Rusya’nın 15 Temmuz darbe girişimini Türkiye’ye önceden haber verdiği yolunda uzun süredir büyük bölümü Moskova kaynaklı çok sayıda haber ve iddia hâlâ konuşurken, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Muhsin Şentürk darbe girişimi öncesi yardımından dolayı Moskova’ya teşekkür etti.
Rus resmi Rossiyskaya gazetesi, Şentürk ile Rusya Başsavcısı İgor Krasnov’un Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’te bir görüşme yaptığını yazdı.
Gazeteye göre görüşmede Şentürk, 15 Temmuz 2016’daki darbe girişimi öncesi uyarısı için Moskova’ya teşekkür etti ve “Rusya bu yasadışı girişimle ilgili hazırlıkları bizden önce fark etti ve bizi uyardı” dedi.
Şentürk, iki ülke arasında uluslararası suçlarla mücadeleye yönelik ortak çabalarının sürdürülmesi gerektiğini söyledi.
İki ülke liderlerinin ilişkilerin gelişmesi için çaba gösterdiğini hatırlayan Rusya Başsavcısı Krasnov da, “Ülkelerimizin ve vatandaşlarımızın çıkarları doğrultusunda çalışmalarımızı artıracağız. Türkiye, Rus kolluk kuvvetlerinin talebi üzerine aranan kişileri hemen iade etmeye başladı” dedi.
2018 yılında da, dönemin Türkiye’nin Moskova Büyükelçisi Hüseyin Diriöz darbe girişimi sırasında Türk hükümetine destek veren Rusya’ya teşekkür etmişti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise, darbe girişimi sonrası desteği nedeniyle Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e teşekkür etmişti.
Söylentiler ve iddialar
15 Temmuz’un hemen ardından Rusya’nın darbecilerin planlarını Türkiye’ye önceden haber vererek darbenin önlenmesine yardım ettiği söylentileri yayılmıştı.
En çok konuşulan, Rus siyaset bilimci Aleksandr Dugin’in darbeden bir gün önce Ankara’da AKP milletvekilleri ve istihbarat yetkilileri görüştüğü iddiasıydı. Hatta takip edilme olasılığına karşı Türkiye’ye doğrudan Rusya’dan değil başka ülkeler üzerinden geldiği ve “derin devlet”in temsilcileri ile buluştuğu öne sürülen Dugin görüştüğü kişilere iddiaya göre, “Ordunun içinde bir hareketlilik var” demişti.
“Türkiye’ye yardım” iddiasını sesli dile getiren üst düzey Rus yetkili ise, Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Kırım Özel Temsilcisi Georgiy Muradov oldu. Muradov, Kırım muhalefetine destek verdiği gerekçesiyle Ankara’yı eleştirirken yaptığı açıklamada şu ilginç cümleyi kullandı:
“Türkiye, 15 Temmuz gecesi Türk Cumhurbaşkanı’nın darbeden kurtarılmasına Rusya yönetiminin nasıl yardım ettiğini iyi hatırlamalı!”
Zaharova’nın açıklamaları
Mayıs ayında Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova’nın düzenlediği basın toplantısında Türkiye’de olası darbe hazırlıklarına ilişkin söylentileri hatırlatan bir gazeteci, “Moskova’nın 15 Temmuz 2016’daki darbe girişimi sırasında olduğu gibi bu sefer de Ankara’ya yardım edip etmeyeceğini” sordu
Zaharova soruyu, “Madem o olayı hatırlattınız, ben de bunun (Türkiye’ye yardım etme konusunun) kamuoyuna açık olarak, mikrofonların önünde ya da birilerinin reytingini yükseltmek ya da hoş görünmek için değil, ilgili kanallar aracılığıyla yapıcı bir şekilde yapıldığını hatırlatacağım” diye yanıtladı.
Zaharova, ayrıntıya girmeden verdiği bu yanıtla Moskova’nın 15 Temmuz darbe girişiminin önlenmesi konusunda Ankara’ya yardımda bulunduğunu ima etmiş oldu.
Zaharova, 2022 yılında Kazakistan’daki olaylarla ilgili bir açıklamasında ise 15 Temmuz’a göndermede bulunarak şunları söyledi:
“Hiçbir devlet zor anlara karşı sigortalı değildir. Türkiye de son zamanlarda bunu yaşadı. Hayali olmayan, gerçek dostları Türkiye’yi destekledi, elini uzattı, yardım etti. Bu zayıf anını kullanmaya çalışmadı, dostça yardımdan başka bir şey yapmadı, neden hatırlamıyorsunuz? Türkiye’ye gösterilen ve yapılan dostça yardım, neden Kazakistan’a da yapılmasın?”
Fuad Safarov, Moskova
Fotoğraf: Rusya Başsavcılığı
