Değişik siyasi, askeri ve ekonomik faktörlerin aynı anda bir araya gelmesiyle Rus rublesi son 24 saatte yüzde yediden fazla değer kaybederek Mart 2022’den bu yana en düşük seviyesine indi.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgal ettiği 24 Şubat tarihinden kısa süre sonra Amerikan doları karşısında 150 seviyesine kadar düşen ancak sonradan toparlanan ruble son günlerde yeniden hızlı bir değer kaybı yaşamaya başladı. Rusya Merkez Bankası’nın Çarşamba günü (bugün) için dolar kurunu 105,0604 ruble olarak belirledi. Öğle saatlerinde uluslararası döviz piyasasında bir dolar 108.7 rubleden, euro 113.5 rubleden işlem gördü. Akşam saatlerine doğru ise, dolar kuru 113 rubleyi, euro kuru 120 rubleyi geçti.
Yüzde yediyi aşan değer kaybının ardından Merkez Bankası 28 Kasım’dan başlayarak yıl sonuna kadar iç piyasadan döviz alımını durdurdu. Banka günlük döviz satışına ise devam edecek.
Uzmanlar rubledeki düşüşe yol açan etkenleri şöyle sıralıyor:
-ABD başkanlık seçimleri sonrası doların değer kazanması
-Ukrayna’nın Amerikan ve İngiliz uzun menzilli füzeleriyle Rusya’yı ilk kez vurması
-Moskova’nın bu saldırılara savaş koşullarında ilk kez kullanılan “Oreşkin” füzeleriyle karşılık vermesi
-Washington’ın, aralarında Gazprombank’ın da bulunduğu 50 Rus bankasını yaptırım listesine alması.
Rusya Parlamentosu Ekonomik Politikalar Komitesi Başkan Yardımcısı Mihail Delyagin, rublenin değer kaybını Merkez Bankası’nın faiz oranını arttırmasına da bağladı. Benzer bir durumun 2014 yılında ve geçen yılın ikinci yarısında gözlemlendiğini belirten Delyagin de ABD Hazine Bakanlığı’nın Gazprombank’ı yaptırım listesine almasını rubleyi zayıflatan unsurlar arasında saydı.
Ancak rublenin değer kaybetmesi Rusya yönetiminde henüz panik yaratmadı. Tersine, Maliye Bakanı Anton Siluanov zayıf rublenin Rus ihracatçıların yurt dışına daha fazla mal satabilmesi için için olumlu koşullar yarattığını, dolayısıyla herhangi bir şikayetleri olmadığını söyledi.
Rus Kommersant gazetesinin konuştuğu piyasa uzmanları rublenin değer kaybına yol açan etkenler arasında yer alan Gazprombank’un yaptırım listesine alınması kararının ödemeler konusunda geçici bir sıkıntı yaratacağını söyledi. Uzmanlar, Rus şirketleriyle bankalarının Batı’nın yaptırımları nedeniyle oyunun kurallarının sık sık değişmesine alışık olduğunu ve yeni koşullara kısa sürede uyum sağladığını belirtti.
Zenit Bank’ın analistlerinden Vladimir Yestifeyev, düşüşün sürmesi halinde hükümetin rubleyi korumak için harekete geçebileceğini, bunun için elinde yeterli enstrüman bulunduğunu söyledi.
Şu andaki durum ihracatçıları sevindiriyor ancak diğer yandan ithal malların fiyatı artacağı için halkın alım gücünün düşmesi sorununu da beraberinde getiriyor.
***
Not: Medya Günlüğü’nün yeni açılan Bluesky hesabını takip etmek için: https://bsky.app/profile/mgunlugu.bsky.social
