Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) Yönetim Kurulu Basın İlan Kurumu’nun (BİK) bir yıldır toplanmayan genel kurulunun toplanmasının sağlanması için Cumhurbaşkanlığı’na çağrı yaptı. BİK Genel Kurulu yapılmadığı için başta resmi ilan fiyatları olmak üzere birçok konuda güncelleme olmadığına işaret eden TGC Yönetim Kurulu “Zorluklarla ayakta durmaya çalışan yerel ve yaygın gazetelerimiz kapanma riskiyle karşı karşıyadır” dedi.
Açıklamada şu görüşler yer aldı:
“Basın İlan Kurumu 1960 öncesinin ‘Besleme Basın’ olgusunu gidermek için basına ve basın mensuplarına teknoloji, maddi ve sosyal katkılarda bulunmak amacıyla 61 yıl önce kabul edilen 195 sayılı Kanun uyarınca kurulmuştur. Bu yasayla gazetelere karşı, ilan, kâğıt, mürekkep gibi gereksinimlerin baskı aracı yapılmasının önlenmesi amaçlanmıştır.
BİK’in kuruluşuyla resmi ilan ve resmi reklamların gazete ve dergilere, görüş farkı aranmaksızın dağıtılmasının sağlanması hedeflenmiştir. Gazetelere, basın sendikalarına kredi açmak, gazetecilere borç vermek, basın mensuplarından çalışamaz durumda olanlarla, ölen gazetecilerin ailelerine yardım etmek amaçları arasındadır. Kurum basının her türlü makine, kâğıt mürekkep gibi gereksinimlerini temin etmekle de yükümlüdür.
Basın İlan Kurumu’nun 36 kişilik genel kurul üyelerinin 12’si basın temsilcilerinden, 12’si çoğunluğu üniversitelerden olmak üzere bağımsız kuruluş temsilcilerinden, 12’si hükümet (şimdi Cumhurbaşkanlığı’nın atadığı) temsilcilerinden oluşmaktadır. Basın temsilcilerinin üçü Anadolu gazetelerinden, beşi basın sendika ve cemiyetlerinden görevlendirilmektedir.
Genel Kurullar iki yılda bir yenilenmekte ve üçer aylık dönemlerde üçer gün toplanmaktadır. Kurumun örgütleri, Genel Kurul, Denetçiler, Yönetim Kurulu, Genel Müdürlük ve şubelerdir.
Durum böyleyken, 2021 yılı Şubat ayından itibaren görev yapacak yeni dönem Hükümet Kanadı temsilcileri Cumhurbaşkanı’nca atanmamıştır. Bu nedenle BİK Genel Kurulu bir yıldan beri oluşturulmamıştır. Yönetim Kurulu ve Denetçiler Kurulu gibi yetkili kurulları seçilememiştir. 195 Sayılı Kanun’un BİK Genel Kuruluna verdiği yönetsel ve denetim görevleri yapılamamaktadır.
Genel Kurul toplanmadığı için başlıca şu sorunlar ortaya çıkmıştır.
1. MEVZUAT DÜZENLEMELERİ: Basın sektörünün acil çözüm bekleyen sorunlarına ilişkin Genel Kurul’un yapabileceği mevzuat düzenlemeleri yerine getirilememiştir.
2. TAHSİS BİLANÇOSU: Hükümete Resmi İlan Fiyat Tarifesi teklif edilememiş, ‘Tahsis Bilançosu’ onaylanıp uygulamaya konulamamıştır.
3. BİK’İN DENETLENMESİ: BİK Yönetim Kurulu, görev süresinin sona ermesine rağmen, yenisi oluşturulmadığı için çalışmasını aklayacak, denetleyecek genel kurul ve denetçileri olmaksızın iş başında kalmıştır.
4. GAZETELERİN GİRDİLERİ: Genel Kurulun görev yapamadığı bir yıllık sürede, döviz kurları etkisiyle başta kâğıt temini olmak üzere gazetelerin girdilerinde, personel giderlerinde yüzde 100’ü aşan artışlar yaşamıştır.
5. RESMİ İLANLAR: BİK aracılığıyla ile dağıtılan resmi ilanlarda daralma devam etmektedir. Resmi İlan Fiyat tarifesinde; enflasyonla, sektörel girdilerdeki büyüme oranında artış yapılmamıştır.
6. BİK’İN SOSYAL GÖREVLERİ: Kurum, genel kurul toplanıp, tahsis bilançosu yapılıp uygulamaya sokulmadığı için 2022 yılında yapması gereken birçok sosyal görevi yerine getiremeyecektir.
7. BİK’İN YÖNETMELİK ÇALIŞMALARI: Pandemi koşullarında BİK yeni şubeler açmıştır. Ancak şubelerin çalışmasını kolaylaştıracak, basının yaşadığı sorunlara cevap verebilecek yönetmelik çalışmaları yapılamamaktadır.
8. GAZETELERİN KAPANMASI: Zorluklarla ayakta durmaya çalışan yerel ve yaygın gazetelerimiz ağırlaşan ekonomik koşullarda kapanma riskiyle karşı karşıyadır. Gazetelerin kapanması basın sektöründe yüzde 30’u aşan işsizliğin daha da dramatik hale gelmesine yol açacaktır.
Bu bilgiler ışığında yaşanan sorunun acil olduğunu hatırlatıyoruz. Gazetelerin kapanmaması, meslektaşlarımızın işsiz kalmaması için Cumhurbaşkanlığı tarafından bir an önce hükümet kanadı temsilcilerinin atanması ve Basın İlan Kurumu Genel Kurulu’nun toplanmasının önündeki engelin kaldırılması için çağrı yapıyoruz.”
(TGC)
