Binlerce gönüllü ile sandıklarda görev alan Oy ve Ötesi Derneği ile Millet İttifakı’nın sandık güvenliği platformu Türkiye Gönüllüleri, 28 Mayıs’ta yapılacak cumhurbaşkanı seçiminin 2. turu için 200 binden fazla gönüllünün sandıklarda bulunmak için başvuru yaptığını açıkladı.
BBC Türkçe’ye konuşan Türkiye Gönüllüleri’nden Sibel Uçar seçimin ilk turunda 110 bin gönüllü ile sandık başlarında olduklarını, ikinci turda ise bir haftada 213 bin gönüllüye ulaştıklarını söyledi.
Uçar, “110 bin kişiye 4 ayda ulaşılmıştı, 213 bin kişiye ise bir haftada ulaştık. Bütün kentlerdeki başvurularda artış var ama yığılma yine Ankara, İzmir, İstanbul gibi büyük şehirlerde” dedi.
Yazılı olarak bilgi aldığımız Oy ve Ötesi Derneği de 14 Mayıs seçimlerinden sonra gönüllü başvurularında “çok büyük artış yaşandığını” kaydetti:
“Seçimden sonraki dört gün içinde sahada aktif olarak görev almak isteyenlerin sayısı 3 katına çıktı. 28 Mayıs’ta gerçekleştirilecek ikinci tur cumhurbaşkanlığı seçimleri için 210 bin gönüllü başvurusu almış durumdayız.”
Türkiye Gönüllüleri ile Oy ve Ötesi Derneği’ne başvuran kişiler, çeşitli eğitimler aldıktan sonra partilerin müşahitleri olarak sandıklarda görev alıyor.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, 21 Mayıs’ta Oy ve Ötesi Derneği’nin sandık başında bulunmasının yasak olduğunu söyleyerek, derneği “seçimi karıştırmakla” suçladı.
Soylu, sandıklarda sadece siyasi partilerin birer temsilci ve müşahitleri olabildiğini, Oy ve Ötesi’nin sandık başlarında olamayacağını söyledi:
“Sandık kurulu başkanlarına tekrar ifade ediyorum. Geçen dönem bunları sınıflara alıp, bunlara gözlemci statüsü vermek yanlıştı. O zaman her dernek gelsin orada kendi adına bir görev edinsin. Bu son derece yanlıştır.”
Ülke TV yayınına katılan Soylu, Oy ve Ötesi Derneği hakkında “Sandık ve seçim kuruluna bir dernek girip müdahale edemez. Gayri kanunidir” diyerek YSK’ye müdahale etme çağrısı yaptı:
“Sandık ve seçim kuruluna bir dernek girip müdahale edemez. Gayri kanunidir. Siyasi partiler vesayeti dışında kimse orada olamaz. Sen, buna bir derneği veya başka bir şeyi koyamazsın. Bunları ömrümde ilk defa görüyorum. Buna YSK müdahale etmelidir.”
Bakan Soylu, derneklerin sandıklar kapatıldıktan sonra okulun içinde de olamayacaklarını ifade ederek, “Öyle bir demokratik hak yok. Anayasa ve kanun çok açıktır. Bu insanların aklını karıştırmak, kendi iradesiyle beraber oy kullanmasını önlemektir” dedi.
Hukuki süreç nasıl işliyor?
298 Sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’a göre siyasi partiler, bağımsız adaylar ya da cumhurbaşkanı adayları sandık işlemlerini takip etmek üzere sandıklara birer müşahit gönderebiliyor.
Kanunda sandık çevresinde bulunabilen kişiler olarak tanınan müşahitler, oy sayım anında bulunabiliyor ve ıslak imzalı tutanak alabiliyor.
Sadece vatandaşların değil avukatların da sandık başında görevli olabilmeleri için siyasi partiler tarafından görevlendirilmeleri gerekiyor.
CHP Ankara İl Hukuk Komisyonu Sekreteri Avukat Özgün Bora Koç, mevzuata göre sadece siyasi partiler tarafından görevlendirilen kişilerin sandık çevresinde bulunabileceğini söylüyor.
Koç, “Örneğin barolar da sandıklar için bir gözlemci görevlendiremez. Seçimin tarafı direkt siyasi partilerdir” diyor:
“Haliyle siyasi partiler tarafından görevlendirilen kişiler hariç herhangi başka bir oluşumun sandık çevresinde (sınıfta) bulunma hakkı bulunmamakta. Fakat bu derneklerin üyelerini siyasi partiler üzerinden müşahit olma konusunda örgütlemesinde de hukuken bir sorun yok.”
Avukat Didem Doğu da, Oy ve Ötesi’nde örgütlenen kişilerin partilerden müşahitlik yapabilmesinin önünde hukuken bir engel olmadığını değerlendiriyor:
“Oy ve Ötesi bir sivil toplum kuruluşu ve amacı da sivil toplumu seçim ve demokrasi süreçlerine dahil etmek. Bu şekilde bir dernek kurmanın hukuka aykırı bir tarafı yok. Bu dernek aracılığıyla örgütlenen kişiler de partilerden müşahitlik yapabiliyorlar.
“Dolayısıyla zaten ‘Dernek olarak geldik, bu seçimi izliyoruz’ demiyorlar. Oy ve ötesi bu gönüllüleri örgütleyip eğitiyor ve partilerden müşahit olmalarına aracı oluyor.”
(BBC Türkçe)
Haberin devamını okumak için tıklayın
