Dört gün sürecek Avrupa Parlamentosu seçim maratonu Hollanda’da oy merkezlerinin kapılarını açmasıyla Perşembe günü başladı. Yaklaşık 13,5 milyon seçmen, Avrupa Parlamentosunda Hollanda’yı temsil edecek 31 vekili seçmek için sandık başına çağırıldı.
Seçimler Cuma günü (bugün) İrlanda ve Çek Cumhuriyeti’nde, Cumartesi günü İtalya, Letonya, Malta ve Slovakya’da yapılacak. Geri kalan ülkelerde ise Pazar günü sandık kurulacak.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen oy kullanma işleminin başlamasının ardından yaptığı açıklamada Hollandalıları oy kullanmaya davet etti, “Güçlü bir Avrupa” çağrısı yaptı. Alman siyasetçi, AP seçimlerinin ardından oluşacak parlamentodan ikinci kez Komisyon Başkanlığı vizesi almak istiyor.
Birlik üyesi 27 ülkede yapılacak oylamanın ardından kurulacak yeni parlamentoda aşırı sağın ağırlığını artıracağı öngörülüyor.
Beş yıl önceki son AP seçiminden beri aşırı sağ partiler AB genelinde birçok ülkede ya iktidara geldiler ya da hükümet ortağı oldular. Hollanda’da, altı ay önceki seçimlerden birinci çıkan Geert Wilders’in Özgürlük Partisi (PVV) bu trendin örneklerinden.
AP vekilleri iklim politikalarından savunma harcamalarına geniş bir yelpazede önemli konularda söz hakkına sahip.
Aşırı sağ grupların büyümesi beklense de halihazırda AP’de en fazla vekile sahip Avrupa Halk Partisi’nin (EPP) liderliğini sürdürmesine kesin gözüyle bakılıyor. EPP üyesi olan Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, seçimlerden sonra ikinci dönem için yarışacak.
AP vekillerinin Avrupa Komisyonu’na başkan seçmek için Eylül ayında mesai yapmaları bekleniyor. 2019’da von der Leyen az farkla kazanarak, AB’nin en önemli organı olan Komisyonun ilk kadın başkanı olmuştu.
Yaklaşık 1 milyar seçmenin bulunduğu Hindistan’dan sonra en büyük ikinci seçim maratonu 9 Haziran’da tamamlanacak. İlk sonuçların da aynı gece açıklanması bekleniyor.
Ukrayna ve Gazze’de devam eden savaşların yanı sıra hayat pahalılığı gibi zorlukların gölgesinde yapılan seçimlere son yılların en yoğun katılımının gerçekleşeceği değerlendiriliyor.
Seçimlerin ardından 720 koltuklu bir meclis kurulacak. 2019’da vekil sayısı 751’di, ancak Birleşik Krallık’ın Brexit ile Birlik’ten ayrılması sonrasında bu sayıda mecburi ayarlamalar yapıldı.
AP içinde kaç vekille temsil edilecekleri ülkelerin nüfuslarına göre değişiyor. Malta, Lüksemburg ve Kıbrıs 6’şar vekille AP içinde en az sayıda kişiyle temsil edilen ülkeler.
96 vekille AP’de en fazla temsil oranına sahip ülke olan Almanya’da seçmenler Pazar günü sandık başına gidecek. Bu yıl Almanya’da seçme yaşı ilk kez 16’ya düşürüldü, bu değişiklik seçmen sayısının yaklaşık 4 milyon artmasına yol açtı.