı dönemde 257 avrodan 645,5 avroya çıktı.
Boru hattı gazı hâlâ daha ucuz görünse de fiyatı dörde yakın artarak 178,7 avrodan 417 avroya yükseldi. Böylece RIA’nın araştırmasına göre Avrupa, Rusya’dan enerji bağımsızlığını artırırken daha pahalı bir tedarik sepetine razı oldu; Washington’dan ve Katar’dan gelen LNG kargoları bölgenin arz açığını tamponlasa da, enerji faturasında kalıcı bir enflasyon yaratmış durumda.
Öte yandan Rusya, AB pazarını kaybetmenin maliyetini hissediyor. Reuters’in üst düzey yetkililere dayandırdığı bilgilere göre, Gazprom 2024’te 416 milyar metreküp gaz üretti ancak iç ve dış pazarda yalnızca 355 milyar metreküp satabildi; şirketin depolarında kalan 60 milyar metreküplük stok miktarı, bazı ülkelerin yıllık üretimini aşıyor. Kuzey sahalarındaki üretim tesisleri “kritik eşiğe” yaklaşırken, hükümet fazlalığı nereye yönlendireceğini tartışıyor.
Yapay zekâ veri merkezleri için gazla çalışan santraller kurma fikri pahalı bulunurken, Rusya Enerji Bakanlığı fazlalığın zarar eden kömür endüstrisini desteklemek için kullanılmasını öneriyor.
Analist Mihail Krutihin’e göre Gazprom’un durumu “çaresiz”: AB’ye ihracat 200 milyar metreküplük zirveden 30 milyar metreküpün altına düşerken “Sibirya’nın Gücü” hattı tam kapasiteye çıksa bile kayıpların ancak beşte birini dengeleyebilecek. Çin’le yeni kontrat müzakereleri ve İran’a satış projeleri şimdilik sonuca bağlanamazken, şirket, artan iç tarife zamlarıyla bütçesini yamamaya çalışıyor ancak dev gaz rezervlerini kâra dönüştüremiyor.
***
Medya Günlüğü sosyal medya hesapları:
