Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yemin töreni için Ankara’ya gelmesi iki ülke ilişkileri açısından uzun yıllar sonra yaşanan bir ilk niteliğini taşıyor.
Ziyaretle ilgili olarak Erivan’dan yapılan kısa açıklamada, “Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yemin törenine katılmak için davet aldı. Paşinyan 3 Haziran’da Ankara’ya gidecek” denildi.
Ermenistan, Sovyetler Birliği’nin dağıldığı 1991 yılından sonra Rusya’nın Kafkasya’daki yegane müttefikiydi. Ancak Paşinyan’ın 2018 yılı ortalarında göreve gelmesinin ardından ilişkiler sarsıntı geçirdi. Üç yıl önce yaşanan Karabağ savaşında Moskova’nın biraz da Paşinyan’ı cezalandırmak için Azerbaycan ordusuna “yeşil ışık” yakması iki ülke arasındaki soğukluğu artırdı.
Moskova’dan yıllardır aldığı desteği artık göremese de, Karabağ savaşındaki tutumu nedeniyle sırtından hançerlendiği duygusuna kapılsa da Erivan’ın manevra alanı sınırlı. Ermenistan ekonomisinde söz sahibi olan Rusya’nın ülkede üssü var, ayrıca sınırı Rus askerleri koruyor.
Diğer yandan, Türkiye ile Ermenistan arasında bir süredir ilişkilerin normalleştirilmesi amacıyla görüşmeler yapılıyor. Erdoğan geçen yıl sonlarında Prag’da Paşinyan’la görüştü. (Manşet fotoğrafı) Geçen ay da iki ülkenin dışişleri bakanları, Mevlüt Çavuşoğlu ile Ararat Mirzoyan mart ayında Antalya’da bir araya geldi. Bu temasların sonucunda Sovyetler Birliği’nin dağıldığı 1991 yılından bu yana ilk kez iki ülkenin diplomatik tanıma kararı alması ve karşılıklı büyükelçi ataması olasılığı bulunuyor.
Rusya’dan tam kopamayan Ermenistan’da Türkiye’ye ve özellikle Azerbaycan’a yönelik olumsuz hava nedeniyle Erivan’ın Ankara ile yakınlaşma çabası da dikenli bir yolda ilerlemeye benziyor.
Yine de Erdoğan’ın yemin törenine katılma kararı alması Paşinyan’ın bu siyasette kararlı olduğunu gösteriyor.
Petrosyan Ankara’da (Candar Azer koleksiyonundan)
Son 30 yıllık süreçte Ankara’ya gelen ilk Ermeni lider, dönemin Devlet Başkanı Levon Ter-Petrosyan’dı. Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın 17 Nisan 1993 tarihinde hayatını kaybetmesinin ardından düzenlenen tören için Ankara’ya gelen Petrosyan, Başbakan Süleyman Demirel’in yanı sıra Azerbaycan Devlet Başkanı Ebülfeyz Elçibey’le de görüştü.
Türkiye ile yakın ilişkiler kurmak isteyen Petrosyan, biraz da bu siyaseti nedeniyle ülkesindeki aşırı milliyetçiler tarafından 1998 yılında devrildi ve yerini Robert Koçaryan aldı. Türkiye’yi hiç ziyaret etmeyen Koçaryan’ın 10 yıl süren iktidar döneminden sonra koltuğuna Serj Sarkisyan oturdu. Sarkisyan döneminde Türkiye ile Ermenistan protokoller imzalayarak “futbol diplomasisi” de denilen bir yakınlaşma süreci başlattı. Hatta Sarkisyan, iki ülkenin milli takımları arasında oynanan karşılaşmayı izlemek üzere 14 Ekim 2009’da Bursa’ya geldi ve Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’le görüştü ancak süreç, özellikle Azerbaycan’ın tepkisi nedeniyle yarıda kaldı.
Böylece Paşinyan resmi bir ziyaret değilse de, 14 yıl sonra Türkiye’ye gelen ilk Ermeni lider olacak.
İlgili yazı: https://medyagunlugu.com/ermenistan-iki-arada-bir-derede/
