İsrail’in hafta içinde Lübnan’daki Hizbullah militanlarının kullandığı çağrı cihazları ve telsizlere düzenlediği siber saldırının ardından gözler yine Mossad’a çevrildi.
37 kişinin öldüğü, üç bin civarında kişinin de yaralandığı saldırılarla ilgili olarak İsrail henüz resmi bir açıklama yapmasa da operasyonun perde arkasında Mossad’ın bulunduğu düşünülüyor.
Dünyanın adı en çok duyulan gizli servislerinin başında gelen Mossad’ın geçmişte düzenlediği sıra dışı eylemler arasında, 1996 yılında Hamas’ın bomba uzmanı Yahya Ayyaş’ı cep telefonuna yerleştirilen patlayıcıyla öldürmesi de bulunuyor. Örgütün yönettiği düşünülen operasyonlar arasında Nazi savaş suçlularının yakalanması ve İsraillilere yönelik saldırılar düzenleyen Filistinlilerin öldürülmesi de var.
1949 yılında kurulan Mossad, istihbarat toplama, gizli operasyonlar düzenleme ve teröre karşı mücadele etme görevlerini üstlenmiş. Wikipedia’daki bilgilere bakılacak olursa, 2.7 milyar dolar bütçesi ve yaklaşık yedi bin çalışanıyla Mossad, Batı’da CIA’den sonra en büyük istihbarat örgütü. Mossad, askeri istihbarattan sorumlu Aman ve iç istihbarattan sorumlu Shin Bet’le birlikte İsrail’in üç önemli örgütünden biri.
Hangi ülkenin gizli servisi olursa olsun, bir istihbarat örgütünün en önde gelen özelliklerinden biri gizlilik. İşte, Netflix’de yayınlanan “Bilinmeyen Yönleriyle Mossad” dizisi bu sır perdesini aralıyor, elbette olabildiğince.
Adının yeniden gündeme geldiği bugünlerde diziyi izlemek örgüt hakkında bir fikir verebilir.
Dört bölümlük dizi ilk olarak 2017’de yayınlanmış.
Belgesel-dizi, eski Mossad yöneticisi ve çalışanı onlarca kişiyle yapılan söyleşilerden oluşuyor. Elbette, bu kişiler gizli kalması gereken konularda sorular yöneltilince susuyor ya da “Yorum yok” diyor. Çoğu daha önce kamuoyuna yansımış olsa da dizi sayesinde Mossad’la ilgili değişik, çarpıcı bilgilere ulaşmak mümkün.
Bunların başında, ünlü Nazi komutanlardan Otto Skorzeny’nin 2. Dünya Savaşı’nın ardından Mossad adına çalışması geliyor. Bir başka sansasyonel bilgi ise, Mısır Devlet Başkanı Cemal Abdünnasır’ın damadı Eşref Mervan’ın da İsrail’e çalışması. Hatta Mervan, 1973 yılındaki savaş öncesi İsrail tarafını uyarıyor ancak verdiği bilgi zamanında değerlendirilmiyor.
Dizide söyleşi yapılan bir Mossad ajanı, İran İslam Devrimi öncesi bazı İranlıların Mossad’ın Humeyni’yi öldürmesini istediğini ancak kendisinin “Bu dünyanın jandarması biz değiliz” diyerek teklifi kabul etmediğini anlatıyor ve hâlâ bunun pişmanlığını yaşadığını söylüyor.
Aralarında kadınların da yer aldığı, bazıları yüzü gösterilmeyen ajanlar gizli dünyalarıyla, önemi operasyonlarla ilgili çok çarpıcı ayrıntılar anlatıyor. Biri gizli ajanlığı tiyatroya benzetiyor ve hep rol yapmak zorunda kaldığını anlatıyor. İlgi çekici bölümlerden biri de yabancı ülke vatandaşlarından ajan devşirmenin sırlarının anlatıldığı bölüm.
Bir eski yönetici ise, “Son 50 yılda Orta Doğu’da meydana gelen ya da gelmeyen olaylardan Mossad sorumludur” diyerek örgütün gücüne işaret ediyor.
Halkla ilişkiler çalışmasına benzese de bir gizli servisin, hele hele Mossad gibi esrar perdesiyle örtülü bir örgütün iç dünyasına-puslu da olsa- ayna tutan dizi başarılı hatta yer yer heyecanlı.
