Stresle dolu bir yaşantıda ülser, yüksek tansiyon, kalp hastalığı ve hatta kanserlere daha çok rastlandığı hem yaygın bir inanıştır hem de bunu destekleyen bilimsel çalışmalara rastlamak mümkündür.
Uzun süren ya da tekrarlayan, işle, aileyle ilgili olan veya bir hastanın, bir yaşlının bakımını üstlenmenin getirdiği yoğun stresleri mümkün mertebe yenebilmenin yollarını aramamız gerekiyor. Bu tarz stresleri çeşitli sağlık sorunlarının tetikleyicisi olarak görüyor ve önemsiyoruz.
Yaşamdaki iş, sosyal durum, ekonomik durum, evlilik ve diğer streslerin sağlıklı bir kişide kalp hastalığına neden olup olmadığı ya da bir kalp hastasının sorununu kötüleştirip kötüleştirmeyeceği üzerinde her zaman konuşulan bir konu.
Çeşitli tür streslerle kalp sağlığı arasındaki ilişkiyi keşfetmeye dönük araştırmalar sürüyor.
Boşanma stresi duygusal, fiziksel ve ekonomik sonuçlar doğurabilen bu stres türlerinden bir tanesi. Geçtiğimiz aylarda yayınlanan bir çalışmada araştırmacılar bu strese maruz kalanlarda kalp krizi riskinin artıp artmadığına dair bulgularını paylaştılar.
Evlilik deneyimi olan 45 yaşın üzerinde on altı bine yakın erişkinin on sekiz yıllık takibinin sonuçları erkeklerde ve kadınlarda farklıydı.
Evliliği süren kadınlarla karşılaştırıldığında kalp krizi riski bir kez boşananlarda %24, birden fazla boşanma yaşayanlarda %77 artmaktaydı.
Erkeklerde bir kez boşananlarda bu risk artmıyordu. Birden fazla boşanma yaşayanlarda ise kalp krizi riskinde %30 artış görülmekteydi.
Buna ek olarak tekrar evlenen kadınlarda risk boşanan kadınlardan farklı değildi. Buna karşın tekrar evlenen erkeklerde kalp krizi riskinde bir artış gözlenmiyordu.
Bu sonuçlar evliliğin sonlanmasının kadınların ekonomik ve duygusal durumlarına erkeklere göre daha ağır bir yük getirdiğini ve fiziksel sağlıklarını daha kötü etkilediğini göstermiş olan daha önceki bazı araştırmalarla uyumluydu. Bu durum her ne kadar sigara, alkol kullanımı, gelir durumundaki değişim, depresyon bulguları gibi faktörlerle açıklanmaya çalışılmış olsa da bu çalışmanın istatistikleri bunları desteklemiyordu.
Bizzat boşanma travmasının getirdiği kısa ve uzun dönem stres kalp ve damar sağlığı üzerine belirgin bir biçimde olumsuz etki gösteriyor.
Özellikle birden fazla kez boşanmış kadınlarda bu risk neredeyse sigara ya da yüksek kolesterol kadar etkili olabiliyor. Bu grubun kalp krizi risk faktörleri yönünden büyüteç altına alınması gerekiyor.
Boşanma stresinin kalp krizi riski ve diğer bakımlardan insan sağlığını neden olumsuz etkilediğine dair detaylar gelecekteki araştırmaların konusu olmaya aday.
Ancak bu vesileyle şunun altını çizmemiz yerinde olur:
İstikrarlı, mutlu bir evliliğin eşlerin birbirlerini, bilhassa kadınların erkekleri sağlıklı beslenme, daha az alkol, sigara tüketme ya da hiç kullanmama, hastalıkları zamanında teşhis etme, verilen ilaçları düzenli kullanma, düzenli uyku gibi olumlu davranış biçimlerine yönlendirdiği sağlıklı bir ortam olduğu tartışılmaz
Kaynaklar:
Dupre ME, George LK, Liu G, Peterson ED. Association between divorce and risks for acute myocardial infarction. Circ Cardiovasc Qual Outcomes. 2015;8:244-51
