– Yer adlarında ilk isimden sonra gelen deniz, nehir, göl, dağ, boğaz vb. tür bildiren ikinci isimler nasıl yazılır?
– Yer adlarında ilk isimden sonra gelen deniz, nehir, göl, dağ, boğaz vb. tür bildiren ikinci isimler büyük harfle başlar: Ağrı Dağı, Aral Gölü, Dicle Irmağı vb.
– Amca ve teyze gibi akrabalık adları, gerçek akrabayı ifade etmediği durumlarda nasıl yazılmalıdır?
– Bu tarz isimlerde kan bağı ile akrabalık olup olmaması önemli değildir. Kişi adlarından sonra gelen akrabalık adlarının ilk harfi, kelime gerçek bir akrabayı ifade etmese de küçük harfle yazılmalıdır.
– Saatlerin yazımı nasıl olmalıdır? Doğru olan 13.30 mu yoksa 13:30 mudur?
– Saatlerin yazımında nokta kullanılır. Buna göre, doğru kullanım 13.30 şeklidir.
– “Başhekim” kelimesi bitişik mi yoksa ayrı mı yazılır?
– Başöğretmen, başsavcı, başhekim ve başbakan gibi baş kelimesiyle oluşturulan sıfat tamlamaları bitişik yazılmaktadır.
– Yabancı özel adlara ekler nasıl getirilir?
– Yabancı özel adlara getirilen eklerin yazılışı yabancı özel adın telaffuzuna göredir. Cannes’a, Los Angeles’a, United’a gibi.
– “Devlet eski bakanı”, “eski devlet bakanı”; “inşaat yüksek mühendisi”, “yüksek inşaat mühendisi” gibi tamlamaların doğru yazılışı hangisidir?
– “Devlet bakanı” ve benzeri kelime grupları belirtisiz isim tamlaması yapısındadır. Türkçe dil bilgisi kurallarına göre belirtisiz isim tamlamalarında tamlayan ile tamlanan arasına herhangi bir unsur giremez. Yani “çay eski kaşığı”, “masa mavi örtüsü”, “duvar bozuk saati” ve “otobüs kalabalık durağı” gibi yapılar Türkçe için söz konusu değildir. Bu sebeple “eski” ve “yüksek ” gibi sıfatlar, belirtisiz isim tamlamalarının başına gelmelidir. Buna göre bu türden tamlamaların “eski devlet bakanı”, “yüksek inşaat mühendisi” biçimlerindeki kuruluşları doğru kabul edilir.
(Kaynak: TDK)
Not: Bu yazı Medya Günlüğü’nde daha önce yayınlanmıştır.