Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 9 Mayıs için planlanan ABD ziyareti ertelenirken, gözler uzun süredir beklenen bir başka ziyarete çevrildi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Türkiye ziyaretinin ne zaman yapılacağı iki ülke medyasının gündeminden düşmüyor.
Nisan ayının ortalarında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kabine toplantısı sonrasında gazetecilerin Rusya liderinin ziyareti ile ilgili sorusunu yanıtlarken, “Sayın Putin ile sık sık telefon görüşmeleri gerçekleştiriyoruz. Türkiye ziyareti ile ilgili henüz tarih netleşmedi. Bu konu da inanıyorum ki en kısa sürede netleşecektir” dedi.
23 Nisan’da Türkiye Cumhurbaşkanlığı’ndan ismi açıklanmayan bir yetkili, Rus resmi Ria Haber Ajansı’na, “Ziyaret hazırlanıyor ancak henüz tarih belli değil. Tarih henüz netleşmedi ama hazırlıklar sürüyor” bilgisini verdi.
Bunun ardından 26 Nisan’da Rusya Devlet Başkanı’nın Basın Sözcüsü Dmitriy Peskov da, “Putin’in Türkiye ziyaretinin tarihi henüz belirlenmedi. Tüm ziyaretleri zamanında duyuracağız” dedi.
Fakat bu sefer Putin Türk ekonomisini dolaylı yoldan eleştiren bir açıklama yaptı. 26 Nisan’da Putin, Rusya Merkez Bankası’nın faizle ilgili kararlarında doğru hareket ettiğini ve Türkiye’de şu anda görülen enflasyonla ilgili sorunların yaşanmasına izin vermediğini vurguladı. Putin, Türkiye’deki deneyimin tekrarlanmaması için faiz indirimi konusunda dikkatli olmaları gerektiğini söyleyerek, “Farklı bir yol izlenmesi halinde bazı komşu ülkelerdeki gibi enflasyonun çift haneli olduğu ve faizin defalarca artmasına rağmen hâlâ yüksek seyrettiği bir durum ortaya çıkabilir. O ülkeler eşiği aştılar, şimdi bununla başa çıkamıyorlar. Kimden bahsettiğimi anlıyorsunuz, Türkiye’deki dostlarımızdan. Henüz sonuç alamadılar” dedi.
Aralık ayında düzenlediği basın toplantısında ise Putin, “Kısa süre önce bir ziyaret planlıyordum ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın programı nedeniyle olmadı. Önümüzdeki yılın başında ziyaret gerçekleştirme konusunda mutabakat sağlayabiliriz” diyerek 2024’ün ilk ayını işaret etmişti.
Ancak Ocak ayında Rusya liderinin Dış İlişkilerden Sorumlu Danışmanı Yuriy Uşakov gazetecilere, “Putin’in Türkiye ziyaretinin Şubat ayında yapılması planlanıyor. Müzakerelerin ana konusu Ukrayna olacak” diye konuştu.
Buna rağmen 7 Şubat tarihinde devlet TASS Haber Ajansı şöyle bir haber geçti:
“Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 12 Şubat’ta yapılması planlanan Türkiye ziyareti ertelendi. Türkiye’deki diplomatik bir kaynak ayrıntı vermeden bu durumu TASS’a bildirdi.”
Aynı tarihte, Ria’nın Türkiye’deki bir diplomatik kaynağı ise, “İki ülkedeki seçim süreci nedeniyle (Türkiye’de yerel, Rusya’da ise başkanlık seçimleri) ziyaretin geçici olarak nisan sonu-mayıs başına ertelenmesine karar verildi” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 9 Mayıs’ta ABD’ye yapması planlanan ziyaretin ertelenmesi haberi Rus medyasında da geniş yer aldı. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli 9 Mayıs için ABD’ye planlanan ziyaretinin, programların uyuşmaması nedeniyle her iki taraf için uygun olacak bir tarihe ertelendiğini açıklamıştı.
Vestnik Kavkaza (VK) Haber Ajansı, “Türk liderin ABD ziyaretinin ertelenmesinin kesin nedenleri bilinmiyor. Ancak Erdoğan’ın 9 Mayıs’ta Washington’a uçmayacağına dair resmi açıklama, İsrail’in Filistin Refah’ına saldırı başlatma planıyla ilgili olabilir” iddiasında bulundu.
Biznes Online, “Erdoğan Biden’la görüşmesini erteledi, anlaşma sağlanamadı” başlıklı haberinde, “Ayrıca Erdoğan geçen hafta Putin’in Ankara ziyaretine ilişkin anlaşmayı doğruladı. Kremlin Sözcüsü Peskov’a göre Rusya liderinin Türkiye gezisine ilişkin kesin bir tarih yok” diye yazdı.
Diğer yandan, 9 Mayıs için planlanan ABD ziyaretinin ertelenmesi Türk-Rus ilişkilerinde doğabilecek yeni bir rahatsızlığın önüne de geçmiş oldu.
9 Mayıs Rusya’da her yıl Zafer Bayramı olarak kutlanıyor ve hem devlet hem de toplum açısından büyük önem taşıyor. 9 Mayıs 1945 tarihinde Sovyetler Birliği, İkinci Dünya Savaşı’nda Nazi Almanya’sını mağlup etmişti. Rusya’nın önde gelen Türkologlarından Vladimir Avatkov, bu konuda, “1 ay önce Putin’in yakın zamanda Türkiye’ye gitmesi bekleniyordu. Ancak Ankara’nın dikkati artık tamamen ABD’ye çevrildi. Erdoğan ile Biden arasındaki görüşmenin 9 Mayıs’ta yapılması özellikle manidar. Erdoğan, bu tarihin sembolik önemini çok iyi anlıyor” demişti.
Fuad Safarov, Moskova
